De Beermolen of Molen van Terlo is een ronde stenen korenwindmolen, type berg- of beltmolen aan de noordzijde van de Retiesebaan (nr. 159). We zien hem aangeduid op de Atlas der Buurtwegen (1846) en op de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "Beer Molen".

Jan Baptist De Kinderen kreeg in 1801 de toelating van het departement Twee Neten (huidige provincie Antwerpen) op Terlo een graanwindmolen op te richten. Vier jaar later werd daar een oliemolen aan toegevoegd. Het ging hier om een houten achtkante bovenkruier.

De molen kwam in 1835 in het bezit van van Van der Beken-Pasteel, in 1848 van Jan Janssens en sinds 1851 van de molenaarsfamilie Diels.

Kadasterbeschrijvingen:
- 1815: "Le second moulin, situé dans la S(ecti)on C n° 468, appartient au sieur Derkinderen,. Il est à remarquer que cette propriété possède un double méchanisme par le moyen duquel, il peut servir alternativement à moudre le grain ainsi que l'écorce de chêne. La situation de ce moulin, son double rapport et le dire de toutes les personnes notables que nous avons consultées à cet égard, nous ont porté à fixer son revenu brut à fr. 624. Déduisant le tiers de cette somme pour l'entretien et réparations, reste net fr. 416."
-  ca. 1830: "graan- en schorswindmolen. Bovenkruier in hout vervaardigd, hebbende eenen omgang en twee paar steenen waarvan een paar  dient tot het malen van graen en een voor schors. AZij worden nooyt gelijktijdig gebruikt. Deselve is ongunstig en op ruimen afstand van het dorp gelegen en met andere eigendommen verhuurd aan Lambertus Vaes, molenaar te Casterlé". De eigenaars bezaten eveneens de Watermolen van Terlo.

In 1873 werd de molen herbouwd in steen. Volgens overlevering zou de houten achtkante romp ommetseld zijn. Dit blijkt niet juist te zijn. Enkele achtkantstijlen dienen nu als zolderbalken. Volgens molenbouwer Caers staat de bakstenen kuip op de penanten van de houten molen. Beide zouden niet mogelijk zijn als de houten molen ommetseld was. (opgemerkt door Nico Jurgens, molendeskundige uit Teuge, Nl - zie ook zijn technische beschrijving hierna).

De molen geraakte in juni 1929 zwaar beschadigd na een blikseminslag. Daarop volgde herstel. De molen werd op 18 oktober 1943, dus tijdens de Duitse bezetting, beschermd als monument door secretaris-generaal Marcel Nyns. Pas op 4 december 1990 werd het besluit in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd.

Sinds 1957 is de molen buiten werking. De molen bleef tot in 1961 in handen van de familie Diels. Dan werd Leo Snoeys-Van Dijck de nieuwe eigenaar.

Hij liet de molen in 1966 uitwendig herstellen en in de jaren 1970 ombouwen tot vakantiewoning en uitbreiden met een achter de molenberg verscholen woonhuis. Uiterlijk verkeert de molen in zeer goede staat, maar hij is helaas niet meer maalvaardig en niet toegankelijk voor het publiek. Vele hoogstammige bomen in de onmiddellijke nabijheid.

Opeenvolgende eigenaars:
- 1801, opbouw: De Kinderen Jan-Baptist
- 1815,  eigenaar: De Kinderen-Biermans Joannes
- voor 1834, eigenaar: De Kinderen-Hermans Joannes, de weduwe en kinderen (kinderen: a) De Kinderen Henri, molenaar, b) De Kinderen Joseph, molenaar, c) De Kinderen Jean Joseph, molenaar te Dessel en e) De Kinderen Dorothée, meid te Lier; huurder-molenaar is Vaes Lambertus, te Kasterlee (eveneens van de Watermolen van Kasterlee-Terlo)
- 26.03.1835, verkoop: Van der Beken-Pasteel Pierre Joseph François Jean, eigenaar te Turnhout-Korsendonk (notaris Caeijmaex)
- 09.06.1835, verkoop: a) Diels Jean François, boterhandelaar te Kasterlee en b) Diels Thérèse, boterhandelaarster te Kasterlee (onderhandse akte)
- 19.04.1871, erfenis: Diels Theresia, zonder beroep te Kasterlee (overlijden van Jean-François Diels)
- later, eigenaar: a) Diels-Van Gool Frans Louis, te Dessel en b) Diels Karel, zonder beroep te Kasterlee
- 1892, afstand: a) Diels-Van Gool Frans Louis, te Dessel en b) Diels Karel, zonder beroep te Dessel (registratie op 26.02.1892)
- 24.02.1897, erfenis: Diels-Van Gool Frans Louis, zonder beroep te Dessel (overlijden van Karel Diels)
- later, erfenis: de kinderen
- 07.05.1902, verkoop: Diels-Van Gool August, molenaar te Kasterlee (notaris Jansen)
- 12.08.1926, gift: a) Diels Jozef Victor (noor naakte eigendom), molenaar te Kasterlee en b) Diels-Van Gool Cornelius August (voor vruchtgebruik), molenaar te Kasterlee (notaris Van der Gracht)
- 25.07.1928, erfenis: a) Diels Jozef Victor (voor naakte eigendom), molenaar te Kasterlee en b) Diels-Van Gool Cornelius August, de weduwe (voor vruchtgebruik) (overlijden van Cornelius Diels)
- 05.11.1928, einde vruchtgebruik: Diels Jozef Victor, molenaar te Kasterlee (overlijden van de weduwe Van Gool van Cornelius Diels)
- 28.12.1961, verkoop: Snoeys-Van Dijck Leo Jozef Constant, handelaar te Herentals (notaris Van der Gracht)
- 2014, eigenaar: Snoeys

Bekende huurders-molenaars:
- sinds 1823: Vaes-Van Ballaer Lambertus
- sinds 1848: Janssens Jan

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Technische bijzonderheden.
De molen was vroeger een houten achtkante bovenkruier-zetelkruier. 
Bij de omvorming van de houten achtkant naar ronde stenen romp (1873) werden enkele achtkantstijlen hergebruikt als zolderbalken. De bakstenen kuip staat op de penanten van de houten molen. Aldus klopt de overlevering niet dat de houten achtkant ommetseld werd.
De kuip heeft rondboogvormige muuropeningen onder waterlijst en is aan één zijde wit beschilderd.
Vang met vangtrommel.
De molenas is geheel van gietijzer, eerder uitzonderlijk in ons land, en werd gegoten door Van Aerschot uit Herentals.
In Antwerpen, Belgisch en Nederlands Limburg komt/kwam een aantal ongeïdentificeerde roeden voor. Ze zijn geklonken op hoekijzers, maar niet met stiften zoals Pot (uit Kinderdijk, NL) dat deed, maar met nagels met bolle kop. Toen ik de eerste ontdekte, dacht ik aan een Knesselareroe. Eén van die roeden zit in de Beermolen van Kasterlee-Terlo, die ook een geheel ijzeren Van Aerschot-as heeft. Vanwege de nabijheid van Herentals is niet uit te sluiten dat die roe door Van Aerschot werd vervaardigd. Anderzijds lieten de diverse leden Van Aerschot hun naam graag achter op hun producten, en op deze roeden heb ik geen naam aangetroffen.
Dubbele lange spruit van ijzer en de eveneens ijzeren korte spruit is een brede H-profiel.

Nico JURGENS, Teuge

Literatuur

Archieven en landkaarten
- Atlas der Buurtwegen (1846)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadaster Antwerpen, Mutatieregisters Kasterlee, schetsen 1873/1 (ombouw van houten achtkant naar stenen molen)

Werken
- H. Holemans & P.J. Lemmens, "Molens der Noorder- en Oosterkempen", Nieuwkerken, Ten Bos, 1980, p. 47-55.
- L. Leysen, "De windmolens van Kasterlee", in: Toerisme, provincie Antwerpen, IX, 1963, p. 85 en 88.
- L. Leysen, "De windmolens van Kasterlee", in: Molens in de provincie Antwerpen. Katalogus van de molententoonstelling te Boechout en te Kasterlee, 1965.
- J. Van Gorp, "Kasterlee. Geschiedenis, toerisme, folklore, legenden, historische verhalen", Kasterlee, 1946, p. 40-64.
- E. D(e) K(inderen), "De Oostmolen te Kasterlee", in: De Belgische Molenaar, LXXII, 1977, nr. 3 (7 febr.), p. 34-36
- F. Brouwers, "De toekomst van een verleden. Levende molens in de provincie Antwerpen", s.l., Levende Molens Werkgroep Kempen-Antwerpen, (1997);
- Paul Hendriks, "De windmolens. 17. Kasterlee", in: P. Hendriks & R. Hoeben, "Provincie Antwerpen. Wind- en watermolens", p. 17;
- "Is de windmolen van Terlo (Kasterlee) in gevaar?" in: De Belgische Molenaar, jg. 54, nr. 5 (7 maart 1959), p. 78;
- H. Kennes H. & R. Steyaert,  "Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Herentals, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16N3", Brussel - Turnhout, 2001.
- P.J. Lemmens, "Molenoverzicht uit het Arrondissement Turnhout van 1830 tot heden", Heemkundig Handboekje voor de Antwerpse Randgemeenten, Kwartaalschrift, Borgerhout, Gitschotel Buurschap, Jg. 12, [1964], nr. 3, p. 16.
- Nico Jurgens, artikel in Levende Molens.
- Jozef Boonen, "Het toerisme te Kasterlee: Beermolen te Terloo", in: Toerisme in de provincie Antwerpen, Berchem, Michiels, jg. 2, 1956, p. 356.
- Adolf C. J. Verdegem, "De oude molens van Kasterlee", Heemkundige Kring Kasterlee-Lichtaart-Tielen, 1995, 200 p.
- W. Van Mensel, "Molenaars Biermans", Ons Molenheem (Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem), jg. 1996,  nr. 4, p. 9-13.

Mailberichten
- Nico Jurgens, Teuge, 29.08.2022.