De Roomanmolen is een stenen graanwindmolen van het type stenen stellingmolen, gelegen in Belseledorp 17 bus 3.

Hij werd opgericht in 1861-1862 door Pieter Weyn uit Belsele.

Opeenvolgende eigenaars:
- 1862, opbouw: Weyn-Van Meervenne Pieter Judocus, eigenaar te Belsele
- later, erfenis: en de kinderen (overlijden van de vrouw Van Meervenne)
- 24.09.1863, verkoop: Heynderickx Livinus, molenaar en landbouwer te Sinaai (notaris Rogman - stenen graanwindmolen met graanrosmolen)
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Livinus Heynderickx)
- 24.01.1866, deling: Knapen-Heynderickx Michel Joseph, de vrouw, koopman te Sinaai (notaris Van Hevele)
- 16.08.1870, gift: Knapen-Van Slijkens Lievin Théophile, koopman te Sinaai (notaris Van Landeghem - stenen graanwindmolen)
- 28.06.1876, verkoop: Rooman-Heyndrickx Victor, molenaar te Sint-Niklaas (notaris Van Hevele)
- na 1907, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Victor Rooman)
- 30.08.1908, afstand: de weduwe (notaris Van de Perre)
- 05.04.1923, deling: a) Rooman Jozef Benedict, Belsele, b) Rooman Jozefine, c) Rooman Victorine en d) Rooman Emiel, molenaar te Belsele (notaris Van de Perre - stoomgraanmolen)
- 06.10.1928, verkoop: a) Rooman Jozef Benoit, te Belsele, b) Rooman Jozefine en c) Roman Victorine (notaris Van de Perre - stoommaalderij)
- 11.05.1932, erfenis: a) Rooman Jozef Benoit, te Belsele en b) Rooman Jozefine, zonder beroep te Belsele (overlijden van Victorine Rooman)
- 30.03.1942, verkoop: Rooman-Aerts Leon Joseph, handelaar te Belsele (notaris Van de Perre ) stoommaalderij)
- 21.03.1960, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Leon Rooman)
- 1995, verkoop: De Belie Alfons, Belsele (1926-2013) & Jeangout Marie-Louise.
- 14.03.2013, erfenis: De Belie Alfons, weduwe en kinderen (overlijden van Alfons De Belie)

In 1870 werd naast de molen een stoommaalderij opgetrokken, maar er werd ook nog gebruik gemaakt van de windmolen. In 1923 werden het wiekenkruis en de kap afgenomen. De maalderij bleef in gebruik tot in 1960 bij het overlijden van Leon Rooman.

De overgebleven romp verkeert in relatief goede staat en kreeg een op initiatief van eigenaar De Belie (1926-2013) een nieuwe kapbedekking. Er werd een nieuwe gaanderij aangebracht, maar die is van metaal en smaller dan de vorige. De romp werd ingericht als woning. De stad Sint-Niklaas toonde in 2002 interesse tot aankoop van de molen om er een kinderopvang te vestigen. Deze aankoop ging niet door.

Van de vroegere inrichting (twee steenkoppels, een haverpletter en een buil) blijft op de bovenste drie zolders niets meer over. De benedenverdieping werd ingericht als maalderij. Van deze maalderij blijven een aantal houten draagbalken en het ijzeren drijfwerk via onderaandrijving nog over. Van de drie ijzeren drijfassen dreef de middelste de twee steenkoppels aan. Verder blijven de molenstenen van de twee maalstoelen over. De steenkisten en meelgoten zijn verdwenen. Er bleef nog een steenkraan over.

De Roomanmolen en omgeving werden in de jaren 2020 volledig vernieuwd. Hierbij verdween de molenaarswoning met poortdoorgang.

Lieven DENEWET, & Herman HOLEMANS

Literatuur

- Paul Bauters, "Eeuwen onder wind en wolken. Windmolens in Oost-Vlaanderen", Gent, Provinciebestuur, 1985;
- Paul Bauters, "Oostvlaams molenbestand 1986", Gent, 1986 (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen, nieuwe reeks, 25);
- "Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963).
- Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-B", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1996.
- W. Smet, "Kijk op het Waasland", Nieuwkerken-Waas, 1976.
- W. Smet, "De Windmolens in het Waasland", Nieuwkerken-Waas, 1974.
Plaatsbezoek Maarten Osstyn, Adegem, 21.09.2014.

Persberichten
- SL, "Roomanmolen wordt kinderopvang", in: Het Nieuwsblad, 30.07.2002.
- SL, "Stichter Meubelen Deba overleden", Het Nieuwsblad, 18.03.2013.

Mailberichten
Hans Burm, 06.06.2022.