Molenzorg
navigatie Merkem (Houthulst), West-Vlaanderen
Foto van Beukelaremolen, Merkem (Houthulst), Foto: Donald Vandenbulcke, Staden, 10.04.2016 | Database Belgische molens © Foto: Donald Vandenbulcke, Staden, 10.04.2016

Beukelaremolen
Rodesteenstraat
8650 Merkem (Houthulst)
noordzijde
50.967136, 2.843598 (Google Maps)
Gemeente Houthulst
1777 / 1923 / 2016
Staakmolen met open voet
Korenmolen
Voorwiel op de bovenas nog uitgevoerd als armwiel
Geklinknagelde roeden, vlucht ca. 24 meter
Twee steenkoppels, pletmolen
Maalvaardig
M: monument,
23.04.1974
Molenaars vzw De Boot (Bart Castelein, Ann Vergauwen); Jos Hooghe, Melden
Info: Dienst Toerisme Houthulst; deboot.be
01394 (allemolens.nl)

Beschrijving / geschiedenis

Op de hoek van de Driegrachtensteenweg en Westbroekstraat werd al voor 1460 een staakmolen opgericht. In dat jaar was de molen zelf echter al verdwenen en bestond nog enkel de molenwal: "In de prochie van merchem noordoost van Ludeghem muelenwalle" (De Flou, XI, kol. 1001). Deze molen werd voor 1700 heropgericht (Luigem- of Noordeindemolen). Onder de benaming Noordeindemolen belanden we in het jaar 1735: "In Merchem... over de straete vande drije gragten naar den noorthende meulen" (De Flou, XI). Een soortgelijke vermelding dateert van 1774 (idem). De Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, kortweg de Ferrariskaart, opgemaakt van 1771 tot 1778, vermeldt de Noordeindemolen, gelegen in de huidige wijk Luigem. Dit is ook het geval voor de Carte Maillart van 1800.

Kort voor 1830 werd de molen verplaatst naar de zuidzijde van de Rodesteenstraat, schuin tegenover de huidige standplaats. Daar verkreeg de molen de benaming "Beukelaremolen", naar de beukendreef die voor de eerste wereldoorlog naar de molen leidde.
De molen was generaties lang, sinds 1804, bemalen door de familie De Busschere. Dreven achtereenvolgens de molen van vader op zoon: Karel De Busschere, Amandus De Busschere, Modest De Busschere en laatst Hector De Busschere, overleden op 22 januari 1983. Hij woonde samen met zijn zuster Blanche in het klein molenhuisje tegenover de molen. (Dat huisje is nu vervangen door een grotere woning).

De molen werd tijdens de Eerste Wereldoorlog, zoals het gehele dorp Merkem, compleet vernield.

Op 15 maart 1923 kocht Modest De Busschere de Steentjemolen aan de Elverdingsesteenweg te Poperinge voor 15.000 frank van Lydia Vandenabeele, weduwe van Jules Gheeraert (†1920), de laatste molenaar. Deze staakmolen werd opgericht bij octrooi verleend op 7 januari 1777 aan Jacobus Eugène Duytschaver. Hoewel de naam iets anders laat vermoeden, was de Steentjesmolen wel degelijk een houten standaardmolen. Zijn eigenaardige naam was allicht te wijten aan het feit dat de molen gelegen was langs de oude Romeinse weg van Cassel over Steenvoorde, Poperinge, Merkem, Klerken, Werken en tenslotte Aartrijke naar Brugge. De Steentjemolen werd in april 1923 gedemonteerd en overgebracht naar Merkem door molenbouwer Henri Lejeune (Westvleteren, 1892-1965). Daar werd hij opgericht aan de overkant van de Rodesteenstraat, schuin tegenover de puinen van de vernielde voorganger. De nieuwe molen werd opnieuw  "Beukelaremolen" en "Bussches molen" genoemd.

Molenaar Hector Debusschere (Merkem, 1909-1983) hield de windreus tot in 1958 in werking. Daarna trad het verval in.

De gemeente Merkem kocht de molen aan in 1975. De molenbouwers Peel uit Gistel voerden in 1983-1984 een maalvaardige restauratie uit. De gehele, maalvaardige restauratie kostte 8.767.697 frank, de tussenkomst van de staat bedroeg 3.773.177 frank; deze van de provincie 1.294.461 frank. De nieuwe steenbalk en de brasem zijn iets dikker teneinde de standaard, waarvan het slechte bovengedeelte diende verwijderd te worden, te kunnen bewaren. Sinds 1985 wordt de molen in werking gebracht door vrijwillig molenaar Jos Hooghe uit Melden (Oudenaarde) en thans ook door leden van de vzw De Boot.

De Cel Onroerend Erfgoed gaf in 2005 zijn goedkeuring voor een onderhoudsplan. In plaats van te kiezen voor een eenmalige dure restauratie werd geopteerd voor een 5-stappenplan gespreid over evenveel jaar. In stap 3 werd voorzien dat alle schaliën aan het dak worden vernieuwd en dat de gemeente Houthulst ook vier nieuwe zeilen aankoopt. Deze onderhoudsdossiers werden telkens in gang gezet door vzw de BOOT die onder de directe medewerkers vier molenaars telt. Op de Beukelaremolen werd er biograan tot meel vermalen. Bakker Naessens in Merkem bakte er lekker Beukelarebrood mee.

In 2008 kreeg de kast een grijze kleur. De firma (Color by) Cherchye bvba uit Ieper heeft 7 verschillende kleuren op de molen uitgewreven. Alle hout werd met de hand afgewassen in plaats van met een hogedrukreiniger om de vezels van het hout optimaal te laten. Na drie weken ononderbroken werken zag de molen er uit zoals nu. Ook de binnenkant wordt nog behandeld.

Begin 2011 werden onderhoudswerken uitgevoerd door molenbouwer Eric Vanleene uit Ath (afkomstig uit het nabije Pollinkhove). De raming bedroeg 50.000 euro. De verzakte molenkast werd weer rechtgezet en er werd een nieuwe brasem gestoken. Hierbij werd de molenkast vakkundig gestut. De werken werden op vrijdag 29 april 2011 voorlopig opgeleverd. Helaas velde een hevige windstoot de molen op 29 april 2011. Er bestaat geen enkel verband tussen de zopas uitgevoerde werken en de val van de molen. (Meer info: zie hoger).

Op vrijdag 29 april 2011, om 19 u. 30, is de Beukelaremolen gevallen. Gelukkig bleef de ervaren vrijwillige molenaar Jos Hooghe geheel ongedeerd en vielen er ook geen andere slachtoffers.
De molen was los aan het draaien met vier volle zeilen, een aangepaste zeilvoering. Toen de wieken een normale snelheid hadden (40 à 50 enden per minuut), stak er plots een hevige windstoot op. De molenaar hoorde de molen piepen en kraken. Hij probeerde te remmen, maar de vang sloeg niet meer aan. De molenaar liep vlug de buitentrap af om de molen te verkruien en voelde en zag de molen heen en weer schudden. Hij was net een vijftal seconden op de grond toen de molen viel. Paul Van Exem, de overbuur, zag het gebeuren: "De molenkast ging vier keer van links naar rechts en viel dan om".
De staak kraakte net boven de zetel af en de gehele molenkast sloeg om in de richting van de straat. Het gebinte (met de gehalveerde staak) bleef staan, maar is op de teerlingen verschoven. De staak dateert nog van bij de opbouw van de molen te Poperinge in 1777. Hij is opvallend smal en blijkt ook verrot te zijn (hetgeen niet uiterlijk, maar aan de breukzone zichtbaar is).
De brandweer en de gemeentelijke diensten van Houthulst stonden nog dezelfde avond in voor de afzetting van het terrein en het verwijderen van de molenzeilen.
De schade was aanzienlijk: de molenkast is versplinterd en de roeden zijn geplooid.
Het meeste zal moeten vernieuwd worden. Sommige onderdelen kunnen, mits eventueel herstel, wel gerecupereerd worden bij de heropbouw, zoals vele balken, kamwielen, enkele toestellen, de gietijzeren steenspillen en zelfs de (vrij nieuwe) eikenhouten gekloofde schaliën. De gietijzeren askop ziet er nog gaaf uit, maar onderzoek zal moeten uitwijzen of hij nog herbruikbaar is.
Verder blijkt er geen enkel verband te bestaan met de vorige uitgevoerde herstellingswerken. (Eerder op de dag van de ramp vond zelfs een voorlopige oplevering plaats).
De molen blijkt goed verzekerd te zijn. Er werd al concreet gesproken over de heropbouw. Voor de realisatie werd op een vijftal jaar gerekend.
De oorzaak van de val werd ook officieel onderzocht. Een belangrijk bewijs van de enorme windstoot die er toen was, werd geleverd door de grafiek van de windsnelheden bij de Lepelmolen, één van de twee windturbines van BeauVent cvba te Nieuwkapelle (Diksmuide). Deze bevindt zich grosso modo op zo'n 2,5 km van de Beukelaremolen. Je merkt overduidelijk de plotse windstoot rond 19 u. 20. Als je deze piek omrekent, dan zit je aan een windstoot van 8 beaufort!

Op 16-18 augustus 2011 heeft molenbouwer Eric Vanleene de restanten op een deskundige manier geborgen, deels ter plaatse en deels in een gemeentelijke loods te Jonkershove. Op basis van de restanten maakte ir.-arch. Freddy De Schacht uit Ruiselede een ontwerp op. Aanvankelijk werd gehoopt om meer dan de helft van de stukken te kunnen recupereren, maar dit bleek niet haalbaar. De kostprijs werd geraamd op 750.000 euro. Op dinsdag 26 augustus 2014 (11u) werden in de raadzaal van het gemeentehuis van Houthulst  de offertes van de molenbouwers voor een nieuwe molen geopend.

De werken werden toegewezen aan Molenbouw Wieme bvba uit Machelen-Zulte. In 2015 werd met de heropbouw gestart in hun atelier. De opbouw van de molen ter plaatse gebeurde in februari (opbouw molenkast) - april (plaatsing roeden) 2016. Op 1 juli 2016 werd de molen feestelijk ingehuldigd.

Lieven DENEWET, Hooglede

Aanvullende informatie

Jaarlijks aantal asomwentelingen
1992: 29.540
1993: 20.665
1994: 87.712
1995: 67.553
1996: 73.110
1997: 25.615
2001: 32.724
2002: 37.604
2003: 53.184
2004: 54.227
2005: 57.855
2006: 80.410
2007: 91.568
2008: 86.647
2009: 60.543
2010: 6.922
2011:ca.1000
2012: 0
2013: 0
2014: 0
2015: 0
2016:

Intekendatum: aug. 2005
Molen: Merkem (Houthulst, W.-Vl.), Beukelaremolen - staakmolen met open voet
Bouwheer: Gemeente Houthulst
Ontwerper: vzw De Boot, Merkem (Bart Castelein)
Aard van de opdracht: Onderhoud, fase 1: herstel maalvaardigheid (o.m. vervangen kammenreeks voorwiel)
Toewijzing: Adriaens Molenbouw bv, Weert (Ned.

Intekendatum: okt. 2007
Molen: Merkem (Houthulst, W.-Vl.), Beukelaremolen - staakmolen met open voet
Bouwheer: Gemeente Houthulst
Ontwerper: vzw De Boot, Merkem (Bart Castelein
Opdracht: Onderhoud, fase 2: schilderen molenkast (7 verschillende kleuren met eindresultaat grijs), na het wassen van de beplanking met de hand; houtbehandeling binnenzijde
Toewijzing: Cherchye bvba, Ieper

Intekendatum: 2008
Molen: Merkem (Houthulst, W.-Vl.), Beukelaremolen - staakmolen met open voet
Bouwheer: Gemeente Houthulst
Ontwerper: vzw De Boot, Merkem (Bart Castelein
Opdracht: Onderhoud, fase 3: vervangen eikenhouten schaliën kap (50 m²); vervangen kapotte baansteen; vier nieuwe zeilen met touwen in plaats van kettingen; 30 dagen; raming: ca. €46.000
Toewijzing: Peusens Dirk bvba, Merelbeke

Intekendatum: mei 2010
Molen: Merkem (Houthulst, W.-Vl.), Beukelaremolen - staakmolen met open voet
Bouwheer: Gemeente Houthulst
Ontwerper: vzw De Boot, Merkem (Bart Castelein
Opdracht: Herstel stabiliteit: o.m. stutten molenkast, uitzakken gebint, plaatsing nieuwe, dikkere brasem; raming: ca. €50.000
Toewijzing: Eric Vanleene, molenmaker, Ath

Meetbrief deboot.be, juni 09.
Het waait in Merkem.
Vrijdagavond 19 juni om 19u30.
Drie lezingen van een half uur:
Biomeel/molenmeel versus industrieel gemalen meel + de hygiënecode voor vrijwillige molenaars door Jef Geldof.
De Merkemse Molengeschiedenis door molinoloog Lieven Denewet.
Maalderijen, de opvolgers van onze molens door Frank Becuwe in samenwerking met de werkgroep Wenkende Wieken.

Meetbrief deboot.be, zomer 09.
Het waait in Merkem.
Drie boeiende sprekers hielden een lezing over molenmeel versus industrieel gemalen meel + de hygiënecode voor vrijwillige molenaars; de geschiedenis van alle molens van Merkem; en alles over de maalderijen, de opvolgers van de traditionele molens. Deze enthousiaste sessie vond plaats op vrijdag 19 juni. Molenaar Jef Geldof, molinoloog Lieven Denewet en historicus Frank Becuwe gaven met kennis van zaken het beste van zichzelf.
Beukelaremolen
De molenaars Bart Castelein, Julien Geldof, Marc Hindryckx en Ann Vergauwen van de windmolen van Merkem-Houthulst tilden halverwege juni de bovenste steen van de voormolen op. De steen van meer dan 1000 kg werd helemaal gelicht, gekapt, en gekuist waardoor het weer hygiënisch en veilig werken is. Het gemalen meel van biotarwe kan verkregen worden op de BOOT. Het Beukelarebrood en -taart is te koop bij Bakker Naessens in Merkem. Deze repetitieve klus paste in het plan "Autocontrolegids (hygiënecode)" dat speciaal werd uitgewerkt voor traditionele molens.

Meetbrief nazomer 2009.
Beukelaremolen. Molenrestaurateur Dirk Peusens renoveert de Beukelaremolen van Merkem. Hij neemt stap drie voor zijn rekening van het vijfstappenplan dat goedgekeurd werd door Onroerend Erfgoed. Er komen nieuwe eiken schaliën op het dak en de molen krijgt vier nieuwe zeilen. De kapotte baansteen wordt vervangen. De klus moet geklaard zijn tegen de Openmonumentendag op zondag 13 september. Vzw de BOOT volgt de werken op. Kostprijs: ongeveer dertigduizend euro voor rekening van eigenaar gemeente Houthulst.

Meetbrief deboot.be, 02.10.2009.
De Beukelaremolen. De gebroken baansteen werd vervangen, de eiken schaliën liggen op het dak en aan de wieken hangen nieuwe zeilen voorzien van touwen in plaats van kettingen. Molenbouwer Dirk Peusens leverde puik werk. Stap 3 van het 5-stappenplan is hiermee voltooid. De werken hebben ongeveer 25.000 euro gekost, waarvan 80 % gesubsidieerd door de Vlaamse overheid. Het gemeentebestuur van Houthulst kan tevreden terugblikken. Vzw de BOOT volgde de werken op.

(B. Castelein), "Molenkot verzakt", in: Meetbrief deboot.be, 04.03.2010
Het kot van de Beukelaremolen van Merkem-Houthulst, dat dateert uit 1777, is verzakt. Momenteel kan er niet meer gedraaid worden. Diverse molenbouwers zijn de molen komen inspecteren. Het is wenselijk dat de onderhoudswerken binnenkort aanvangen. Het gemeentebestuur van Houthulst kan van de Vlaamse overheid hiervoor tachtig procent subsidie bekomen. Omdat de BOOT zelf een aantal molenaars in eigen rangen heeft en omdat we willen vermijden dat de gemeente subsidies ontloopt, volgen wij dit dossier van heel nabij op.

(B. Castelein), "Molenkot verzakt", in: Meetbrief De Boot, deboot.be, mei 2010
Het kot van de Beukelaremolen van Merkem-Houthulst, dat dateert uit 1777, is verzakt. Sedert januari kan er niet meer gedraaid worden. Diverse molenbouwers zijn de molen komen inspecteren. De werken werden toegewezen aan de uit Pollinkhove afkomstige molenbouwer Eric Vanleene uit Ath. De herstellingen zullen allicht tot in oktober duren. Het biograan wordt nu gemalen door collega- molenaar Sylvan Deseure uit Werken. De kostprijs voor het onderhoud bedraagt zo'n 50.000 euro. Het gemeentebestuur van Houthulst kan van de Vlaamse overheid hiervoor tachtig procent subsidie bekomen. Omdat de BOOT zelf een aantal molenaars in eigen rangen heeft en omdat we willen vermijden dat de gemeente subsidies ontloopt, volgen wij dit dossier van heel nabij op.

(B. Castelein), "Molen", in Meetbrief De Boot, 28.02.2011.
In januari 2010 meldden de molenaars van vzw de BOOT aan Monumentenwacht dat de Beukelaremolen van Merkem was verzakt. De opdracht werd toegewezen aan de gereputeerde molenbouwer Eric Vanleene uit Ath, die binnenkort zelfs een watermolen in Siberië gaat herstellen. Door gebrek aan fondsen werd het uitvoeren van de werken uitgesteld, maar nu is het zover. De werken kosten 50.000 euro, waarvan 80% door de Vlaamse Overheid gesubsidieerd wordt. De levering van het gerenommeerde biotarwemeel kwam nooit in het gedrang dankzij de solidariteit onder collega-molenaars.
Sylvan Dezeure uit Werken maalde voor Merkem. Met het biomeel uit de Beukelaremolen bakt Bakker Naessens uit Merkem Beukelarebrood en overheerlijke appeltaart. De Beukelaremolen is eigendom van de gemeente Houthulst.

"Molen", in: Meetbrief De Boot, 04.03.2011.
De onderhoudswerken aan de Beukelaremolen in Merkem vorderen goed. Molenbouwer Eric Vanleene uit Ath zit op schema. Als alles volgens plan verloopt, kunnen we in april weer biotarwe malen. Hoewel de molen in 2010 niet of nauwelijks heeft kunnen draaien werd hij toch door 1311 mensen bezocht. Daarmee komt het totale aantal bezoekers sinds 2000 op 20.384. De 21.000ste bezoeker wordt uiteraard in de bloemetjes gezet. De molen is eigendom van de gemeente Houthulst.

"Molen", in Meetbrief De Boot, 31.03.2011.
De onderhoudswerken aan de Beukelaremolen in Merkem zijn zo goed als af. Molenbouwer Eric Vanleene uit Ath zit op schema. De molen die aan het verzakken was, staat ondertussen weer recht. Als alles volgens plan verloopt, wordt er vanaf half april weer biotarwe gemalen. Meel zal vanaf dan weer beschikbaar zijn op de BOOT.

"Molen en meidoornhaag", in: Meetbrief De Boot, 22.04.2011.
De Beukelaremolen is weer stevig verankerd. Molenbouwer Eric Vanleene uit Ath heeft al kunnen proefdraaien. De oplevering vindt plaats op vrijdag 29 april. Bijna anderhalf jaar heeft de molen stilgestaan. Heel binnenkort kunt u opnieuw op de BOOT terecht voor meel van bio-tarwe.
Het Regionaal Landschap IJzer & Polder heeft onlangs bij de molen een meidoornhaag geplant in samenwerking met de gemeente Houthulst. De haag komt er de vijfenzeventig knotwilgen gezelschap houden.

(B. Castelein), "Beukelaremolen wordt geborgen", Meetbrief De Boot, 29.06.2011.
Op vrijdag 29 april 2011 blies een wervelwind de Beukelaremolen van Merkem tegen de vlakte. Verzekeraar Ethias heeft recent de molen vrijgegeven.
Molenbouwer Eric Vanleene werd door de gemeente Houthulst aangesteld om de restanten van de molen op een deskundige manier te bergen. De werken vangen aan op dinsdag 16 augustus. De Beukelaremolen dateerde uit 1777. Vzw de BOOT heeft twee molenaars op de loonlijst staan. Het is de bedoeling om op dezelfde plek een nieuwe windmolen te bouwen.

TN, "Opruiming gestart van Beukelaremolen in Merkem", kw.be, focus-wtv.rnews.be, 17.08.2011.
Merkem - In Merkem bij Houthulst is gestart met de opruiming van de beschermde Beukelaremolen. De houten molen uit 1777 waaide eind april tijdens een felle windstoot om en raakte zwaar beschadigd.
De molen was nog maar recent grondig gerestaureerd. Onderzoek moet uitwijzen welke stukken van de molen nog bruikbaar zijn en dan zal zo snel mogelijk begonnen worden met de heropbouw, waarschijnlijk over twee jaar. De opbouw zal snel anderhalf jaar duren, en zal wellicht meer dan 625.000 euro kosten. (TN)
Meer nieuws op Focus-WTV vanaf 18u00.

(B. Castelein), "Molen / Ethias", in: Meetbrief De Boot, 31.08.2011.
De omvergewaaide windmolen van Merkem werd half augustus door molenbouwer Eric Vanleene geborgen. De herbruikbare stukken liggen in de gemeentelijke loods en op de site van de molen. Binnenkort wordt er rond de gestapelde stukken een beschermende loods gebouwd om alle stukken tocht- en regenvrij te bewaren, een richtlijn van Onroerend Erfgoed. Als alles naar wens verloopt, herrijst er op dezelfde plek ten vroegste in 2014-2015 een nieuwe windmolen.
Verzekeraar Ethias heeft de schadeclaim van vzw de Boot niet aanvaard in verband met de gesneuvelde molen. De 400 kg biologische tarwe die in de molen lag zijn we kwijt.
Ook verliezen we ongeveer 3000 euro per jaar. Waar vroeger jong en oud gefascineerd ‘onze' molen uit 1777 bezocht, kunnen we er nu hooguit over vertellen aan de hand van foto's.

(B. Castelein), "Heropbouw Beukelaremolen op de lange baan?" Meetbrief De Boot, sept. 2012.
Het ziet er niet goed uit voor de heropbouw van de omvergewaaide Beukelaremolen van Merkem. Hoewel alle kandidaturen van mogelijke ontwerpers tegen 25 mei moesten binnen zijn, én verzekeraar Ethias er snel bij was om te proclameren dat ze 625.000 euro zouden uitbetalen, is er nog altijd geen gunning uitgeschreven. Zoals de zaken nu lopen is de heropbouw tijdens de volgende legislatuur (2012-2018) al bijna niet meer mogelijk.
Een overzicht:
Jan 2010-29 april 2011: werkzaamheden aan de molen wegens verzakkingen. Molenbouwer Eric Vanleene uit Ath levert prima werk.
29 april 2011: molen wordt om 11u00 opgeleverd.
29 april 2011: iets na 19u00 ligt de molen uit 1777 tegen de vlakte. Er was een korte maar hevige windstoot. Fukushima in Merkem. Molenaar Jos Hooghe was aan het malen en ontvlucht net op tijd de molen.
16 aug: de kapotte molen wordt geborgen door molenbouwer Eric Vanleene. Sommige onderdelen verhuizen naar een loods, andere blijven in de openlucht gestapeld op de site van de molen in de hoop om die nog ooit te recupereren. Molen(ramp)toerisme floreert.
24 aug: Inspecteur Tom van Mossevelde van verzekeraar Ethias komt naar de BOOT en meldt ons dat Ethias over de brug komt met een bedrag gelijk aan de nieuwbouwwaarde weliswaar gelimiteerd op 625.000 euro.
November: we polsen bij Onroerend Erfgoed naar een stand van zaken. Er zit geen schot in de zaak maar men zal ons op de hoogte houden.
31 december: we krijgen een nieuwjaarskaartje van Eric Verbeure, de schepen van toerisme van Houthulst waarop de Beukelaremolen in volle glorie in een sneeuwlandschap staat.
Januari 2012: navraag bij technische dienst Houthulst naar een stand van zaken ivm hun molen. Men verwijst ons door naar de bevoegde schepen van toerisme.
12 januari: nieuws van onroerend erfgoed: er is geen nieuws.
25 januari 2012: schepen van toerisme meldt dat hij een navraag zal doen bij verzekeraar Ethias.
Jan-feb 2012: we sturen herinneringsmails naar verzekeraar Ethias ivm stand van zaken: geen antwoord.
14 februari: schepen Verbeure mailt ons: We zitten deze week samen om de procedure af te spreken en de opdrachten uit te schrijven. Ik hou u op de hoogte.
23 feb: schepen Verbeure mailt opnieuw: Aanstellen ontwerper voorzien gemeenteraad maart.
30 april: wij mailen naar schepen Verbeure: Is er ondertussen al iets meer over bekend over een ontwerper Beukelaremolen? Of hoe pakken jullie het stappenplan aan?
5 mei: antwoord van de schepen: De kandidaturen worden ingewacht tegen 25 mei. Daarna volgt de gunning en zullen we rond de tafel zitten samen met de ontwerper, de overheden en de molenaars.
27 juni: wij mailen naar schepen Verbeure: Is er al meer nieuws ivm molen? Je schreef eerder dat de kandidaturen tegen 25 mei binnen moesten zijn, ondertussen is dat al meer dan 1 maand geleden….
Diezelfde dag al antwoord: De indienperiode is verlengd geweest, de offertes zijn nu binnen en worden momenteel onderzocht. Eerstdaags wordt de gunning bekrachtigd. U krijgt het resultaat straks van mij doorgemaild, daarna komen we best eens samen.
18 augustus: wij mailen naar schepen Verbeure: Alweer bijna twee maanden later: is er al nieuws, of wat zegt het stappenplan?
24 augustus: we sturen een herinneringsmail.
25 augustus: antwoord van schepen Verbeure: Het nazicht van de offertes is nog niet voltooid. Mag verwacht worden begin september. Ik hou u op de hoogte.
Begin september: via onze nieuwsbrief bent u weer helemaal mee. Wij malen momenteel ons biologisch graan in de Beeuwsaertmolen van Bikschote en in Werken. Taart en brood zijn beschikbaar bij Bakker Naessens uit Merkem.

(B. Castelein), "Molenkaart West-Vlaanderen. Nieuwe editie". Meetbrief De Boot, september 2012.
Helaas is op de jongste editie van de Molenkaart West-Vlaanderen geen spoor meer van de Beukelaremolen te bekennen. Nochtans luidt de belangrijkste doelstellingen van de Werkgroep West-Vlaamse Molens vzw: publiciteit voeren voor de molens en het molentoerisme promoten. De werkgroep wil initiatieven nemen bij zowel privé-eigenaars als openbare besturen om hen te motiveren hun molens goed te onderhouden en zo nodig te herstellen. Op de vorige editie stond de Beukelaremolen er wel nog op, nu niet meer. Bij vzw de BOOT werken twee molenaars. Een mens leert iedere dag bij.

(B. Castelein), "Ontwerper Beukelaremolen", Meetbrief De Boot, oktober 2012.
De kogel is door de kerk. Het gemeentebestuur van Houthulst heeft architect Freddy Deschacht uit Ruiselede als ontwerper voor de Beukelaremolen aangesteld. Op zijn schouders rust er nu de zware last om een nieuwe molen te ontwerpen. De oude molen uit 1777 werd op 29 april 2011 door een windhoos omvergeblazen. Binnenkort hebben we meer nieuws over het stappenplan.

(B. Castelein), "Beukelaremolen: ça bouge?" De Boot vzw Nieuwsbrief, februari 2013.
Januari 2010: de molen wordt anderhalf jaar stil gelegd wegens onderhoudswerken. Op 29 april 2011 – nota bene, de dag van de oplevering – gaat de houten staakmolen uit 1777 definitief tegen de vlakte. Oorzaak: een korte maar hevige windstoot. Iedereen doet zijn zegje: de gemeente belooft snel her op te bouwen, Ethias haast zich om te melden dat ze 625.000 euro zullen uitbetalen aan de gemeente Houthulst die eigenaar is, en Onroerend Erfgoed verplicht de gemeente om alle stukken zo snel mogelijk droog in een loods te leggen om verdere aftakeling – lees hoge kosten – te vermijden. Begin september 2012 meldt de BOOT: niets van dat alles is gebeurd, en zoals de zaken nu lopen is de heropbouw tijdens de volgende legislatuur (2012-2018) al bijna niet meer mogelijk. In oktober 2012 wordt dan toch een ontwerper aangesteld: architect Freddy Deschacht uit Ruiselede. Op zijn schouders rust de zware taak om de molen opnieuw te bouwen. Oef, allen blij. Stand van zaken in februari 2013: de gemeente houdt de voet op de rem. Vzw de BOOT – met twee molenaars in eigen rangen – pusht herhaaldelijk bij de bevoegde schepen. Het antwoord luidt al meer dan anderhalf jaar: “We houden u op de hoogte/we gaan binnenkort samen zitten/we zijn er mee bezig.” Beste schepen Verbeure: foei, zet die ploat af; en… actie!

(B. Castelein), "Molen", De Boot vzw, Nieuwsbrief, april 2013.
Deze maand is het twee jaar geleden dat de Beukelaremolen van Merkem tijdens een windhoos omver werd geblazen. De stukken lagen tot vorige week onbeschermd op de site. Het gemeentebestuur van Houthulst heeft ze nu eindelijk in een loods opgeborgen. Aan de aangestelde ontwerper Freddy Deschacht om uit te maken of sommige stukken nog recupereerbaar zijn. Het totale kostenplaatje kan er maar wel bij varen. Vzw de BOOT telt twee meester-molenaars binnen de eigen rangen.

(B. Castelein), "Molen", De Boot vzw, Nieuwsbrief, juni 2013.
De opmeting van de restanten van de omvergewaaide Beukelaremolen vordert gestadig. In augustus 2013 is er een nieuw overleg met een delegatie van Onroerend Erfgoed, de gemeente Houthulst, en de ontwerper. Tegen dan zou de opmeting helemaal rond moeten zijn. Momenteel malen we ons biograan bij de bevriende molenaars van Bikschote en Werken.

(B. Castelein), "Windvaan weggevlogen", Nieuwsbrief, juli 2013.
De historische windvaan van de omvergewaaide Beukelaremolen uit 1777 is zoek. De blauwe reiger met een vis in zijn bek toonde decennialang aan waar de wind vandaan kwam. Is de vogel weggevlogen? Hebt u hem zien vliegen of weet u waar de blauwe reiger met een vis in zijn bek een nieuwe thuis heeft gevonden? Meldt u het ons dan alstublieft via 0475 21 43 20 (Bart) of info@ deboot.be. De eerlijke vinder zal worden beloond.

(B. Castelein), "Windvaan", Nieuwbrief, augustus 2013.
De historische windvaan van de omvergewaaide Beukelaremolen uit 1777 was zoek. De blauwe reiger met een vis in zijn bek toonde decennialang aan waar de wind vandaan kwam. ‘Is de vogel weggevlogen? Heeft u hem zien vliegen of weet u waar de blauwe reiger met een vis in zijn bek een nieuwe thuis heeft gevonden?’ Die oproep lanceerden we in onze vorige nieuwsbrief en werd gretig overgenomen door de lokale media. Met resultaat. De windvaan werd twee weken geleden teruggebracht naar de BOOT. We bedanken de eerlijke anonieme vinder. Eens de molen heropgebouwd, zal de blauwe reiger weer mogen tonen vanwaar de noeste winden komen. De molenaars van vzw de BOOT (en het gemeentebestuur van Houthulst) zijn bij deze zeer content.

(B. Castelein), "Molen", Nieuwsbrief, september 2013.
Het plan voor de nieuwe houten staakmolen, ter vervanging van de omvergewaaide Beukelaremolen van Merkem, had normaal gezien rond deze tijd klaar moeten liggen. Helaas werd de geplande vergadering op 19 augustus te elfder ure door Onroerend Erfgoed afgeblazen. Er wordt binnenkort een nieuwe afspraak gemaakt.

(B. Castelein), "Molen", Nieuwsbrief, januari 2014.
De Beukelaremolen zal binnen afzienbare tijd uit haar as verrijzen. Een combinatie van factoren én een windhoos vernielde de pas gerestaureerde molen. De houten staakmolen uit 1777 viel in 2011 – letterlijk – van zijn sokkel. Er bleef alleen wrakhout over. De verzekeringsmaatschappij Ethias betaalt 625.000 euro uit, maar dat bedrag is te klein om alle kosten te dekken. Jammer. Jammer is ook dat het College de unieke kans laat liggen om de oorspronkelijke molen te reconstrueren. Er komt geen torenkot en ook geen afdak. Dit betekent een verschraling van het oorspronkelijk opzet. Ook wordt de restauratiepremie bij Onroerend Erfgoed niet aangevraagd. Het waarom van die beslissing ontgaat ons volkomen. Vzw de BOOT kent twee meester-molenaars in eigen rangen en is dan ook bezorgd. In het recente verleden ging het bestuur al eens uit de bocht door een subsidieaanvraag foutief in te dienen. Het was toen even slikken want om en bij de 25.000 euro moest in allerijl én met schaamrood op de wangen uit de eigen gemeentekas worden betaald. In molentermen heet dat: malen voor de Koning en de Keizer…

(B. Castelein), "Molen", Nieuwsbrief De Boot, februari 2016.
De Beukelaremolen zal binnenkort opnieuw verrijzen. Vader en zoon Wieme uit Machelen-aan-de-Leie gaan op 8 februari van start met de werken. Als het weer een beetje mee zal de molen tegen eind april weer graan kunnen malen. Een spannend moment voor Merkem én voor molenaars Ann en Bart van vzw de BOOT.
Ingenieur-Architect Freddy Deschacht uit Ruiselede volgt de werken minutieus op. We kijken uit naar de Beukelaremolen 2.0. Vzw de BOOT telt twee meester-molenaars in de rangen.

"Beukelaremolen 2.0", Nieuwsbrief De Boot, 1 maart 2016.
Vijf jaar nadat de Beukelaremolen van Merkem door een windhoos vernield werd, herrijst een nieuwe molen dankzij de expertise van molenbouwer Wieme en architect Freddy De Schacht. Oplevering wordt verwacht eind april. In binnen- en buitenland volgen duizenden mensen de gestage vorderingen via de Facebookpagina van de BOOT. Ook interesse? Kijk op https://www.facebook.com/debootvzw
Word Molenaar
Leer een eeuwenoud en fascinerende ambacht, of word molengids. De volgende molenaarscursus vangt aan op zaterdag 22 oktober en loopt tot april 2017. Alle info via info@molenforumvlaanderen.be

"Molen", Nieusbrief De Boot, 1 april 2016.
Op maandag 4 april krijgt de Beukelaremolen nieuwe roeden. Vader en zoon Wieme uit Machelen-aan-de-Leie gingen op 8 februari van start met de werken. De opbouw wordt dagelijks door duizenden mensen gevolgd via de Facebookpagina van vzw de BOOT https://www.facebook.com/debootvzw. Eind april zou deze kopie van de molen uit 1777 moeten kunnen worden opgeleverd. Een spannend moment voor Merkem én voor molenaars Ann en Bart van vzw de BOOT want vanaf dan zullen ze weer biograan tot meel kunnen malen. Dat meel is altijd verkrijgbaar op de BOOT. Bakker Naessens uit Merkem bakt er lekker Beukelarebrood en -taart mee.
Voor wie het vergeten zou zijn: de molen werd op 29 april 2011 om kwart over zeven ’s avonds door een hevige windstoot geveld.

"Bezoek de Beukelaremolen", Nieuwsbrief De Boot, 1 mei 2016.
Op 29 april 2011 sloeg het noodlot toe en ging de Beukelaremolen tegen de vlakte. Maar kijk, het oudje uit 1777 is herrezen en kreeg een nieuwe jeugd. De oplevering is nabij. Molenbouwer Wieme geeft op maandag 9 mei nog een laatste stand van zaken aan de molenaars. Daarna kunnen we eindelijk aan de slag en zal er weer biomeel voorradig zijn. Vzw de BOOT wil graag iedereen bedanken die een steentje heeft bijgedragen om tot een nieuwe molen te komen: de bergingsfirma, de verzekeringsmaatschappij, architect Freddy De Schacht, molenbouwer Wieme, Onroerend Erfgoed, het personeel en bestuur van de gemeente Houthulst, de trotse eigenaar van de molen. De molen kreeg veel supporters via de foto’s en berichten op Facebook en de nieuwsbrieven van de BOOT. Interesse in een bezoek aan de molen? Contacteer info@deboot.be

--------------------

Aanbesteding

Algemene bouwwerken
West-Vlaanderen
26/08/14 11:00:00
Merkem
Raadzaal Gemeentehuis Houthulst, Markt 1, 865O HOUTHULST
heropbouw Beukelaremolen te MERKEM: molentechnische restauratiewerken na de stormschade van 2011.(300 dagen).
Bestek prijs 193.60 EUR. 181,50 EURO (BTW inclusief) bij ophalen van de plannen en het bestek bij de ontwerper of 193,60 EURO (verzending & BTW inclusief) bij opsturen van de plannen en het bestek door de ontwerper; enkel & alleen na verplichte voorafgaande storting van het bedrag op rekeningnummer : IBAN : BE14 738O 3147 2983 BIC : KREDBEBB op naam van : architectuurstudio de schacht & partner(s) bv ovv bvba. De aannemer bezorgt, gelijktijdig met de storting van het bedrag, aan de ontwerper zijn facturatiegegevens. Inlichtingen bij architectuurstudio de schacht & partner(s) bv ovv bvba, ir. arch. t.a.v. Freddy De Schacht, Poekestraat 1, 8755 Ruiselede, tel. 051 68 96 75, e-mail: freddy.de.schacht @ skynet.be.
Publicaties Bouwkroniek : web 28-2014 29-2014 30-2014 31-2014 32-2014 33-2014 34-2014
Publicatie Web : 9/07/14 10:45:28

BE001 8/7/2014-ID:2014-515553
Standaardformulier 2

Heropbouw Beukelaremolen te Merkem:
Molentechnische restauratie
Aankondiging van een opdrcht

Afdeling I: Aanbestedende dienst
I.1) Naam, adressen en contctpunt(en)
Officiële benaming/ Gemeentebestuur Houthulst
Markt 1, 8650 Houthulst, België
Contactpunt(en): hoofd technische dienst
t.a.v. Karel DEKIENTelefoon: +32 51460743Email: karel.dekien @ houthulst.be
Nadere inlichtingen zijn te verkijgen op het volgende adres
Officië benaming: architectuurstudio de schacht & partner(s) bv ovv bvba
Poekestraat 1, 8755 Ruiselede, België
Contactpunt(en): ir. arch.t.a.v. Freddy De Schacht, Telefoon: +32 51689675Email: freddy.de.schacht @ skynet.be
Bestek en aanvullende documenten (zoals documenten voor een concurrentiegerichte dialoog en een dynaisch aankoopsysteme) zijn verkrijgbaar op
Officië benaming: architectuurstudio de schacht & partner(s) bv ovv bvba
Poekestraat 1, 8755 Ruiselede, België
Contactpunt(en): ir. arch.t.a.v. Freddy De Schacht
Telefoon: +32 51689675Email: freddy.de.schacht @ skynet.be
Inschrijvignen of deelnemingsaanvragen moeten worden gericht aan:
Zelfde adres als voor het/de hierboven vermeldde contactpunt(en)
I.2) Type aanbestedende dienst en hoofdactiviteit of -activiteiten
Type aanbestedende dienst: Regionale of plaatselijke instantie
Hoofdactiviteit(en): Algemene overheidsdiensten
De aanbestedende dienst koopt aan namens andere aanbestedende diensten: Neen

Afdeling II: Voorwerp van de opdracht
II.1) Beschrijving
II.1.1.) Door de aanbestedende dienst aan de opdracht gegeven benaming
Heropbouw Beukelaremolen te Merkem: Molentechnische restauratie
II.1.2) Type opdracht
(Werken): Uitvoering
Belangrijke plaats van uitvoering van de werken:
Rodesteenstraat 8, 8650 Merkem
NUTS-code: BE2
II.1.3) De aankondiging betreft
Een overheidsopdrcth
II.1.5) Korte beschrijving van de opdracht of de aankoop/aankopen
De aangevraagde molentechnische restauratiewerken behelzen de heroprichting van de Beukelaremolen na de stormschade van 2011.
II.1.6) CPV-classificatie Hoofdopdracht 45212352
II.1.7) Opdracht valt onder de Overeenkomst inzake overheidsopdrachten (GPA): Ja
II.1.8) Verdeling in percelen: Neen
II.1.9) Varianten worden geaccepteerd: Neen
II.2) Hoeveelheden of omvang van de opdracht
II.2.1) Totale hoeveelheid of omvang (indien van toepassing inclusief alle percelen en opties)
Op basis van de raming van de werken behoren de werken tot categorie 4 (*).
De Commissie voor Erkenning der Aannemers heeft op 24 juni 2014 inzake de gevraagde afwijking gunstig advies uitgebracht voor klasse 2 - ondercategorie D23.
Het gaat om een algemene afwijking voorafgaand aan de aanbesteding en die in de aanbestedingsdocumenten moet worden opgenomen.
(*) met toepassing van artikel 21 van de wet van 20 maart 1991 houdende regeling van de erkenning van aannemers van werken (Belgisch Staatsblad van 06/04/1991), gewijzigd bij wet van 19 september 1994 (Belgisch Staatsblad van 08/03/1996) juncto artikel 17 van het K.B. van 26/09/1991 tot vaststelling van bepaalde toepassingsmaatregelen van de wet van 20 maart 1991 houdende regeling van de erkenning van aannemers (Belgisch Staatsblad van 18/10/1991): Voor de werken die in opdracht van een publiekrechtelijk of privaatrechtelijk rechtspersoon worden uitgevoerd en die voor ten minste 25 pct. worden gesubsidieerd of in gelijk welke vorm rechtstreeks gefinancierd, ten laste van hun begroting of van de begroting van openbare instellingen die van hen afhangen, kunnen de federale Ministers of de Gemeenschaps- en Gewestregeringen, met inachtneming van de door de Koning te bepalen regelen, na advies van de Commissie en bij een met redenen omkleed besluit, bepalen dat er wordt afgeweken van de in de artikelen 3 en 11 bepaalde voorwaarden.
II.3) Looptijd of uitvoeringstermijn van de opdracht
Periode in dagen vanaf de gunnng van de opdracht: 300

Afdeling III: Juridische, ecnomische, financiële en technische inlichtingen
III 1) Voorwaarden met betrekking tot de opdracht
III.1.1.) Verlangde borgsommen en waarborgen
5% van het totale offertebedrag zonder BTW
III.1.4) ANdere bijzondere voorwaarden voor de uitvoering van de opdracht
Besluit van de Vlaamse Regering van 14 december 2001 houdende vaststelling van het premiestelsel voor restauratiewerkzaamheden aan beschermde monumenten, hoofdstuk V, afdeling II, artikel 30.
III.2) Voorwaarden voor deelneming
III.2.2) Ecnomische en financiële draagkracht
Inlichtingen en formaliteiten om na te gaan of aan de vereisten is voldaan:
1. volgens DEEL 1 / 3.4.: BEWIJS VAN ERKENNING in de vereiste ondercategorie en klasse; kopie van de inschrijving op de lijst van de erkende aannemers, met vermelding van categorie en klasse. (KB van 26 september 1991, artikel 2).
2. volgens DEEL 1 / 1.1.1.: ARTIKEL 61: UITSLUITING
Bewijs afgeleverd door de bevoegde overheid dat de aannemer zich niet in staat van faillissement, vereffening of gerechtelijk akkoord bevindt of dat geen procedure daaromtrent aanhangig is; of een bewijs dat de firma niet bij vonnis dat in kracht van gewijsde is gegaan, veroordeeld is geweest voor een misdrijf dat de professionele integriteit aantast; (attest max. 2 maand oud)
3. volgens DEEL 1 / 1.1.1.: ARTIKEL 62:SOCIALE VERPLICHTINGEN
Een origineel RSZ-attest van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid, als bewijs dat de aannemer in orde is met bijdragen voor sociale zekerheid.
4. volgens DEEL 2 / 1.1.1.: ARTIKEL 63: FISCALE VERPLICHTINGEN
Bewijs dat de aannemer in orde is met de betaling van belastingen
5. volgens DEEL 2 / 1.4.3.: ARTIKEL 80 : OFFERTE
De documenten waaruit de bevoegdheid blijkt van de eventuele gemachtigde(n) die de offerte onderteken(t)(en).
6. volgens DEEL 2 / 1.4.4.: OPGAVE ONDERAANNEMERS (art. 12 KB Plaatsing + art. 12 AUR)
De lijst van eventuele onderaannemers.
7. volgens DEEL 2 / 1.4.5.: SAMENVATTENDE OPMETING (art. 83 KB Plaatsing )
De gedetailleerde opgave ter rechtvaardiging van de wijzigingen, aangebracht aan de hoeveelheden van de samenvattende opmeting, indien van toepassing.
8. volgens DEEL 2 / 1.5.3.: INBEGREPEN PRIJSELEMENTEN (art. 19 KB Plaatsing )
Attest plaatsbezoek ondertekend door een bevoegde persoon van de aanbestedende overheid..
9. volgens DEEL 1 / 3.5.: BESCHERMING VAN HET VAKMANSCHAP
Een schriftelijke verantwoording & bewijs op basis van de prijsofferte dat de inschrijver minstens 5O % van de restauratiewerkzaamheden, bepaald op basis van de kostprijs, met eigen personeel zal uitvoeren; in overeenstemming met het Besluit van de Vlaamse Regering van 14 december 2001, art. 30 §1 : RESTAURATIEPREMIE.
III.2.3) Vakbekwaamheid
Inlichtingen en formaliteiten om na te gaan of aan de vereisten is voldaan: Categorie: 2 (*) zie II.2.1
Klasse: D 23 (restauratie door ambachtslieden & in het bijzonder: molenbouwers)
Eventueel vereiste minimumeisen:
10. de studie- of beroepskwalificaties van de aannemer of het kaderpersoneel van de onderneming en in het bijzonder van degenen die met de leiding van de werken worden belast;
11. een verklaring betreffende de gemiddelde jaarlijkse personeelsbezetting van de aannemer en de omvang van het kaderpersoneel gedurende de laatste drie jaar;
12. een verklaring welke de werktuigen, het materieel en de technische uitrusting vermeldt waarover de aannemer voor het verlenen van de opdracht beschikt;
13. een lijst van gelijkwaardige molentechnische restauratiewerken (met een minimum van 3) die de afgelopen vijf jaar werden verricht, welke lijst vergezeld gaat van attesten die bewijzen dat de belangrijkste werken naar behoren zijn uitgevoerd.
14. Het veiligheids-en gezondheidsplan van de coördinator-ontwerp (verkort : 'VGP') is gevoegd bij dit bestek om er integraal deel van uit te maken. Zoals vermeld in dit VGP, is het voegen van de documenten overeenkomstig artikel 30, tweede lid, 1° en 2°, noodzakelijk opdat de maatregelen bepaald in het VGP kunnen, worden toegepast en dit voor de onderdelen zoals door de coördinator aangehaald.

Afdeling IV: Procedure
IV.1) Type procedure
IV.1.1) Type procedure: Openbaar
IV.2) Gunningscriteria: Laagste prijs
IV.2.2) Er wordt gebruikgemaakt van een elektronische veiling: Neen
IV.3) Administratieve inlichtingen
IV.3.2.) Eerdere aankondigingen betreffende dezelfde opdracht: Neen
IV.3.3) Voorwaarden voor de verkrijging van bestekken en aanvullende documenten
Termijn voor ontvangst van aanvragen voor documenten of voor toegang tot documenten:
Tegen betaling verkrijgbare documenten: Ja,
prijs: 193.60 EUR
Betalingstermijnen en -methode:
181,50 EURO (BTW inclusief) bij ophalen van de plannen en het bestek bij de ontwerper of 193,60 EURO (verzending & BTW inclusief) bij opsturen van de plannen en het bestek door de ontwerper; enkel & alleen na verplichte voorafgaande storting van het bedrag op rekeningnummer : IBAN : BE14 738O 3147 2983 BIC : KREDBEBB op naam van : architectuurstudio de schacht & partner(s) bv ovv bvba. De aannemer bezorgt, gelijktijdig met de storting van het bedrag, aan de ontwerper zijn facturatiegegevens.
IV.3.5) Termijn voor ontvangst van inschrijvingen of deelnemingsaanvragen: 26/08/2014 11:00
IV.3.6) Taal of talen die mogen worden gebruikt bij inschrijvingen of deelnemingsaanvragen: NL
IV.3.7) Minimumtermijn gedurende welke de inschrijver zijn inschrijving gestand moet doen
Periode in dagen: 180 (vanaf de datum van ontvangst van de inschrijvingen)
IV.4.8) Omstandigheden waarin de inschrijvingen worden geopend
Datum: 26/08/2014 11:00
Plaats: Raadzaal Gemeentehuis Houthulst, MARKT 1, 865O HOUTHULST
Personen die de opening van de inschrijvingen mogen bijwonen: Ja openbaar

Afdeling VI: Aanvullende inlichtingen
VI.3) Nadere inlichtingen
@Ref:00715226/2014012514
VI.5) Datum van verzending van deze aankondiging: 8/7/2014

Getuigenis van vrijwillig molenaar Jos Hooghe (07.07.2021)
Over de pletmolen in de Beukelaremolen van Merkem
In de Beukelaremolen is een pletmolen aanwezig die ingebracht werd door de gebroeders Peel in 1985 bij de eerste grote restauratie. Ze recupereerden het uit een mechanische maalderij. Er was daartoe zo'n 30.000 frank beschikbaar.
De laatste beroepsmolenaar Hector Debusschere werkte ook altijd met een pletmolen, maar verkocht die (mogelijk als oud ijzer) nadat hij de molen in 1959 had stilgelegd. "Bussches" verkochten ook andere voorwerpen (o.a. de regulator) die nog goed en bruikbaar waren, want financieel hadden ze het niet breed. Een koppel molenstenen (vermoedelijk de voormolen) ging naar de maalderij Geldof in Merkem. Volgens mijn vader is er op de Beukelaremolen nooit bloem gemalen, de molen had ook geen buil, en was gekend om zijn goedkoop voedergraan malen. Vader (inmiddels 97 jaar) heeft Hector en zus Blanche Debusschere en hun ouders goed gekend. Mijn vader  ging met paard en kar naar de molen tot hij zelf in 1958 een "cilinder op elektriek" kocht. Zoals gemeld stopte de Beukelaremolen in 1959 met draaien. Ikzelf begon pas vier jaar later te "draaien".

L. Denewet, J. Vandromme & G. Versteele, "Molens van Merkem", Merkem, Heemkring Sidronius Hosschius, 2010, 80 p.
Jeroen Cornilly, Monumentaal West-Vlaanderen. Beschermde monumenten en landschappen in de provincie West-Vlaanderen. Deel III. Arrondissementen Brugge, Diksmuide, Oostende en Veurne, Brugge, 2005, p. 102.
S. Debaeke & J. Lermytte, Merkem in de kijker, het dorp anno 1900, tijdens de Grote Oorlog en de heropbouw, Veurne, 1995, p. 152.
Els De Kinderen, West-Vlaanderen. Een bezoek aan de Westhoek [ o.a. Merkem, Beukelaremolen], in: Levende Molens, VIII, 1986, 9, p. 66-68.
L. D(enewet), In memoriam Blanche Debusschere uit Merkem, Mededelingenblad Werkgroep West-Vlaamse Molens, 1991, 3.
Luc Devliegher, De molens in West-Vlaanderen, Tielt/Weesp, 1984, p. 224-229 (Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, 9).
Chr. Devyt, Westvlaamse windmolens. Inventaris volgens de toestand op 1 januari 1965, Brugge, 1966, p. 95.
K. De Flou, a.w., I, 1914, kol. 894; IX, 1929, kol. 1001; XI, 1930, kol. 532.
Ernest Leeuwerck, De watermolen en de 15 windmolens te Poperinge ten jare 1850, in: Aan de Schreve, I, 1971, nr. 4, p. 8-9.
E. Leeuwerck, De watermolen en de 15 windmolens te Poperinge ten jare 1850, in: Aan de Schreve, I, 1971, 3, p. 26; 4, p. 8-9; II, 1972, 1, p. 14-16; 2, p. 25-29; 3, p. 19-21; 4, p. 28-30.
E. Leeuwerck, Poperingse molensprokkelingen, in: Aan de Schreve, VIII, 1978, 3, p. 30-32.
J. Hooghe, De Beuckelaeremolen technisch bekeken, in: Mercheem I, 1990, 3-4, p. 12-17.
J. Maes, Kloostermolen en andere molens te Merkem, in: De Belgische Molenaar, LXII, 1967, p. 358-359.
J. Maes, De gewezen Poperingse molens, in: De Belgische Molenaar, LXVI, 1971, p. 78-79 en 108-109.
H. Missiaen & P. Vanneste m.m.v. F. Gherardts, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente  Houthulst, Deelgemeenten Jonkershove, Klerken en Merkem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen, WVL24, 2006.
J. Six, De Beukelaremolen van Merkem (Houthulst), in: Molenecho's, VII, 1979, p. 34-35.
J. Six, Inwijdingsfeest van de gerestaureerde houten Beukelaremolen te Merkem, Wijk Luigem, Gemeente Houthulst, op zondag 30 augustus 1987. Toespraak, Molenecho's, XV, 1987, 5-6, p. 217-221.
John Verpaalen, Van her en der [Oostvleteren, Oelegem, Sint-Denijs, Wervik, Merkem], in: Levende Molens", VIII, 1986,  6, p. 40.
John Verpaalen, Merkem: de Beukelaremolen is weer hersteld, in : Levende Molens, VII, 1985, 12, p. 90.
J. Verpaalen, Molens van het Hoppeland, Koksijde, 1997, p. 71-77.
John Verpaalen, Windmolens in de actualiteit [Langemark; Geluveld; Zarren-Werken; Merkem; Komen; Diest; Tessenderlo]", in De Belgische Molenaar en Levende Molens, LXXVII, 1982, 11 (november), p. 236 en 245;
G. Versteele, Over de windmolens van Merkem, Mercheem, I, 1990, 3-4, p. 3-11.
Werkgroep Westvlaamse Molens vzw, In memoriam [Ingrid Elen, echtgenote van Jos Hooghe], Mededelingenblad Werkgroep West-Vlaamse Molens, 1992, 2.
"Provinciale draaipremie voor ambachtelijke molens. Aantal asomwentelingen van West-Vlaamse molens in 2004-2009", in: /West-/Vlaams Molenblad, XXVI, 2010, 3, p. 115-118.
"Aantal asomwentelingen van West-Vlaamse molens in 2010", in: /West-/Vlaams Molenblad, XXVII, 2011, 1, p. 50.
Lieven Denewet, "West-Vlaams molennieuws, zomer 2011", in: /West-/Vlaams Molenblad, 27ste jg., 2011, 2, p. 60-64 (62).
L. Denewet, De Beukelaremolen van Merkem geveld door hevige windstoot, in: /West-/Vlaams Molenblad, XXVII, 2011, 1, p. 1b.

Persberichten
Eigen schoon, Het Wekelijks Nieuws, 07.10.1960.
De houten molen te Merkem, Het Laatste Nieuws, 10.09.1960.
Oude glorie vervalt te Merkem, Het Wekelijks Nieuws, 07.05.1971.
Molen van Merkem naar Oostduinkerke, Het Laatste Nieuws, 24.04.1972.
[Beukelaremolen wacht op zijn verhuis], Het Nieuwsblad, 23.09.1973.
"Steentje molen" geklasseerd te... Merkem, Het Wekelijks Nieuws, 01.03.1974.
L(eeuwerck), Steentjes molen, Het Wekelijks Nieuws, 05.04.1974.
O.D., Wordt Merkems Beuckelaresmolen verplaatst? Het Volk, 08.07.1983.
CBS, Merkemse molen wordt toch niet verplaatst, Het Nieuwsblad, 20.12.1983, p. 8.
O.D., Busschere's molen blijft te Merkem, Het Volk, 04.01.1984.
KVH, Jos Hooghe, gefascineerd door draaiende wieken. Merkemse Beuckelaeremolen heeft een nieuwe meester, Het Nieuwsblad, 26.04.1985, p. 11.
L.B., Beuckelaremolen van Luigem overwint politiek pokerspel, Het Laatste Nieuws, 03.09.1987.
KVH, Eerste grote Merkemse molenfeesten op til. Daar is wat in de molen van Merkem, Het Nieuwsblad, 26.08.1987, p. 9.
JDH, Booms molenaar maalt in Merkemse Beukelaeremolen, Het Nieuwsblad, ed. Oostende-Westkust, 30.03.1990, p. 12.
RP, Open-monumentendag. "Beuckelaeremolen" lokte heel wat kijklustigen, Het Wekelijks Nieuws, 18.09.1992, p. 17.
FCP, Open Monumentendag in Merkem. Beuckelaeremmolen aantrekkingspool, De Weekbode, ed. West, 14.09.1991.
KRV, Molen, in: Het Nieuwsblad, 03.12.2008.
DCJ, Molens kosten veel geld, in: De Weekbode, ed. West, 19.12.2008.
KRV, Beukelaremolen wordt hersteld, in: Het Nieuwsblad, 23.12.2008.
MGA, Molen. Open Monnumentendag, in: Het Nieuwsblad, 11.09.2009.
De Beukelaremolen, in: Meetbrief De Boot, okt. 2009.
(B. Castelein), Molenkot verzakt, in: Meetbrief deboot.be, 04.03.2010.
JDM, Molen in gevaar, in: De Weekbode, ed. West, 12.03.2010.
KRV, Beukelaremolen, Het Nieuwsblad, 18.03.2010.
JDM, Dringend onderhoudswerken nodig, anders desastreuze gevolgen. Molenkot zakt langzaam weg, De Weekbode, ed. West, 12.03.2010.
(B. Castelein), Molenkot verzakt, in: Meetbrief De Boot, deboot.be, mei 2010.
KRV, Molenkot verzakt, Het Nieuwsblad, 10.06.2010.
(B. Castelein), Beukelaremolen - Vlaams geld is op, Meetbrief De Boot 05.09.2010.
DCJ, Open Monumentendag op 12 september. Molen en De Boot in de kijker, in: De Weekbode, ed. West, 10.09.2010.
Ronny Vanhooren, Renovatie Beukelaremolen uitgesteld. Molenaars zijn tijdelijk werkloos, in: Het Nieuwsblad, 22.09.2010.
KGC, "Heemkring Sidronius Hosschius stelt tentoon. Molens en maalderijen", Het Wekelijks Nieuws, 01.10.2010.
(B. Castelein), "Molen", in Meetbrief De Boot, 28.02.2011.
(B. Castelein), "Molen", in Meetbrief De Boot, 04.03.2011
Ronny Vanhooren, "Beukelaremolen wordt hersteld", Het Nieuwsblad, 01.02.2011.
"Molen", in Meetbrief De Boot, 31.03.2011.
"Molen en meidoornhaag", in: Meetbrief De Boot, 22.04.2011.
Wim Chielens, “streekWIJZER  Nood aan bakens”, Het Nieuwsblad, 06.05.2011.
Ronny Vanhooren & Dany Van Loo, "Molenaar Jos Hooghe kan op nippertje ontkomen. Windhoos velt Beukelaremolen", Het Nieuwsblad, 30.04.2011.
DKA, "Hevig onweer in Vlaanderen maakt één dode", De Standaard, 29.04.2011.
JG, "Beukelaeremolen in Merkem omgewaaid", focus-wtv.be, 29.04.2011, 22u37; kw.be, 29.04.2011
"Historische molen helemaal vernield na windstoot", Het Belang van Limburg, 30.04.2011
Ronny Vanhooren, "Nog minstens vijf jaar wachten op nieuwe molen. Beukelaeremolen wordt heropgebouwd", Het Nieuwsblad, 03.05.2011.
Wim Chielens, "streekWIJZER WimChielens. Nood aan bakens", Het Nieuwsblad, 06.05.2011.
Willem Vermandere, "Streekwijzer WillemVermandere. De wieken", in: Het Nieuwsblad, 13.05.2011.
(B. Castelein), "Beukelaremolen wordt geborgen", Meetbrief De Boot, 29.06.2011.
Bart Castelein, "Grafiek windsnelheden en de gevallen Beukelaremolen te Merkem", Molenecho's, 39ste jg., 2011, 2, p. 108.
TN, "Opruiming gestart van Beukelaremolen in Merkem", kw.be, focus-wtv.rnews.be, 17.08.2011.
TOGH, "Beukelaremolen geborgen", Krant van West-Vlaanderen, 19.08.2011.
GUS, "Houthulst. Beukelaremolen tegen vrijdag opgeborgen", Het Laatste Nieuws, 17.08.2011, p. 16.
GSTW, "Beukelaremolen opgeborgen", De Streekkrant, 24.08.2011, p. 5.
(B. Castelein), "Molen / Ethias", in: Meetbrief De Boot, 31.08.2011.
TOGH, "Ehtias verwerpt schadeclaim De Boot", Krant van West-Vlaanderen, 02.09.2011.
Ronny Vanhooren, "Verwoeste molen opgeborgen", Het Nieuwsblad, 13.09.2011.
(B. Castelein), "Heropbouw Beukelaremolen op de lange baan?" Meetbrief De Boot, sept. 2012; overgenomen in: westhoek.be, 14.09.2012.
(B. Castelein), "Molenkaart West-Vlaanderen. Nieuwe editie". Meetbrief De Boot, september 2012.
(B. Castelein), "Ontwerper Beukelaremolen", Meetbrief De Boot, oktober 2012.
(B. Castelein), "Beukelaremolen: ça bouge?" De Boot vzw Nieuwsbrief, februari 2013.
(B. Castelein), "Molen", De Boot vzw, Nieuwsbrief, april 2013.
Persberichten in: /West-/Vlaams Molenblad, XXVII, 2011, 2, p. 75-77; 3, p. 135.
(B. Castelein), "Molen", De Boot vzw, Nieuwsbrief De Boot, juni 2013.
(B. Castelein), "Windvaan weggevlogen" De Boot, Nieuwsbrief, juli 2013.
(B. Castelein), "Windvaan", Nieuwbrief De Boot, augustus 2013.
(B. Castelein), "Molen", Nieuwsbrief De Boot, september 2013.
(B. Castelein), "Molen", Nieuwsbrief De Boot, januari 2014.
KRV, “Houthulst bouwt exacte kopie van omgewaaide molen. Gemeente Houthulst krijgt 622.000 euro van Ethias”, Het Nieuwsblad, 13.02.2014.
ACK, "Sint-Cecilia verwelkomt de lente met voorjaarsconcert", De Weekbode, 18.04.2014.
“Beukelaremolen kost 750.000 euro”, De Weekbode, 20.06.2014.
(B. Castelein), "Molen",  Nieuwsbrief De Boot, augustus 2014.
"Molen", Nieuwsbrief De Boot, oktober 2014.
"Beukelaremolen", Nieuwsbrief De Boot, november 2014.
"Molen", Nieuwsbrief De Boot, januari 2015.
"Molen", Nieuwsbrief De Boot, maart 2015.
ACK (Annie Callewaert, Klerken), "Beukelaremolen klaar in 2016", De Weekbode, ed. West, 11.09.2015.
AAA, "Beukelaremolen wordt heropgebouwd in 2016", westhoek.be, 14.01.2016.
(B. Castelein), "Molen", Nieuwsbrief De Boot, januari 2016.
(B. Castelein), "Molen", Nieuwsbrief De Boot, februari 2016.
Gudrun Steen (GUS), "Heropbouw Beukelaremolen van start", Het Laatste Nieuws, 13.02.2016.
ACK, "Opbouw Beuckelaremolen in laatste rechte lijn", De Weekbode, ed. West, 18.02.2016.
JDG, "Merkem. Beukelaremolen in volle opbouw", KW - De Weekbode, ed. West, 26.02.2016.
GUS, “Merkem. Beukelaremolen krijgt vorm”, Het Laatste Nieuws, 27.02.2016.
'Beukelaremolen 2.0", Nieuwsbreif De Boot, 1 maart 2016.
"Molen", Nieuwsbrief De Boot, 1 april 2016.
"Bezoek de Beukelaremolen", Nieuwsbrief De Boot, 1 mei 2016.
GUS, "Houthulst. Huwelijk tijdens officiële opening Beukelaremolen", Het Laatste Nieuws, 29.06.2016.
"Officiële opening Beukelaremolen", De Weekbode, ed. West, 01.07.2016.
"Molenweekend: camping, én zoveel meer!" Nieuwsbrief De Boot, 29.06.2016.
"Opening Beukelaremolen - Mekem", westhoek.be (03.07.2016)
GUS, "Merkem. Kim en Grégory geven elkaar jawoord in nieuwe Beukelaremolen", Het Laatste Nieuws, 04.07.2016.
ACK, "Merkem heeft zijn molen terug", De Weekbode, editie Ieper-Poperinge, 08.07.2016.
"Van generatie op generatie”, Krant van West-Vlaanderen, editie West, 21.10.2016.
"Beukelaremolen opnieuw open", KW-Magazine Eindejaar, 16.12.2016.
"Opgeknapte Beukelaeremolen draait na vijf jaar weer", KW, editie Het Wekelijks Nieuws - Westhoek, 30.03.2018.
BFR, "Ballonnen vliegen van molen tot in Berlare", Het Nieuwsblad, 04.04.2018.
"We zijn klaar voor een recordjaar met De Boot", Het Wekelijks Nieuws, Westhoek, 13.04.2018.
ACK, "Houthulst wil Vlaamse onderhoudspremie voor bijna herstelde Beukelaeremolen in Merkem", Krant van West-Vlaanderen, 18.09.2020.

Mailberichten
Jos Hooghe, Melden (Oudenaarde), 05.06.2018.
Jos Hooghe, Melden (Oudenaarde), 07.07.2021.

Overige foto's

transparant

Beukelaremolen

Foto: Donald Vandenbulcke, 30.04.2011

Beukelaremolen

Onderhoudswerken. Foto: Donald Vandenbulcke, 08.03.2011

Beukelaremolen

Foto: Harmannus Noot

Beukelaremolen

De vervallen molen in 1975 (Foto: M.F. Boogert)

Beukelaremolen

Foto Alfred Ronse, ca. 1930. Let op de gesloten voet en de uitbouw in de voorweeg voor de stapeling van de zakken. (Werd niet terug aangebracht bij de restauratie in de jaren 1980). Foto (c) Stichting Levende Molens, Roosendaal


Laatst bijgewerkt: maandag 10 oktober 2022
Stuur uw teksten over deze molen
Stuur uw foto's van deze molen
  

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in databasezoek op provincieStuur een e-mail over molen Beukelaremolen, Merkem (Houthulst)homevorige paginaNaar Verdwenen Molens