De Eenemolen op de Kipsteekbeek bestond al in 1434. Hij diende uitsluitend om graan te malen.

Uit de penningkohieren van Iddergem van 1571 (f° 1v°): "Pieter van der Heyden hout in pachte van den cloostere sinte Cornelis te Nienove eenen beeckmolen up deene ts(iae)rs voor 8 p. gr. en twee sacken en half coorens getaxeert up 2 p. 10 schell. gr., samen 10 p. 10 schell. gr."

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Iddergem uit 1811:
"il n'existre qu'un moulin. C'est l'eau qui le fait mouvoir. Il est situé sur le ruissseau qui sépare cette commune de Ninove. Le locataire l'occupe sans bail par écrit. J'estime qu'en raison de sa situation et sa grandeur, il doit être évalué à 300 f. de produit brut dont il faut déduire le 1/3 pour les réparations. Produit net 200 f".

Eigenaars na 1830:
- voor 1834,eigenaar: Van Langenhove Louis en consoorten (waaronder: De Boom Corneille, De Boom Fredericq, De Boom Jean-Baptiste, De Boom Virginie) te Iddergem
- later, erfenis: Van Langenhove Louis en consoorten (waaronder: De Boom Corneille, De Boom Fredericq, De Boom Virginie) te Iddergem (overlijden van Jean-Baptiste De Boom)
- 14.05.1850, deling: De Boom Virginie, eigenares te Antwerpen (notaris De Deyn)
- later, eigenaar: Van Santen Marie Elisabeth, weduwe De Boom Jean-Baptist en huidige echtgenote van De Paepe Benoit, te Denderleeuw en consoorten
- 07.02.1861, verkoop: Menschaert Jan, molenaar te Iddergem (notaris Maes)
- 09.12.1893, verkoop: Hamelinck Octavie Marie en haar kinderen, weduwe Lauwick Louis Emile Joseph, eigenares te Gent (notaris Van Ham - graanwatermolen met stoomtuig)
- 26.05.1896, deling: de Pélichy-De Meulenaere Leon, vrederechter te Dendermonde (onderhandse akte)
- 01.04.1919, erfenis: en de kidneren (overlijden van vrouw De Meulenaere)
- 07.11.1938, verkoop: Uyttenhove-De Winter Jan-Baptist René, landbouwer te Iddergem (notaris Van OUdenhove - woonhuis met watermlen)
- 14.02.1972, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw De Winter)
- 13.06.1972, erfenis: de kinderen (overlijden van Jan-Baptist Uyttenhove)
- 19.12.1972,verkoop: a) Uyttenhove Hilaire Constant, onderpastoor te Denderhoutem en b) Uyttenhove Paula Francisca Leonie, kloosterlinge te Mere (notaris Van OUdenhove)
- 2006, verkoop: Daniël Broekaert - Gonda D'Haeseleer

In 1892 werd een stoommachine, type locomobiel, geplaatst, maar er werd ook nog met waterkracht gemalen. In de tweede wereldoorlog schakelde de molenaar René Uyttenhove weer over op water. In de jaren 1970 vestigde vzw Cultureel Contactcentrum zich in het molengebouw.

Het vroegere metalen bovenslagrad werd in 1960 verwijderd, maar werd in 1975 vervangen door een neprad in de vorm van een metalen onderslagrad, dat echter enkel als sieraard werd aangebracht. Het is niet tot aandrijfwerk in staat; het interieur was trouwens toch al rond 1958 verwijderd. Het gebouw is goed onderhouden als woonhuis. In september 2006 verkocht de familie Uyttenhove de molen aan Daniël Broekaert-D'Haeseleer. Zij plaatsten in 2007 nieuwe houten schoepen aan het waterrad, zodat het opnieuw in staat is te draaien. Met de verwijdering van de dakgoten en het terug aanbrengen van het overkragend dak, is het uiterlijk aspect van het watermolengebouw weer in ere hersteld.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Architecturale beschrijving (Agentschap Onroerend Erfgoed)
Drie traveeën en één bouwlaag. Molen en molenaarshuis onder schilddak (niet evenwijdig aan de straat, mechanische pannen), uit de eerste helft van de 19de eeuw. Witgeschilderde, verankerde baksteenbouw met gepikte plint; natuurstenen onderbouw aan de waterkant waar het rad is bewaard, wijzend op oudere kern. Kleine rechthoekige beluikte vensters met arduinen onder- en bovendorpels. Voorportaaltje onder zadeldak met rondboogdeur.

Literatuur

Archieven
Stadsarchief Gent, Penningkohieren van Iddergem van 1571, f° 1v°.

Werken
P. Bauters & R. Buysse, "De Oostvlaamse watermolens. Inventaris 1980", Gent, 1980 (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen, nieuwe reeks, 11);
P. Bauters, "Oostvlaams molenbestand 1986", Gent, 1985 (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen, nieuwe reeks, 25);
F. Everaert & H. Van de Velde, "Iddergem en zijn verleden", Denderleeuw, 1974;
"Daar bij die molen", in: Info-Denderleeuw, 1977, november, p. 7-8;
W. Scheerlinck, "Bezoek aan de Eenemolen te Iddergem", in: Voor Allen, XXVII, 1975, nr. 1, p. 8;
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962); Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 3. Gemeenten G-H-I", Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 2000.
C. D'Huyvetter, B. de Longie & M. Eeman m.m.v. A. Linters, "Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Aalst, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 5N1 (A-G)", Brussel - Gent, 1978.
Mededeling Geert Vanden Broeck, Iddergem, 15.06.2007

Persberichten
Peter Van den Bossche, "Gonda en Daniël wonen met kinderen in uniek gebouw. Gerestaureerde Enemolen opent uitzonderlijk de deuren", Het Nieuwsblad, 04.06.2011