De Moulin d'Hollers had één waterrad en twee maalkoppels. Hij is gelegen in het dorpscentrum, even ten zuiden van de kerk. De gebouwen, die van geringe hoogte zijn, bestaan uit bakstenen muren. Het water van de Thyle werd gedeeltelijk ondergronds naar het bovenslagrad geleid, dat zich in een kelder aan de voorgevel van het gebouw bevond. Het is een zeer oude kloostermolen, waarvan de bouw dateert van de XIIIe eeuw. Hij wordt als een onderdeel van de heerlijkheid van Hollers vermeld in 1530: hij bracht toen twee mudden (Nijvelse maat) op. Hij werd als gift geschonken aan de kloosterlingen van Villers-la-Ville rond 1620. De molenaar in 1795 was A.J. Prud’homme die er eigenaar van werd bij de Franse Revolutie.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Descamps Jean François en consoortenn, rechter van instructie, te Villers-la-Ville
- 23.07.1885, deling: a) Descamps Jean François Joseph, rechter van instructie, te Nivelles en b) Bouillon-Descamps Jules, veearts en brouwer te Roux (notaris De Broux)
- 25.02.1891, erfenis: a) Descamps Jean François Joseph, rechter van instructie, te Nivelles en b) Bouillon-Descamps Jules en de kinderen (overlijden van vrouw Descamps)
- 08.12.1892, erfenis: a) Descamps Jean François Joseph (voor 1/2), procureur des konings te Namur, b) Bouillon-Descamps Jules, de kinderen (overlijden van Jules Bouillon)
- 31.03.1896, deling: a) Descamps Jean François Joseph (voor 1/2), procureur des konings te Namur, b) Bouillon Jeanne (voor 1/4), eigenares te Roux en c) Bouillon Lucie (voor 1/4), eigenares te Roux (notaris Lavry)
- 20.11.1914, erfenis: a) Bouillon Jeanne (voor 3/4), zonder beroep te Marbais en b) Bouillon Lucie (voor 1/4), religieuse te Namur (overlijden van Jean François Joseph Descamps)
- 12.07.1918, verkoop: Purnelle-Van der Lin Henri, molenaar te Villers-la-Ville (notaris Kumps)
- 12.05.1919, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Henri Purnelle)
- 30.12.1926, afstand: Purnelle-Gerard Henri Charles Joseph, molenaar te Villers-la-Ville (notaris Kumps)
- 04.12.1941, verkoop: Defraiteur-Bartholémy Louis Félix Joseph, rentenier te Heusy (notaris Huybrechts)
- 03.06.1946, verkoop: Dessy Léon Joseph Noël, zonder beroep te Villers-la-Ville (notaris Lebrun)
- 24.12.1951, verkoop: a) Vermander-Devoghel Auguste, de weduwe (voor 2/6), landbouwster te Villers-la-Ville, b) Vermander Pieter Joannes (voor 1/6), c) Vermander Jules Antoon (voor 1/6), d) Vermander Rosa Maria (voor 1/6) en e) Vermander Hector Gustave (voor 1/6) (notaris Pinchart)

In 1963 werden het houten bovenslagrad en het binnenwerk verwijderd. Thans zijn de gebouwen ingericht als woning. De vallei van de Thyle werd in 1996 zowel stroomop- als stroomafwaarts van de molen beschermd.

Lieven DENEWET, Aimé SMEYERS & Herman HOLEMANS

-------------------------

Datant du XVe siècle, le moulin d’Hollers, situé dans la vallée de la Thyle, à Villers-la-Ville,est doté d’une roue à aube, type "Moulin d’en haut", et fut en exploitation jusqu’au milieu du 20e siècle.
Il fut le siège d’une exploitation agricole jusqu’à la fin du 20e siècle, dans les années 1990.
Ensuite reconvertit en habitation, il est aujourd’hui propriété privée.
Une rivière, la Thyle, coule de l’autre côté de la petite route actuelle. Une chute d’eau artificielle est munie d’une vanne et était actionnée par le meunier à l’aide d’une clé.

Une fois la vanne fermée, l’eau monte rapidement et passe dans un tuyau traversant la route en sous sol et déverse le liquide sur les aubes de la roue, entraînant ainsi la meule de pierre.
L’activité agricole du moulin d’Hollers s’est arrêtée fin du 20e siècle, dans les années 1990, laissant place au privé.

La roue à aube n’est malheureusement plus en place, le temps ayant eu raison d’elle. Mais le mécanisme intérieur est toujours bien présent.
Un projet de remise en place avait été étudié, mais ne vis jamais le jour.

Le Moulin s’inscrit dans un cadre magnifique, verdoyant, fort prisé par les touristes.

Aujourd’hui, les installations sont encore en place, les granges toujours debout, et la ferme et le moulin ont fait peau neuve, et sont totalement privés?

Literatuur

Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 8: arrondissement Nijvel (P-Z)", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 2003;.
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961;
J.-P. Hendrickx & P. Walgraffe, "Le Patrimoine Industriel du Brabant Wallon. Ouvrage collectif edit& à l'initiative du Centre Culturel du Brabant Wallon", Court-Saint-Etienne, 1994;
Vincent Van Grunderbeeck, "Les moulins à eau de la Haute-Dyle", in: Le Lothier roman, Revue d'histoire publiée par le Cercle d'histoire et d'archéologie du Pays de Genappe, Trimestriel, Vieux-Genappe, 1996, n° 1, p. 17 (ill.), p. 19 (ill.) en p. 53.