Blokmolen De Block Molen te Cale Molleneelmolen, Molleneelmeulen 't Wulghsken
Rode Mutslaan 19 9600 Ronse oostzijde Wulxken Sint-Martenspacht 1,7 km ten W v.h. centrum op de Molenbeek kadasterperceel D724 (oliemolen) D725 (korenmolen)
De Blok(molen), Molleneelmolen of 't Wulghsken is een watermolen op de Molenbeek, op een boerderij aan de oostzijde van de Rode Mutslaan (nr. 19), nabij een oud industriegebied, op de wijk Sint-Martenspacht, op 't Wulxken. op 1,7 kilometer ten westen van het centrum van Ronse.
De graanmolen (perceel D726bis) werd voor 1830 uitgebreid met een oliemolen op de andere oever (D724). Deze oliemolen werd in 1864 opgeheven.
De oudste benaming was Molleneelmolen. Hij werd voor 1566 gebouwd. Hij was dan in het bezit van schrijnwerker Willem del Gallee, gehuwd met Cathelyne Ooremans. Hun namen komen voor op de lijst van de uitgewekenen onmiddellijk na de beeldenstorm (Dekanale Verslagen en ARA Brussel, fonds Rekenkamer).
De "Molleneelmeulen", ook genoemd " 't Wulghsken of Blockmolen" komt voor in de "Landt ende Caertboeck" of de atlas van Ronse uit 1684, op perceel nr. 3, kaart 18. Hij behoorde dan toe aan Jor. Frans Hermes Maes en Gilles Speliers. Het erf had een oppervlakte van 1 bunder, 1 dagwant, 82 1/2 roeden, met een waarde van 4 ponden 13 schellingen 2 denieren. Er kwam een spaarvijver voor.
Op de zgn. Ferrariskaart (ca. 1775) draagt de molen de naam "Moulin de Renaix", op de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) de naam "'T Wulfke" en op de kadasterkaart van P.C. Popp (ca. 1860) de naam "Moulin à eau dit Molen Cale".
In de 18de-19de eeuw woonde hier de familie Massez. Ze sloot op 30 november 1767 een rente-overeenkomst over deze molen.
Eigenaars sinds 1830: - voor 1834, eigenaar: Massez François Jozef, molenaar te Ronse - 10.04.1837, erfenis: Massez Genoviève, zonder beroep te Ronse (overlijden van François Massez) - 07.04.1846, erfenis: Massez Marie Caroline, landbouwster te Ronse (overlijden van Genoviève Massez) - 23.02.1865, erfenis: Massez Jean en consoorten (voor naakte eigendom), landbouwer te Ronse en b) Arnould Pierre Joseph (voor vruchtgebruik), molenaar te Ronse (overlijden van Marie Caroline Massez) - 21.04.1885, einde vruchtgebruik: Massez Jean en consoorten, landbouwer te Ronse (overlijden van Pierre Arnould) - 28.02.1921, erfenis: Dobignies-Roman Gustaaf, landbouwer te Ronse
De voorlaatste molenaar-huurder was de familie Maladrie. De laatste van de Maladries wist te vertellen hoe de aangebrachte vijverweide van 18 aren maar voldoende was om 80 kg graan te malen op twee molenstenen. De watervoorraad bedroeg 900 m³.
De oliemolen stopte in 1864 en werd een landgebouw. In 1932 stopte ook de graanmolen en werd eveneens een landgebouw. Het houten bovenslagrad en de inrichting werden verwijderd. Het gebouw werd gerenoveerd en is nu in gebruik als garage. De luizolder bevat nog origineel balkwerk. Het bijhorend molenaarshuis werd voorzien van nieuw bakstenen parement en houtwerk. De schuur heeft in de rechter zijgevel sporen van vlechtingen, hetgeen wijst op een vroeger lager gebouw.
Lieven DENEWET, Maarten OSSTYN & Herman HOLEMANS
Literatuur
Archieven Stadsarchief Ronse, "Landt ende Caertboek" of atlas van Ronse, 1684 (perceel nr. 3? kaart 18) Stadsarchief Ronse, Dekanale Verslagen Stadsarchief Ronse, Bundel 273, p. 1622, d.d. 30.11.1767, rente-overeenkomst van de familie Massez over de molen.
Werken Emmanuel-M. (Br.) - Mora N., "Eigen schoon, De watermolens van Ronse en wat er mee in verband staat", s.l., s.d., p. 85-91. "Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Oudenaarde, Kanton Ronse", Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15N3, Brussel - Turnhout, 1998. H. Holemans, "Oosvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 6. Gemeenten O-R", Opwijk, Ons Molenheem, 2006. Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963). Bogaert C., Lanclus K., Tack A. & Verbeeck M., "Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Oudenaarde, Kanton Ronse", Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15N3, Brussel - Turnhout, 1998.
Persberichten "De watermolens van Ronse vervulden een grote rol in de plaatselijke nijverheid", in: Het Laatste Nieuws, 19.10.1960. R. Vandevijvere, "Watermolens van Ronse", in: Vooruit, 22-23 maart 1969.
Ronse, Oost-Vlaanderen
