|
De Molen Torrekens of Wantjesmolen was een houten korenwindmolen aan de oostzijde van de Geraardsbergsesteenweg (nr. 182). Hij werd gebouwd in 1628 door de baron van Boelare, Bernardino Francisco de Cassina opgericht. Een afstammeling van hem, verkocht de molen in 1794 aan de molenaar, Pieter Frans Francx. In het jaar 1839 kocht Joannes Torrekens de molen over van de toenmalige eigenaar, Livinus de Clercq. Sedertdien werd hij Torrekens molen of Wantjesmolen genoemd.
De molen staat aangeduid op de Ferrariskaart van ca. 1775 als een staakmolen met de benaming "Moulin d'Aspelaer".
In het proces-verbaal van afpaling der gemeente Nederhasselt dd. 25 augustus 1811 staat genoteerd: "La commune renferme un moulin à vent servant à moudre du grain. Ce moulin construit en bois appartenant aux Mrs. De Clercq, est loué à 200 fl., les contributions à charge du locataire. L'expert estime en conséquence qu'il doit être évalué d'après le bail à la somme de 362,81 qui doit être augmentée des contributions qui sont de 60 fl. Ce quiporte revenu à 422,81. Dont il faut déduire le tiers pour réparations de 140?93. Reste en revenu net 281,88".
De windmolen werd in 1831 ondergebracht in klasse 2, met een kadastraal inkomen van 220 frank.
Eigenaars:
- 1628, oprichting: de Cassina Bernardino Francisco, baron van Boelare
- tot 1794: zijn afstammelingen
- 1794, verkoop: Francx Pieter Frans, molenaar te Nederhasselt
- 1811, eigenaar: De Clercq
- voor 1834, eigenaar: De Clercq-Van Dale Livinus, molenaar te Nederhasselt
- 26.04.1839, verkoop: Torrekens-Steppe Jan-Baptist, landbouwer te Sint-Lievens-Esse, daarna te Nederhasselt (notaris De Deyn)
- 27.06.1876, gift: (er is ook een akte d.d. 30.06.1876), a) Torrekens-Steppe Joannes (voor vruchtgebruik), landbouwer te Nederhasselt en b) Torrekens Petrus (voor naakte eigendom), molenaar te Nederhasselt (notaris Van Ham)
- 23.09.1878, einde vruchtgebruik: Torrekens-Schouppe Petrus, de weduwe en de kinderen, molenarin te Nederhasselt (overlijden van Joannes Torrekens)
- 14.08.1899, gift: a) Torrekens-Schouppe Pieter, de weduwe (voor vruchtgebruik) en b) Torrekens-Sterck Isidoor (voor naakte eigendom), moelnaar te Nederhasselt (notaris Roman - graanmolen door wind en stoom)
- 04.12.1903, ruil: a) Torrekens-Schouppe Pieter, de weduwe (voor vruchtgebruik) en b) Torrekens-Neckebroeck Domien Jozef (voor naakte eigendom), molenaar te Nederhasselt (notaris Van de Velde)
- -03.05.1910, einde vruchtgebruik: Torrekens-Neckebroeck Domien Jozef, molenaar te Nederhasselt (overlijden van de weduwe Schouppe van Pieter Torrekens)
De molen bleef in het bezit van de familie Torrekens tot bij de afbraak in 1919.
Dominicus Torrekens richtte aldaar in 1935 een mechanische maalderij (Maalderij Torrekens) op. Deze was in 1978 buiten werking, maar de technische installatie was toen nog vrijwel intact.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Bouwkundige beschrijving van de maalderij in 1978 (Agentschap Onroerend Erfgoed)
Gecementeerd bakstenen gebouw van twee bouwlagen, drie traveeën in spaarvelden, onder zadeldak (kunstleien). Rechthoekige openingen onder ijzeren I-balk met rozetten; vensters op gelijkvloerse bouwlaag voorzien van ijzeren roedenverdeling; middentravee ingenomen door deur (waarboven opschrift “MAALDERY”) en laaddeur. De binnenconstructie werd nog in hout uitgevoerd. De technische installatie wordt via centrale drijfasssen aangedreven door een viercilinder-Lister-dieselmotor (in 1930 tweedehands gekocht), en omvat nog twee koppels maalstenen (afkomstig uit de vroegere windmolen) en een cilindermolen.
In achterbouw nog resten van een vroegere vuurmolen (stoom), thans omgevormd tot bergruimten. Eenlaagse bakstenen constructie onder zadeldak en lessenaarsdak (Vlaamse pannen), waarin ketel- en machineruimte nog herkenbaar zijn. In achtergevel ingebouwde ronde fabrieksschouw op vierkante schouwbasis.
|
Nederhasselt (Ninove), Oost-Vlaanderen
