Molenzorg
navigatie Opvelp (Bierbeek), Vlaams-Brabant

Molen van Molenstede
Molen van Molensteen
Watermolen Huens

Molensteenstraat
3360 Opvelp (Bierbeek)

zijweg van Waversesteenweg
Molensteen
grens met Boutersem
1,1 km NO v.d. kerk
op de Velpe
kadasterperceel A3

50.816624, 4.798819 (Google Maps)
Privaat
voor 1563
Watermolen
Korenmolen
Onderslagrad (verwijded)
Vewijderd
Enkel nog als gebouw
Geen
Niet toegankelijk

Beschrijving / geschiedenis

De Molen van Molenstede (Molensteen) of Watermolen Huens is een  korenwatermolen op de Velpe aan de Molensteenstraat (een zjiweg van de Waversesteenweg), op de grens met Boutersem, op 1,1 kilometer ten noordoosten van de kerk van Opvelp.

De watermolen werd gebouwd voor 1563 en behoorde toe aan de opeenvolgende heren van Opvelp.

De heerlijkheid van Molenstede, hoe klein ook, had vroeger haar eigen Heren. Zij schijnen er echter niet te hebben verbleven, tenminste van hun verblijf zijn geen sporen.
Zoals men zegt "hofstede" van een boerderij, zo zei men vroeger "molenstede" van een maalderij; in dit geval is de naam van de molen overgegaan op het omliggende gehucht. Waarom? Misschien omdat in oude tijden de eigenaar van de molen tevens de heer was van de omliggende heerlijkheid. Wereldlijk ressorteert dit gehucht de laatste 200 jaren onder de vroegere gemeente Opvelp, maar kerkelijk hoort het thuis bij de parochie Neervelp
Voorbij de kruising met de Hoegaardse weg hebben we rechts van de Velpe een groot vijvercomplex. Vroeger waren dat 3 vijvers, waarvan er één bekend was voor zijn rijke visopbrengst. Deze vijvers werden, onafhankelijk van de Velpe, gevoed door een gracht die het overtollige water der kasteelbronnen van Opvelp aanvoerde.

Voorbij die vijvers volgt onmiddellijk, als laatste huis van Opvelp, de molen van Molenstede of Molensteen, zoals men het veelal noemt, toebehorende aan de heer Huens. Dat is dan de bovenste molen op de Velpe, die dus wel oorspronkelijk bedoeld was voor Opvelp en Neervelp samen. Henri René Huens-Meus was de laatste molenaar. Hij liet de molen in 1931 omvormen in een landgebouw.

Het peil genomen op de oever van de Velpe is hier 69,85 m boven de zeespiegel, dit geeft ongeveer 10 m verval vanaf de bron dus, laat ons zeggen op een afstand van zowat 2 km. Dit is het verval van de oever. Maar bij de molen is een sluis met een waterval van 3,23 m te meten vanaf 50 cm beneden de oever. Aldus vloeit, voorbij de sluis, het Velpewater op 66,12 meter. En dit brengt het verval vanaf de bron voor het water zelf op ongeveer 13,50 meter.
Van daar af doorloopt onze rivier de oud-gemeente Neervelp over een lengte van 1100 meters, in bijna rechte lijn. Vlak achter de molen ontvangt ze rechts de afloop van de vijvers en links de Kleine Driesbeek, dan doorsnijdt ze een sompige weidestrook gelegen tussen het Molenbosveld rechts en de Molenstedebemden links. Ze loopt onder de Klein Heidestraat door, waar we links de dorpskern hebben, met op een kleine heuvel de Sint Remigiuskerk. Daar komt er ook nog een leigracht uit de Molenstedebemden de Velpe vervoegen.

Esigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Wouters de Bouchout-Lunden de ter Elst Philippus Antonius Josephus, rentenier te Vertrijk
- 20.05.1857, verkoop: Huens Franciscus Alexandner, landbouwer te Roosbeek (notaris Roberti)
- 02.01.1882, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Franciscus Huens)
- 28.08.1888, erfenis: de kinderen (overljiden van de weduwe van Franciscus Huens)
- 28.09.1888, deling: Huens-Decoster Leo, landbouwer te Opvelp (notaris Roberti)
- 20.07.1926, gift: Huens-Meus Henri René, molenaar te Opvelp.

De watermolen werd in 1931 omgevormd in een landgebouw. Het gebouw (zonder binnenwerk of waterrad) bestaat nog steeds.

P. KEMPENEERS, L. DENEWET & H. HOLEMANS

R. Kempeneers, "Al wandelend langs de Velpe", Heemkundige Kring Velpeleven - Boutersem, jg. 1974, 1-2.
Koen Herregodts, "Opvelp door de eeuwen heen".
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961.
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 5: arrondissement Leuven (M-Z)", Kinrooi, Studiekring 'Ons Molenheem', 1994, p. 19.

Persberichten
Raymond Billen, "Vertellers bundelen oude verhalen over vernieuwde watermolens", Het Nieuwsblad, 22.10.2016.

Overige foto's

transparant

Laatst bijgewerkt: zondag 23 oktober 2016
Stuur uw teksten over deze molen
Stuur uw foto's van deze molen
  

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in databasezoek op provincieStuur een e-mail over molen <p>Molen van Molenstede<br />Molen van Molensteen<br />Watermolen Huens</p>, Opvelp (Bierbeek)homevorige paginaNaar Verdwenen Molens