Molenzorg
navigatie Ways (Genappe), Waals-Brabant
Foto van <p>Moulin de Ways</p>, Ways (Genappe), Foto: Robert Van Ryckeghem | Database Belgische molens © Foto: Robert Van Ryckeghem

Moulin de Ways

rue du Moulin
1474 Ways (Genappe)

op de Dijle / sur la Thyle
kadasterperceel D221

50.613060, 4.470093 (Google Maps)
Privaat
Voor 1650 / 1773
Bovenslag watermolen
Korenmolen
Tijdelijk ook volmolen, witgekalkt bakstenen gebouw
Breed metalen bovenslagrad
Verwijderd
Gebouw gerenoveerd tot woning
---,
Niet beschermd
Geen
Niet toegankelijk

Beschrijving / geschiedenis

Deze molen wordt reeds vermeld omstreeks 1650 als heerlijk goed. Hij behoorde toe aan het domein van het kasteel van Thy, dat toen eigendom was van Charles Coloma. Te dien tijde, diende de molen als wolweverij (Fr.: "filature"). In 1694 werd hij in kaart gebracht door Leroy (Jacques Leroy, "Grand théâtre du Brabant", Den Haag, 1699).

Tarlier en Wauters spreken van een toelating die op 23 december 1722 zou verleend zijn aan Martin Robert om dierenvellen te vollen; naar alle waarschijnlijkheid heeft die toelating betrekking op deze molen. Deze toelating werd verleend mits jaarlijkse betaling aan het domein van een cijns ten bedrage van zes gulden. Daarbij werd ook als voorwaarde gesteld dat de molen nooit als graanmolen zou worden aangewend. Deze voorwaarde moest de molen van Thy beschermen, die eigendom was van het kasteel van Thy, en elke mogelijke concurrentie van de molen van Ways uitschakelen. Dit voorbehoud uit 1722 zal pas definitief worden opgeheven in 1795, toen Thy administratief gescheiden werd van Ways. In 1859, was de molen uitgerust met twee maalstoelen elk aangedreven door een waterwiel. Aldus kon er tot 220 ton graan per jaar worden gemalen.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: a) Cornet d'Elsius du Chenoy comte Jacques Louis Auguste, b) Cornet d'Elsius du Chenoy comte Louis Benoit Joseph, c) Robijns Cathérine, weduwe van Cornet d'Elsius du Chenoy comte Jacques Auguste Benoit en d) Cornet d'Elsius du Chenoy comte Alphonse Marie Charles
- 12.04.1853, deling: Cornet d'Elsius du Chenoy comte Martin Benoit, te Brussel (notaris Bourdin)
- 19.11.1870, erfenis: a) Cornet de Ways Ruart Félix, eigenaar te Elsene en b) Cornet de Ways Ruart Arthur (overlijden van Martin Cornet de Ways Ruart)
- 17.05.1871, erfenis: Cornet de Ways Ruart-de Jacques de Rosée comte Arthur Marie Antoine Ghislain Félix, eigenaar te Vonêche (notaris Maes)
- 28.01.1890, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Arthur Cornet de Ways Ruart)
- 20.02.1920, verkoop: Cornet de Ways Ruart-Mac Millan comte Paul Martin Félix Marie Joseph Ghislain, eigenaar te Ways (notaris Pastur)
- 23.07.1937, verkoop: Lalière-Steenhaut Paul, handelaar te Vorst (Brabant) (notaris Delfalque)
- 01.12.1950, verkoop: Labruyère-Huet Marcel Emile Siméon Chislain, molenaar te Braine-l'Alleud (notaris Hannes)
- 28.03.1953, verkoop: Demaret-Nicolas Paul Fernand Ghislain, industrieel te Ways (notaris Muschart)
- 24.02.1956, verkoop: Duchâteau-Poupart Frédéric Henry Georges Eugène, ingenieur te Ways (notaris Lavry)
- 11.08.1971, verkoop: Leemans-Brégentzer Robert Marie Joseph Ghislain, makelaar te Ways (notaris Nerincx en Trimmermans)
- 22.12.1975, verkoop: Société sprl "Périsport" (notaris Stallaert)

Alhoewel de rivier in 1975 werd omgelegd, is het waterrad thans nog stees aanwezig. Het gebouw in sinds 1977 ingericht als woonhuis.

De opeenvolgende eigenaars waren de adellijke families Cornet d'Elsius du Chenoy (minstens van 1834 - 1853), later Cornet de Ways Ruart (1853-1920). Daarna werd de molen een aantal keren verkocht tot hij in 1977 in het kadaster, na wijziging van percelen, werd beschreven als huis. De molen bleef malen tot in 1958. Volgens Claude Scarniére was Gunter Noach de laatste molenaar. Blijkbaar heeft voordien Paul Laliére (ca.  1951) de molen in werking gehouden. Het gebouw is thans gerenoveerd tot woning en het binnenwerk is verwijderd. In 1975 werd de molen, na omlegging van de Dijle, aan de waterloop onttrokken...

Lieven DENEWET, Aimé SMEYERS & Herman HOLEMANS

Jacques Leroy, "Grand théâtre du Brabant", Den Haag, 1699
Tarlier & Wauters
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 8: arrondissement Nijvel (P-Z)", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 2003, p. 47.
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961;
Véronique Vander Meiren, "Genappe et ses villages : invitation à la découverte du patrimoine local", Genappe : Véronique Vander Meiren, 2004, 154 p., ill.;
Vincent Van Grunderbeeck, "Les moulins à eau de la Haute-Dyle", in: Le Lothier roman, Revue d'histoire publiée par le Cercle d'histoire et d'archéologgie du Pays de Genappe, 1996, nr. 1, p. 1-69, ill.;
Claude Scarnière ("Ways, village, village", Genappe, WAPAC, 1988, p. 235;
Gustave Tarlier en Alphonse Wauters, "La Belgique ancienne et moderne. Géographie des communes belges. Canton de Genappe, Bruxelles, Decq, 1859, p. 28.

Overige foto's

transparant

<p>Moulin de Ways</p>

Foto: Robert Van Ryckeghem, 19.06.2002

<p>Moulin de Ways</p>

Foto: Robert Van Ryckeghem, 19.06.2002

<p>Moulin de Ways</p>

Foto: Armand Carre (coll. Levende Molens - Molenecho's vzw)

<p>Moulin de Ways</p>

Persknipsel. Verzameling Ons Molenheem

<p>Moulin de Ways</p>

Verzameling Ons Molenheem


Laatst bijgewerkt: vrijdag 10 april 2015
Stuur uw teksten over deze molen
Stuur uw foto's van deze molen
  

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in databasezoek op provincieStuur een e-mail over molen <p>Moulin de Ways</p>, Ways (Genappe)homevorige paginaNaar Verdwenen Molens