De Moulin Schyns op de Geul is een watermolen uit 1801, genoemd naar de molenaarsfamilie Schyns. Volgens de Kadastrale Atlas van P.-C. Popp (ca. 1860) was de "maison et moulin à farine" op perceel sectie B nr. 135 in het bezit van Schmetz Jean-Michel, bourgm., Moresnet. De molen was ook ingericht als schorsmolen ten bate van de leerlooierij op het erf. Van de spoorlijn was er een aparte stopplaats om de huiden te lossen, De stamvader Schyns is in 1869 in Aubin-Neufchâteau gaan molen. Zes van zijn zeven kinderen hebben dit vak voortgezet, in: Aubin-Neufchâteau, Hombourg (dochter Schyns gehuwd met Bruwier), Moresnet, Dalhem, Battice (nu nog steeds door Schyns bedreven grote veevoederfabriek) en Mechelen-NL (nu nog steeds een door Schyns bedreven bloemmolen).
In Moresnet werd het waterrad later vervangen door een turbine. Het natuurstenen gebouw is overheen de waterloop gebouwd. De inrichting is verwijderd: de molen werd gerenoveerd tot restaurant en een aantal woningen. De turbine is nog aanwezig.
Lieven DENEWET & Aimé SMEYERS
Literatuur
Philippe Vander Maelen, "Dictionnaire géographique de la province de Liège", Bruxelles, 1831. Henri Del Vaux de Fouron, "Dictionnaire géographique de la Province de Liège", Liège, Jeunehomme, 1841. Charles Meerts, "Dictionnaire géographique et statistique du royaume de Belgique", Bruxelles, Vanderborght, 1845. Hervé Hasquin e.a., "Commnunes de Belgique: dictionnaire d'histoire et de géographie administrative. Wallonie", 2 vol., Bruxelles, La Renaissance du livre, 1980-1983. Herman Holemans, "Enquète auprès des communes de la Province de Liège", 1984. Lucien Simon, "Moulins de chez nous", Dison, Fondation Adolphe Hardy, 1992. Info Raoul Schyns, zaakvoerder Commandeursmolen (bloemmolen) te Mechelen (N), verwant aan de Schyns te Moresnet, 14.12.2008. Mailbericht Robert Van Ryckeghem, 19.06.2012.
Overige foto's
Foto: Robert Van Ryckeghem, Koolkerke Foto: Robert Van Ryckeghem, 30.05.2003 Foto: Christiaan Debusschere, 30.05.2003 Foto: Christiaan Debusschere, 30.05.2003 Turbine en overbrenging. Foto: Robert Van Ryckeghem, 30.05.2003 Foto: Armand Carre, 1981 (coll. vzw Levende Molens - Molenecho's)