Molenzorg

Gotem (Borgloon), Limburg


Foto: Will Urselmann, Maastricht, 08.04.2011
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Slagmolen
Molen van Gotem

Ligging
Sint-Truidersteenweg 251
3840 Gotem (Borgloon)

op de Herk
kadasterperceel A237 (oliemolen)
A238 (hennepbraakmolen)
50°48'19"N, 5°18'16"O


toon op kaart
Type
Bovenslag watermolen
Functie
Oliemolen
Gebouwd
Voor 1367 / 18de eeuw
Verdwenen
1883, ontmanteld / 1983, sloop molengebouw
Beschrijving / geschiedenis

De Slagmolen of de Molen van Gotem was een olie- en hennepbraakmolen op de zuidzijde van de St.-Truidersteenweg (nr. 251), op de Herk.

Hij werd in 1367 vermeld als gedeeltelijke eigendom van Jan Bolle, heer van Rijkel. Op de Ferrariskaart (1771-77) en de Atlas van de Buurtwegen (1844) afgebeeld als een complex met verschillende losstaande bestanddelen.
Het was een dubbele watermolen: een oliemolen (op kadasterperceel A237) en een hennepbraakmolen (op perceel A 238).

De Bestendige Deputatie van de provincie Limburg keurde op 12 november 1847 de vastgestelde pegelhoogte van 1,003 meter goed. De toenmalige eigenaar was baron Charles de Cecil-Briers, rentenier te Sint-Lambrechts-Woluwe.

Reeds vóór 1875 geraakte de molen buiten gebruik. In 1883 werden de gebouwen van de olie- en van de hennepbraakmolen respectievelijk ingericht als woonhuis en landgebouw. Nog steeds was de familie de Cecil-Briers eigenaar.

De "Slagmolenboerderij" bestond uit een woonhuis, twee kleinere stallen en een schuur in 18de-eeuws vakwerk. Bij ingrijpende verbouwingswerken in 1983 werden de oorspronkelijke molenaarswoning en het watermolengebouw (resp. uit de eerste helft van de 19de eeuw en de 18de eeuw) afgebroken en werd het L-vormig dienstgebouw omgebouwd tot woonhuis.

Op het erf staan nu mooi gerenoveerde gebouwen. Twee molenstenen getuigen van de vroegere molenactiviteit. De huidige bewoners hadden wel de intentie om opnieuw een waterrad te plaatsen, maar daartoe is het waterpeil te laag. Enkel een sierrad zou nog kunnen.

Lieven DENEWET

Architectuur (Agentschap Onroerend Erfgoed)
Voormalig L-vormig dienstgebouw van vakwerk met bakstenen vullingen. De oostvleugel was de stal, de westvleugel de schuur. Het gebint en de meeste muuropeningen aan de buitenzijde zijn in de oorspronkelijke vorm bewaard. Aan de erfzijde zijn de muuropeningen alle gewijzigd; de omlijsting van de voormalige schuurpoort is wel nog aanwezig. Tegen de westelijjke erfgevel is onder doorlopend dakschild een aanbouw toegevoegd. Zijgevel van de voormalige stal met pannen beschieting.
Dienstgebouw onder wolfsdak; vakwerk met bakstenen vullingen. Lagere aanbouw aan de zuidelijke zijgevel.
Oorspronkelijke ordonnantie en opstelling timmer. Bakhuis en aangebouwde bakoven uit de eerste helft van de 19de eeuw; één travee onder zadeldak; aandaken en vlechtingen.
Enkele moderne gebouwen in traditioneel vakwerk met hergebruikt materiaal zijn toegevoegd.

Literatuur

Lieven Denewet, "Inventaris van de Limburgse watermolens met hun pegelhoogtes (1846-1849)", Molenecho's, 39, 2011, nr. 2J. Brouwers, "Bolle, de bastaard van Gelinden, stamvader van de heren van Rijkel", in: Limburg, 55,1976, 3, p. 129-142.
Veerle Jacobs e.a., "Molens in Sint-Truiden-Gingelom-Borgloon", , Tongeren, Werkgroep Molenzorg Zuid-Limburg, 1983.
D. Pauwels, F. Schlusmans m.m.v. E. Muyldermans & J. Rombouts, "Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kanton Borgloon, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14N4", Brussel - Turnhout, 1999.
Herman Holemans, "Limburgse watermolens. Kadastergegevens: 1844-1980", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, p. 27.
Mailbericht mevr. Marcelline Timmermans, 15 en 23 juli 2012 (die getuigde dat haar moeder daar 100 jaar geleden werd geboren).

Overige foto's

<p>Slagmolen<br>Molen van Gotem</p>

Foto: Will Urselmann, 08.04.2011

<p>Slagmolen<br>Molen van Gotem</p>

Foto: Will Urselmann, 08.04.2011

<p>Slagmolen<br>Molen van Gotem</p>

Foto: Will Urselmann, 08.04.2011

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: zondag 25 maart 2018

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens