Molenzorg

Wulveringem (Veurne), West-Vlaanderen


Foto voor 1903 (coll. M. Vandenbroucke, repro D. Vandenbulcke)
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Molen Verfaillie

Ligging
Kwadestraat 22
8630 Wulveringem (Veurne)

Erf van dhr. Michel Vandenbroucke, op een afstand van de weg


toon op kaart
Type
Staakmolen met open voet
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1775
Verdwenen
1903 - 11 september, afgebrand
Beschrijving / geschiedenis

De molen Verfaillie was een houten korenwindmolen op een molenwal. Hij stond achter het kasteeldomein, op een stuk grond in de nabijheid van de Kwadestraat.

Op de Ferrariskaart van ca. 1775 wordt hij aangeduid als de "Kaatsmolen" (= naar molenaar Decadt).

Eigenaars sinds 1834:
- voor 1834: Verfaillie Engelbertus, molenaar te Wulveringem. Bij koninklijjk besluit van 16 oktober 1842 werd molenaar Engelbert Verfaillie zelfs een zilveren medaille toegekend, "voor op den 30sten januarius 1842, een kind uyt eenen waterput gered te hebben".
- na 1842, erfenis: de kinderen: a) Verfaillie Désiré Clement, landbouwer te Vinkem, b) Verfaillie Julienne Catherine, echtgenote Deeren Charles Louis, landbouwer te Izenberge, c) Verfaillie Leopold Polydore, landbouwer te Wulveringem, d) Verfaillie Nathalie Melanie, echtgenote Simons Jan Auguste, landbouwer te Vinkem, c) Verfaillie Charles Louis, landbouwer te ALveringem, f) Verfaillie Benoit Aloïse, landbouwer te Wulveringem en g) Verfaillie Pelagie Philomène, zonder beroep te Wulveringem (overlijden van Engelbertus Verfaillie)
- 19.05.1863, verkoop: Verfaillie-Fagoo Henricus Edouardus, molenaar te Wulveringem (notarsi Polly)
- 14.07. 1893, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Fagoo)
- 01.04.1902, verkoop: Verfaillie-Dewaele, Hilaire en kinderen, molenaar te Wulveringem (notaris Deeren). 

De laatste molenaars waren Henri Verfaillie en zoon Hilaire Verfaillie (Wulveringem, 1866-1919), Leon Verfaillie (°Steenkerke 29.04.1878 -+Veurne 05.01.1962, gehuwd met Rachel Van de Woude).

Op 11 september 1903 brandde de molen af door blikseminslag. Over deze brand verscheen een uitgebreide reportage in "De Veurnaar": "Molen afgebrand. Aangaande den brand van vrijdag laatstleden vernemen we nog het volgende: In den nacht van vrijdag rond 1.00 uur ontstond er brand in de molen van M. Verfaillie, nabij  de plaatse. Een gebuur had een vuurken gezien in de molen en liep den molenaar wekken. Deze kleedde zich in haast, kwam buiten en zag dat de molen in brand stond. De man liep naar de nabijgelegen hofstede, bewoond door de familieleden, en een deezer laatsten ging de klokkenluider verwittigen, opdat hij het alarm zou kunnen geven; terugkeerende riep hij luidkeels: brand! brand! De inwoners van Wulveringhem werden door het geroep en door 't geklep der brandklok gewekt en hulp was er spoedig genoeg. Doch 't was reeds te laat. De molen geheel in hout, stond op korten tijd in laaie vlam. De vuurgloed kon van ver gezien worden. Men heeft alleen de nabij gelegen gebouwen, onder andere een schuur en de maalderij, waar de maalmachien stond, kunnen vrijwaren. Rond 2 ure nam de brand in hevigheid af. Eenige moedige mannen sprongen op den molenwal en wierpen stroomen water op den vuurpoel. Ten 5.30 ure was alle gevaar geweken: van den molen stond er niets meer recht. Alles was tot pulver verbrand. De schade is door de verzekering gedekt. Eenige persoonen hebben vrijdagnacht rond 1 uur een donderslag gehoord: men denkt bijgevolg dat het de bliksem is die den brand gesticht heeft".

Zwartgebrande balken met inkervingen, steenplaten, stenen enz. zijn tot vandaag bewaard in de stallingen van de boerderij van Michel Vandenbroucke. Op één van die balken is te lezen: "1850 /  VERFAILLIE"

Naast de windmolen stond een vierzijdige houten buitenrosmolen. Nadat de windmolen op 11 september 1903 afbrandde, werd het binnenwerk in 1904 overgebracht naar Izenberge (Izenbergestraat 142) overgebracht, waar hij nu nog bestaat (zie: Izenberge, Rosmolen van het Foncierhof).

Bewoner Michel Vandenbroucke liet in 1993-'94 de molen verkleind nabouwen door molenmaker Eric Vanleene uit Ath (voorheen te Pollinkhove). De molenkast (met een hoogte van 5,40 m, een lengte van 3,20 m en een breedte van 2,30 m), de roeden, de as en de kamwielen waren wel aangemaakt, maar niet gemonteerd. Er werd geen stedenbouwkundige vergunning bekomen omdat het molentje (geheel onterecht, zo achteraf bleef) zonevreemd werd bevonden.
De Fondation du Moulin de Thimougies nam op 28 juni 2011 een optie op de kleine staakmolen van het erf van Michel Vandenbroucke in de Kwadestraat 22 te Wulveringem (Veurne), met de bedoeling hem in Thimougies weer op te richten.

Jozef AMEEUW, Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

De Veurnaar (krant), woensdag 16 en 25 september 1903.
Jozef Ameeuw, "Molens van Veurne-Ambacht", Koksijde, De Klaproos, 2004, p. 184-186.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z , Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.
Jacques Lorthiois, "Flandre Occidentale. Meuniers et moulins de West-Flandre", L'Intermédiaire des Généalogistes, n° 170, XXIX, 1974, 2, p. 116-126 (125).
Mededeling Maarten Osstyn, Adegem, 26.12.2014.

Overige foto's

<p>Molen Verfaillie</p>

De molenaarswoning van 1831 met de onafgewerkte molenkast. Foto: Donald Vandenbulcke, juli 2011

<p>Molen Verfaillie</p>

Franse molensteen aan de voordeur, afkomstig van de windmolen. Foto Donald Vandenbulcke, Staden, juli 2011

<p>Molen Verfaillie</p>

Molenkast van 1993-'94. Foto: Donald Vandenbulcke, juli 2011

<p>Molen Verfaillie</p>

Sierbord met tekening naar de molenfoto. Foto Donald Vandenbulcke, Staden, juli 2011

<p>Molen Verfaillie</p>

Sierplank met vermelding

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: maandag 22 april 2019

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens