Molenzorg

Bierbeek, Vlaams-Brabant


Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Molen van Meren
Molen Daems
Molen Wuyts

Ligging
Meren
3360 Bierbeek

1,2 km ten W v.d. kerk
kadasterperceel C393


toon op kaart
Type
Staakmolen met open voet
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1830
Verdwenen
1920, verplaatst naar Houthem (Comines-Warneton)
Beschrijving / geschiedenis

De molen van Meren was een houten korenwindmolen op het gehucht Meren in Bierbeek. Hij werd er opgericht voor 1830.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Meeus-Laureys Hendrik, koopman te Leuven
- 21.01.1870, verkoop: Daems-De Muyser Everardus, molenaar te Bierbeek (notaris Putzeys)
- 26.03.1885, verkoop: Wuyts-Verbruggen Hippolyte, molenaar te Sint-Pieters-Rode (notaris Dupon)
- 09.04.1897, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Verbruggen)
- 10.09.1913, deling: a) Wuyts-Sallets Jozef (voor naakte eigendom) en b) Wuyts Hippolite (voor vruchtgebruik), molenaar te Sint-Pieters-Rode (notaris De Haes)

De laatste molenaar was Désiré Van Autgaerden (Bierbeek, 1873-1945). Hij was voor 1900 molenaarsknecht op de stenen windmolen in Willebringen, waarvan de romp nog bestaan. In Willebringen had hij zijn toekomstige bruid Amelie Jochmans had gevonden en waar zij trouwden op 8 januari 1898.
In 1902 werd hij molenaarsknecht in de Brouwerij Artois in Leuven. Twee jaar later werd hij zelfstandig molenaar op de windmolen van  Meren. In 1910 sloot hij aldaar nog een huurcontract voor 9 jaar die op 1 november 1910 inging. Als beding werd gesteld dat er geen wederinhuurname zou kunnen gebeuren. In de door Désiré zelf geschreven huurakte staat te lezen: "Een eigendom bestaande uit graanwindmolen, huis en land te Meren onder Bierbeek, groot eenen hectaar 16 aren, palende aan de erven Magits en de straat op Geldenaken mits den jaarlijksen huurprijs van drij honderd tachtig franken".
Op 25 augustus 1918 kocht hij de Watermolen in de Dorpsstraat te Bierbeek waar hij het beroep van molenaar verder zette tot 1941. De molenstenen werden er eerst aangedreven met gasmotoren en nadien elektrisch. Naast de molenactiviteit werd er ook een café uitgebaat 'Bij de moelder' dat na de dood van zijn zoon Romain in 1972 veranderde in de naam 'In de molen'. (zie aldaar).

De molen overleefde de eerste wereldoorlog. Toch zijn er aanwijzingen van schade. Een kadasterdocument uit 1919 meldt de molen "en ruines" en "par suite de l'enlèvement de deux ailes du moulin à vent celui-ci est dans l'impossibilité de se mouvoir". Het begrip "en ruines" kan dus ook enkel duiden dat de molen, door de verwijdering van een roede, niet meer kon draaien. De metalen binnenroede, werd in 1920 aangebracht in de Lo-Molen van Steenokkerzeel.

In 1920 werd de windmolen op Meren verkocht door de eigenaars Jozef Wuyts-Sallets (maalder-burgemeester te Bierbeek-Haasrode) aan Emile Demey en verhuisde hij naar Houthem (Comines-Warneton) waar hij in 1940 door het Engels leger in brand werd geschoten en vernield.

Zie ook onder: Houthem (Comines-Warneton), Moulin Demey

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bijlagen

Raymond Billen, "Vertellers bundelen oude verhalen over vernieuwde watermolens", Het Nieuwsblad, 22.10.2016.
De molen van Overlaar is weer operationeel. Foto: Raymond Billen
Hoegaarden - Hoegaarden en Bierbeek werken samen een programma uit rond de (gerestaureerde) watermolens. Fred Versonnen en Wim Collin maken daarover verhalen die zullen voordragen in scholen en volwassenenorganisaties.
Het project Molenverhalen in Hoegaarden en Bierbeek volgt na een aantal succesvolle restauraties die watermolens. Molens in Hoksem en Overlaar bijvoorbeeld, zijn opnieuw in werking. Ze getuigen zijn een lange technologische evolutie. Molens kregen vaak centrale functie in de maatschappij en hebben veel invloed gehad op onze de geschiedenis, de economie, de techniek, de kunst, de volksdevotie, de taal, e.a. Een aantal vrijwilligers van de Gemeentelijke Erfgoedraad Bierbeek en van de Heemkundige Kring van Hoegaarden gaan samen op zoek naar archiefmateriaal over het bestaan en de betekenis van de Bierbeekse en Hoegaardse molens.
Een andere groep vrijwilligers, zowel in Bierbeek als in Hoegaarden, gaat op zoek naar verhalen over bestaande of verdwenen molens. Dit doen ze door mensen te interviewen en zo verhalen te sprokkelen. Er kan hiervoor worden samengewerkt met lokale verenigingen (seniorenbonden bijvoorbeeld) en met het woonzorgcentrum. Vanuit dit aangeleverde materiaal maken Fred Versonnen en Wim Collin verhalen voor de scholieren en de volwassenen. Hiervoor willen ze een „vertelavond" organiseren. De verdere uitwijding komt aan bod op de (deze maand verdaagde) cultuurraad in Hoegaarden.

Literatuur

Jansen, J.E. , Bierbeek, schets eener historische beschrijving, drukkerij Meulemans-De Preter, Leuven, 1906
Bierbeekse kroniek, Heemkundige kring Bierbeek, 1978
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961;
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 4: arrondissement Leuven (A-L)", Kinrooi, Studiekring 'Ons Molenheem', 1993.
www. vanautgaerden.be

Persberichten
Raymond Billen, "Vertellers bundelen oude verhalen over vernieuwde watermolens", Het Nieuwsblad, 22.10.2016.

Overige foto's

<p>Molen van Meren<br>Molen Daems<br>Molen Wuyts</p>

Foto coll. John Verpaalen, Roosendaal

<p>Molen van Meren<br>Molen Daems<br>Molen Wuyts</p>

Verzameling Ons Molenheem

<p>Molen van Meren<br>Molen Daems<br>Molen Wuyts</p>

Verzameling Ons Molenheem

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: donderdag 19 september 2019

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens