Molenzorg

Ronse, Oost-Vlaanderen


Aanduiding aan Min op de legerkaart of eerste stafkaart van 1862
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Molen Deman

Ligging
Bredestraat
9600 Ronse

noordzijde
schuin tegenover Barreelstraat
Windmolenveld
1,1 km ten 0 v.d. kerk van Ronse
kadasterperceel B657b


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
1835
Verdwenen
1910 - 26 april, bliksem
Beschrijving / geschiedenis

De molen Deman was een houten korenwindmolen op de noordzijde van de Bredestraat, schuin tegenover de Barreelstraat, op het eeuwenoude Windmolenveld, op 1,1 kilometer ten oosten van de kerk van Ronse. Aan de straatzijde werd voor 1844 een veldkapel gebouwd.

De staakmolen werd in 1835 opgericht bij toestemming verleend op 5 oktober 1833 door de Bestendige Deputatie van de provincie Oost-Vlaanderen aan Simon Louis Deman, bakker te Ronse. Hij was geboren te Ronse op 24 juli 1787 en was gehuwd met Marie Josephe Masquelier. Zij overleed te Ronse op 2 december 1844. De molen werd in 1886 eigendom geworden van Vander Haeghen. Het gebied ten noorden van die molen – nu rusthuis - heette toen “Wint meulen”.

We zien hem aangeduid, met een kruisvormig teken op de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844), op de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "M(oul)in Deman", op de legerkaart of stafkaart van 1862 en op de kadasterkaart van P.C. Popp (1879) met eveneens de naam "Moulin Deman".

Opeenvolgende eigenaars sinds 1835:
- 1835, opbouw: Deman Simon Louis Joseph, bakker te Ronse
- 22.05.1847, erfenis: a) Deman Louise Marie Josepha, te Ronse en b) Deman Marie Adelaïde Jeanne, minderjarige te Ronse (overlijden van Simon Deman)
- 19.06.1861, verkoop: a) Deman Emmanuel en b) Deman Denis, te Ronse (notaris Grau)
- 13.07.1874, verkoop: Van der Keulen-Spiers Guido, te Ronse (notaris Demalander)
- 01.09.1886, verkoop: Vanderhaeghen-Geenens Charles, molenaar te Ronse (notaris Demalander)
- 1898, erfenis: de weduwe en de kinderen, waaronder schoonzoon L. Vandereecken (overlijden van Charles Vanderhaeghen). Molenaar was een Deman

De kinderen Deman verkochten op woensdag 5 juni 1861 via notaris Grau, in herberg "In de Keizer" bij de eigenaars op de Hoogstraat te Ronse: "Eenen Staeck-Granenwindmolen, met batimente, lochting en land medegaende samen groot 39 aren 10 centiaren, op Brulmeulen S.B. nr. 657, palende oost de erfenis Saegeman, zuid den grooten weg, west en noord de erfgenamen Bosterhout".

In het begin van de 20°eeuw was er een vlakbij een café  met de naam “Aan den molen”, uitgebaat door Edmond Baert.

Op dinsdagnamiddag 26 april 1910, rond 17 uur, brak boven Ronse een geweldig onweer los, vergezeld door bliksem, hevige regen en hagel. De bliksem viel op de windmolen van molenaar Deman, eigendom van Vander Haeghen, en sloeg een van de zijwegen en 2 wieken in splinters. De brand sloeg over op 8 werkmanshuizen met strodak die volledig werden vernield.

Het gemeentebestuur besloot in augustus 1910 niet tussen te komen in de vergoeding van de slachtoffers en stuurde hen naar het Bureel van Weldadigheid.

De schade aan de molen werd niet hersteld en hij werd gesloopt.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bijlagen

Het Weekblad van Oost- en West-Vlaanderen en Zeeland, zondag 1 mei 1910, jg. 20, nr. 18:
Dinsdag namiddag [= 26 april 1910], rond 5 uren, brak boven Ronse een geweldig onweder los, vergezeld door hevigen regen en hagel. Hevige bliksem en donderslagen doorkloven de lucht. [â?¦]
(De bliksem) viel op den windmolen van M. De Man, op den Ellezelesteenweg, en sloeg een der zijkanten en 2 wieken in splinters. De molen behoort aan M. Vander Haeghen.

Gazette van Brugge en der provincie West-Vlaanderen, 30.04.1910 (jg. 117, nr. 51), p. 2.
Een windmolen en 8 huizen door den bliksem vernield. – Dinsdag namiddag, om 4 ure, is over Ronse en omliggende een buitengewoon schrikkelijk onweder losgebroken, vergezeld van stortregen en hagel.
Hevige bliksemschichten doorkloven de lucht, gevolgd van oorverdoovende donderslagen. De bliksem is op verschillige plaatsen gevallen, en heeft veel schade en onheilen veroorzaakt.
In de “Trompe” viel hij op den koer Van Ruiffelaere, doch veroorzaakte daar geene schade; ook in het huis van Felix Alvoet, Breedestraat, ging hij langs voren binnen en kwam langs achter uit. Vandaar viel hij op den windmolen van L. Vandereecken, sloeg hem aan splinters, om daarna over te slaan op eene reeks van acht werkmanshuizen, die op eenige oogenblikken tijd een echte vuurgloed geleken. Aan blusschen viel niet te denken.
De schade is groot, en weinig meubelkens dier arme lieden zijn gered. De daken, met strooi bedekt, waren spoedig vernield.

De Denderbode, 01.05.1910
Te Ronse dijnsdag namiddag rond vijf uren. De bliksem viel op den windmolen van M. De Man op den Ellezeelsesteenweg en sloeg één der zijkanten en twee wieken in splinters. De molen behoort aan M. N. van der Haeghen.

Literatuur

Gedrukte bronnen
"Het Weekblad van Oost- en West-Vlaanderen en Zeeland", zondag 1 mei 1910, jg. 20, nr. 18 (blikseminslag).
"Gazette van Brugge en der provincie West-Vlaanderen", 30.04.1910 (jg. 117, nr. 51), p. 2, kol. 5 (blikseminslag).
"De Denderbode, 01.05.1910 (blikseminslag).
"De Verbroedering" (weekblad), mei-aug. 1910 (blikseminslag).

Werken
J. L. Th. Vandeputte, De molens van het arrondissement Oudenaarde, uit hun geschiedenis, Oudenaarde, 1974, p. 172.
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963).
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 6. Gemeenten 0-R", Opwijk, 2006.

Websites
www. ronse-door-de-eeuwen. be (Eric Hantson)

Mailberichten
Eric Hantson, Ronse, 20-21.03.2016,

Overige foto's

<p>Molen Deman</p>

Aanduiding als Moulin Deman op de kadastrale kaart van P.C. Popp (1879)

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: zondag 26 februari 2017

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens