De Molen Rulens was een korenwatermolen die brouwer Gustave Rulens in 1881 inrichtte in één van de bewaarde tuinpaviljoenen bij de ingang van de vroegere Sint-Salvatorsabdij. Dat paviljoen stond aan het westelijk uiteind van de dubbele dreef die naast de abdijtuinmuur aangelegd was door abt Laurent de Reyngodt (1709-1730). We zien het afgebeeld op de figuratieve kaart van de abdij van Ename van 1730. Deze molen stond achter Rulens' grote hoeve met stokerij en brouwerij, op de hoek met Abdijstraat, gesloopt in 1965. Rulens was tevens de eigenaar van de Hongrymolen te Ename, een staakmolen gesloopt in 1930. Door erfenis kwamen beide molens in 1901 in handen van Justine De Graeve en in 1927 aan de weduwe van Pieter Berq-De Graeve uit Schaarbeek. In 1936 werd de molen buiten bedrijf genomen en opgenomen als aanhankelijkheid van een woning.

Het was een vrij hoog rechthoekig bakstenen gebouwtje van twee traveeën diep, onder zadeldak (pannen, niet evenwijdig aan de straat), voorheen horend bij de St.-Salvatorsabdij en waarschijnlijk te identificeren met een tuinpaviljoen Voorgevel met later (2de helft 19de eeuw) opgemetste punttop, partieel verscholen achter electriciteitscabine van ca. 1925 en achter een recente garage. Deels zichtbaar gedicht centraal steekboogvenster met hardstenen boog- en hoekstenen en afgedekt door dito geprononceerde gebogen druiplijst. Inwendig tussengevoegd niveau met betonnen vloer; op zolderniveau muurwerk dat wijst op een aanvankelijke lijstgevel. Rond 1980 waren er nog zichtbare muurschilderingen tegen wand, mogelijk resten bewaard achter de huidige valse wanden van de bovenverdieping. 

In 2008 waren er nog resten van achter aangebouwd  L-vormig bakstenen landelijk bedrijfsgebouw uit de tweede helft van de 19de eeuw, vroeger onderdeel van de grote hoeve met brouwerij, stokerij en maalderij van Gustave Rullens gelegen hoek Abdijstraat. Achterste gedeelte, thans opslagplaats, van zes traveeën met bakstenen troggewelven tussen ijzeren liggers en met in de vier wanden sporen van gedichte kleine rondboogvensters. Vroeger zadeldak verdwenen door storm begin jaren 1990 en vervangen door plat dak.

De laatste restanten werden in 2011 gesloopt.

Lieven DENEWET & Julien VANDEPUTTE

Archieven

- Rijksarchief Gent, Fonds abdij Ename, nr. 1456 Rente-, cijns- en helftwinningsboek van Ename, Nederename, Welden, Nederzwalm, Sint-Maria-Latem en Paulatem, Oudenaarde en Eke, 1662 e.v. (met kaarten, o.m. van J. Bale, 1661-1663, en tal van graanprijzen, 1650-1670, 1 register.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1527. Uittreksel uit privilegieboek m.b.t. de heerlijkheid Ename, (1428), s.d., 1 katern
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1550. Prijzijen van goederen van de abdij te Ename, 17de-18de eeuw, 1 katern.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1554. Overeenkomst tussen de abdij en Jan Vanden Abeele betrffende de loop van een beek te Ename, 1754, 2 stukken.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1577. Diverse stukken betreffende het gebruik van een beek die uitmondt inde Schelde te Ename, 1614-1624 en s.d., 1 bundel
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1578. Divese stukken van afpaling van eigendommen op de dorpplaats te Ename, 1640-1654, 1 lias
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1608. Ferieboek van de abdij te Ename, 1651-1659, 1 reg.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1609. Ferieboek van de abdij te Ename, 1655-1665, 1 reg.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1610. Ferieboek van de abdij te Ename, 1657-1665. 1 reg.
- Rijksarchief Gent. Abdij van Ename, nr. 1611. Ferieboek van de abdij te Ename, 1665-1669, 1 reg.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1612. Ferieboek van de abdij te Ename, 1730-1755, 1 reg.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1613. Uittrekksels uit ferieboek, 1657, 3 stukken- 
- Rijksarchief Gent. Abdij van Ename, nr. 1672. Stukken i.v.m. een incident met Pieter de Vrijere, molenaarsknecht te Mater, nopens de tolrechten van de abdij te Ename en Nederename, 1757.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1673. Stuk i.v.m. de tolrechten van de abdij de Ename en Nederename, s.d., 1 stuk.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1674. Rente- en pachtrol van Ename en Nederename, ca. 1360.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1675. Uittreksel uit rente- en cijnsboek van Ename en Nederename, 1 katern
- Rijksarchief Gent. Abdij van Ename, nr.  1677. Akte van Arnulf van Gavere, heer van Mater, waarbij hij aan de abdij een partij weidegrond schenkt nabij Ename en Nedername, 1226, 1 charter
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1703. Landboek van Ename en Nederename, opgemaakt met het oog op pointingen en ommestellingen, 1599, 1 katern
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1704. Landboek van Ename en Nederename, 1623, 1 register
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1712. Kohier van de Xde penning van Ename en Nederename, 1559, 1 register.

Werken
- E. Beaucarne, II, Gent, 1895, p. 438.
- Julien Th. Vandeputte, "De molens van het arrondissement Oudenaarde. Uit hun geschiedenis", Oudenaarde, 1974, p. 121.
- Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oostvlaanderen, (Kultureel Jaarboek voor de Provincie Oostvlaanderen, 1962, Tweede Band, Gent, 1963, p. 11-12).
- H. Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D-E", Rotem, 1998, p. 62.

Mededelingen
- Maarten Osstyn, 03.12.2011.