De Meershovenmolen op de Demer werd rond 1630 gebouwd als een olie- of smoutmolen. De vroegst bekend eigenaar was Paulus Castermans (+1695). De molen kwam daarna in het bezit van de familie Maurissen. Schepen Egidius Maurissen (+1738) liet de Meershovenmolen na aan zijn stiefvader Hubertus Crijns. Rond 1775 werd het huidige molenaarshuis gebouwd. De kleinkinderen van Hubertus Crijns verkochten de molen in 1790 aan Egidius Hechtermans. Door huwelijk kwam de molen in het bezit van de familie Nulens. Arnold Nulens liet de molen in 1840 ombouwen tot een graanmolen.

Eigenaars na 1840:
- voor 1844, eigenaar: Hechtermans Gillis, moelnaar te Bilzen
- 1861, verkoop: Hechtermans Maria, echtgenote Nulens Arnolus, molenaar te Bilzen
- 1869, regularisatie: Nulens-Hechtermans Arnold, landbouwer te Bilzen
- 1883, erfenis: Nulens-Boelen Egidius, molenaar te Bilzen
- later, eigenaar: Nulens-Roelens Egidius, molenaar te Bilzen
- 1898: en kinderen
- 1907: de kinderen
- later, eigenaar: Nulens-Jehaes Mathijs, molenaar te Bilzen
- 1938, eigenaar: de weduwe en kinderen
- 1960, efenis: de kinderen.

In 1963 werd het eigenlijke watermolengebouw afgebroken door de toenmalige bewoners, de familie Jeurissen. Thans staat er een garage. Het aangebouwde molenaarshuis bestaat nog en werd in 2010 opgenomen op de vastgestelde lijst van bouwkundig erfgoed. In 2010 werd de strekdam in de Demer gesloopt in het kader van de vrije vismigratie van de Demer.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bouwkundige beschrijving (Agentschap Onroerend Erfgoed)

Het watermolengebouw was aangebouwd aan de molenaarswoning. Het was voorzien van een wolfsdak en had een houten watergevel.
Typisch Limburgs houten onderslagrad, met de spaken omheen de wateras.
Breedhuis van het enkelhuistype, vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, bedekt met mechanische pannen. De kern van het gebouw (eerste bouwlaag) dateert van ca. 1775; de bovenverdieping dateert uit de tweede helft van de 19de eeuw. Deur en benedenvensters in Luikse Lodewijk XV-stijl: getoogd in een rechthoekige kalkstenen omlijsting met sluitsteen; de vensters zijn beluikt en voorzien van een geprofileerde neg; naar onderen toe vergroot. De deur is mogelijk van hergebruikt materiaal en voorzien van een sluitsteen met druiplijst. De bovenvensters zijn getoogde, bakstenen vensters.

Opheffen van vismigratieknelpunten
Op de Demer bevinden zich enkele vismigratieknelpunten in Bilzen:
- In vak 1B is er aan het molenhuis van de Bilzermolen in de Kattebroekstraat een verval van 0,9 m. Fasering: 6 Ter oplossing hiervan is een bypass aangelegd (id 632).
- Het molenhuis en het molenrad van de Meershovenmolen zijn verdwenen. Er is een verval van ongeveer 1 m, de oevers zijn op deze plaats sterk aan het afkalven, locatie: ten NO van het centrum, fasering: 1 (id 631)
Bron: "Deelbekkenbeheerplan. Acties en maatregelen. Deelbekken Boven-Demer", januari 2009.

Ralph Gregoor, "Werken aan de rivier moeten wateroverlast bestrijden. Doortocht Demer in Bilzen wordt aangepast", Het Nieuwsblad, 06.01.2011. 
Milieuambtenaar Filip Konings toont de doortocht van de Demer aan de Begijnhofstraat. Vanaf deze plek zullen de werken starten.rgg
Bilzen - De stad Bilzen gaat samen met de provincie het laatste traject van de doortocht van de Demer in het stadscentrum herinrichten. In februari worden de werken aangevat tussen de Begijnhofstraat en de Meershovenmolen.
De zware overstromingen in 1998 maakten pijnlijk duidelijk dat er zware wateroverlastproblemen waren in Bilzen. Daarom werkte het stadsbestuur samen met de provincie aan een plan om de wateroverlast van de Demer in te perken.
Na de zware overstromingen van 1998 hebben we enkele belangrijke uitgangspunten opgesteld in het plan', zegt gedeputeerde van Natuur en Leefmilieu Frank Smeets (CD&V). 'We hebben op vrij korte tijd onder meer een dijk met een overloopconstructie en wachtbekken aangelegd om de wateroverlast te bestrijden.'
'Daarnaast zijn we ook gaan kijken om de waterkwaliteit van de Demer te verbeteren om zo geurhinder te bestrijden. De stad Bilzen die verantwoordelijk is voor de riolering heeft ervoor gezorgd dat het afvalwater dat vanuit de directe bebouwing in de rivier werd geloosd, nu niet meer in de Demer terechtkomt.'
In totaal omvatte het plan een vijftal projecten waarvan er al drie uitgevoerd werden. Dit jaar zal de stad Bilzen samen met de provincie het laatste stuk van de Demer door het centrum herinrichten, tussen de Begijnhofstraat en de Meershovenmolen. Dit is het laatste stuk waar er nog vaak problemen ontstaan bij wateroverlast.
'De bedding wordt hier met ongeveer een meter verder verdiept om overstromingen te voorkomen', zegt Filip Konings, milieuambtenaar van Bilzen. 'Er zullen aan de Begijnhofstraat nieuwe kaaimuren komen en verder stroomafwaarts komen er ruwe, blauwe natuurstenen ter hoogte van het parkgedeelte. Er zal ook een wandelpad komen dat net naast de rivier loopt tot aan het wandelpad van de Tabaert. Aan de molen van Meershoven wordt er ook opnieuw een vistrap gebouwd.'
In 2012 zullen er ook een aantal overstromingszones stroomopwaarts geselecteerd worden, waar bijkomend water kan opgeslagen worden.
Burgemeester Johan Sauwens (CD&V) is alvast trots op de herinrichting van de Demer. 'De aanpassing van het laatste traject zal er voor zorgen dat het centrum van Bilzen voor 99procent gevrijwaard blijft van wateroverlast vanuit de Demer. Ook de andere steden en gemeenten stroomopwaarts zoals Hasselt, Halen en Diest zullen hierdoor minder problemen hebben met wateroverlast op de Demer.'
De laatste werken zullen ongeveer twee miljoen euro kosten. De provincie zal 75procent voor zijn rekening nemen en de stad Bilzen het overige. De totale kostprijs van alle werken bedraagt 5,7miljoen euro.

(Erik Smeyers), "Bilzen loost niet langer afvalwater in Demer", Het Belang van Limburg, 06.01.2011.
De laatste fase voor de herinrichting van de Demer start in februari. Dan wordt de Demer over een lengte van 1.050 meter dieper en breder gemaakt. "Het hele Demerproject heeft in het totaal 5,7 miljoen euro gekost", zegt gedeputeerde Frank Smeets (CD&V).
Na de overstromingen van 1998 werd een project opgezet om het water in te dijken. De Demer in Bilzen werd aangepakt en dat mocht zelfs iets kosten: aan de Bilzermolen kwam een bypass en een constructie die er voor zorgt dat vissen zich kunnen verplaatsen tussen hun leef- en hun voortplantingsgebied. Onder de Demer kwam er riolering.
Staan nog op de planning: de ontwikkeling van enkele overstromingszones en de uitdieping van de Demer van aan het Begijnhof via de Pijpenpoort tot aan de technische dienst. De provincie is verantwoordelijk voor de Demer in Bilzen. Die betaalt ook drievierde van die 5,7 miljoen euro, de rest is voor de stad.
Proper
De bedding wordt binnenkort vanaf het Begijnhof uitgediept, want die zit vol slib. De Demer wordt ook 1,2 meter breder, de wallen worden afgewerkt met ruwe blauwe steen.
"De uitdieping van het eerste stuk Demer (richting de bron in Berg bij Tongeren, red.) werkt in elk geval. Dat hebben we gemerkt bij de laatste grote stortbuien", zegt burgemeester Johan Sauwens.
"We hebben in november niet veel wateroverlast gehad."
Aan het nieuwe stuk (richting monding in de Dijle in Werchter, red.) komt ook een wandelpad, aan de molen van Meershoven een vistrap.
Maaskeien
Het al afgewerkte stuk Demer wordt binnenkort op een andere manier ingericht. "In de Demer komen Maaskeien.
Die zorgen voor een betere doorstroming", weet Smeets.
Op dit moment zijn er nog vijf huizen die hun vuil water rechtstreeks in de Demer lozen. "Die huizen gaan we nu ook op de nieuwe riolering aansluiten", zegt Sauwens.
"Een paar maanden geleden is ook het industrieterrein Eikaert gestopt met lozen in de Demer." De Demer is - alvast in Bilzen - binnenkort dus weer proper.

Raf Loyen, "Vis in de Demer", Het Belang van Limburg, 25.11.2013.
Vis in de Demer (foto)
Bilzen - De vissenwerkgroep Likona heeft samen met de afdeling Water en Domeinen Limburg de visstand aan de vistrappen van de Bilzer- en Meershovenmolen geïnventariseerd. Twee jaar na de aanleg van de vernieuwde doortocht van de Demer, de afkoppeling van de riolering van de Eikenlaan en het aanleggen van de vistrap aan de Bilzermolen is er sprake van een heropleving van het visbestand.
Vissoorten zoals de Riviergrondel en het Bermpje bevolken opnieuw de rivier. In de toekomst zal de Weijerkensbeek ook nieuw leven worden ingeblazen.

F. Schlusmans, "Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kantons Bilzen - Maasmechelen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14N3", Brussel - Turnhout, 1996.
"Deelbekkenbeheerplan. Acties en maatregelen. Deelbekken Boven-Demer", januari 2009.
Info J.P. Jeurissen, vroegere bewoners, 16.08.2010
Maurissen Frans, Meershovenmolen, Bilisium, XIV, 1989, 1, p. 1800-1802; 2, p. 1825-1828.

Persberichten
Ralph Gregoor, "Werken aan de rivier moeten waterovelast bestrijden. Doortocht Demer in Bilzen wordt aangepast", Het Nieuwsblad, 06.01.2011.
(Erik Smeyers), "Bilzen loost niet langer afvalwater in Demer", Het Belang van Limburg, 06.01.2011.
Raf Loyen, "Vis in de Demer", Het Belang van Limburg, 25.11.2013.