Molenzorg

Assebroek (Brugge), West-Vlaanderen


Foto Mario van Hoogstraten, uitgave en copyright Stichting Levende Molens-Roosendaal
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Bergjesmolen

Ligging
Daverlostraat
8310 Assebroek (Brugge)

kadasterperceel C221o

Geo positie
Type
Achtkante houten bovenkruier
Functie
Korenmolen
Gebouwd
1939
Verdwenen
1987 - juli, gedemonteerd / 1996, naar Wachtebeke (Mola)
Allemolens
06532 (Ten Bruggencatenummer)
Beschrijving / geschiedenis

Kleine achtkante houten stellingmolen gebouwd naar het model van een Hollandse achtkant; zes meter hoge achtzijdige bakstenen voet met houten gaanderij.
De molen werd in 1939 door C. Lombary op aanwijzingen van Alfred Ronse in Gistel samengesteld en het jaar daarna in Assebroek opgebouwd bij het huis van Camille Oscar Gabriël Joseph Marie Ghislain van de Walle de Ghelcke. Hij werd geboren te Brugge op 7 april 1880 en was gehuwd met Joséphine Ronse, zus van de genoemde Alfred Ronse. Tijdens zijn leven was hij o.a. schepen van de gemeente Assebroek (tijdens de Eerste Wereldoorlog). Hij overleed op 1 november 1962.

Alfred-Joseph-Pierre Ronse was molendeskundige, eigenaar, burgemeester van Gistel en provincieraadsvoorzitter van West-Vlaanderen. Hij was geboren te Brugge op 18 mei 1876, huwde met Urbanie Moerman en overleed te Gistel op 22 november 1962.

Het molentje werd in 1957 afgestaan aan zoon Christian van de Walle de Ghelcke - Lefevre de ten Hove (1917-2005), aldus de neef van Alfred Ronse (akte notaris Devestele, 01.10.1957).

In juli 1987 werd de molen gedemonteerd. De stukken werden opgesteld in de tuin van stadsmolenaar Jozef De Waele in Oost Proostse te Brugge. Vanaf daar werden de houten en ijzeren onderdelen in 1996 overgebracht naar het Mola te Wachtebeke, met het oog op heroprichting - hetgeen in 2021 nog altijd niet gebeurd is.

Technische beschrijving
Rompbekleding: horizontale beschieting.
Kap met koperen platen bedekt.
Verdekkerde roeden. Vlucht: 9,80 meter
Indeling:
1. Gemetselde voet
- Benedenverdieping. Eén maalstoel, steenkoppel van 1 m diameter. Bij normale windsnelheid wordt 50 kg graan per uur gemalen.
- 1e zolder
Spoorwiel: 45 kammen > kamwiel van de maalstoel: 62 kammen.
- 2e zolder. Luiwerk
2. Achtkant
- Gaanderijzolder. Van op de houten gaanderij wordt de kap met een kruiwiel gekruid en de buitenvangstok bediend.
- Middenzolder.
- Kapzolder.
Vangwiel: 29 kammen > kamwiel op de ijzeren spil: 15 kammen.

Inschriften
Op de ijzeren askop staat "1939" en "G W G" (naaminitialen van de eigenaar Chirstian van de Walle de Ghelcke); op de windvaan "AR" (Alfred Ronse); op de spruit "C. LOMBARY MAAKTE MIJ".

Zie ook: Wachtebeke, Bergjesmolen.

Lieven DENEWET & Luc DEVLIEGHER

Bijlagen

Lieven Denewet, "Ons lid Christian van de Walle de Ghelcke overleden. Neef van Alfred Ronse uit Gistel", Mededelingenblad Werkgroep West-Vlaamse Molens, 2005, nr. 1.
Op 4 april 2005 overleed te Assebroek Jonkheer Christian van de Walle de Ghelcke, weduwnaar van Jonkvrouw Marthe Le Fèvere de Tenhove, gesterkt door het Sacrament der Zieken. Hij was geboren te Assebroek op 10 mei 1917. Hij was lid en gewezen proost van de Edele Confrerie van het Heilig Bloed te Brugge en ere-voorzitter en gewezen bestuurder van de N.V. Thuis Best.
Naast zijn woning aan de Daverloostraat nr. 166 te Assebroek werd in 1940 een kleine houten stellingmolen gebouwd naar Nederlands model. De molen was een jaar voordien samengesteld door zijn oom, molenkenner Alfred Ronse (1876-1962), in zijn kasteeldomein Ter Waere in Gistel. De zogenaamde Bergjesmolen stond op een hoge achtzijdige bakstenen voet, had een verdekkerd gevlucht van 9,80 meter en op de benedenverdieping stond een maalstoel.
Christian van de Walle de Ghelcke was zelf ook molenliefhebber en liet het molentje af en toe draaien en malen. Bij normale windsnelheid kon zo’n 50 kg graan per uur worden gemalen.
Hij bepleitte in 1964 bij het Brugs stadsbestuur de maalvaardige restauratie, de openstelling en het weer laten draaien van de Sint-Janshuysmolen op de Kruisvest, om toeristische en cultuurhistorische redenen. Destijds maakte hij regelmatig molen-tochten met andere Brugse molenvrienden: Christian Devyt, stadsmolenaar Maurice Vienne en diens opvolger (sinds 1967) Jozef De Waele.  Sinds vele jaren was hij lid van onze Werkgroep West-Vlaamse Molens vzw.
In juli 1987 werd de (niet-beschermde) Bergjesmolen afgebroken en voorlopig opgeslagen in Brugge. Op 12 januari 1996 werden de onderdelen vervoerd naar het Provinciaal Molenmuseum te Wachtebeke (foto in: West-Vlaams Molenblad, XII, 1996, 1, p. 21). Wellicht volgend jaar zal de molen er, naast kasteel ‘Puyenbrug’, heropgericht worden. Spijtig dat Christian van de Walle de Ghelcke dit niet meer zal kunnen meemaken.

Literatuur

C. Devyt, "Westvlaamse Windmolens", Brugge, 1966, p. 124.
Bidprentje van Oscar Gabril Joseph Marie Ghislain van de Walle de Ghelcke, 1962.
Luc Devliegher, "De molens in West-Vlaanderen", Tielt/Weesp, 1984 (Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, 9).
Lieven Denewet, "Ons lid Christian van de Walle de Ghelcke overleden. Neef van Alfred Ronse uit Gistel", Mededelingenblad Werkgroep West-Vlaamse Molens, 2005, nr. 1.
Herman Holemans, "Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-B", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1993.
J. De Smet & H. Stalpaert, Assebroek. Heemkundige schets, 1950.
R. Barremaecker (ed.), "Assebroek. Geschiedenis van de Brugse rand", Brugge, 1987.
A. Schouteet, "De straatnamen van Brugge. Oorsprong en betekenis", 1977.
Marc Ryckaert, "Laatste twee Assebroekse molens verdwenen", Brugs Ommeland, 1989, 4, p. 246.
Mailbericht John Verpaalen, Roosendaal, 01.06.2014.
Jacques Lorthiois, "Flandre Occidentale. Meuniers et moulins de West-Flandre", L'Intermédiaire des Généalogistes, n° 170, XXIX, 1974, 2, p. 116-126 (119).

Overige foto's

<p>Bergjesmolen</p>

Foto Gustaaf Van Damme, 1973 (coll. Stichting Levende Molens, Roosendaal)

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: zondag 3 januari 2021

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens