De Sint-Hubert of Sint-Albrecht was aanvankelijk een houten korenwindmolen die voor 1775 werd opgericht en sinds 1856 een stenen windmolen in de Oude Molenstraat 3. We zien hem aangeduid met het bruin symbool van een staakmolen op de Ferrariskaart (ca. 1775).

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Assenede in 1811: "les moulins se divisent en 3 classes. Ils sont exploités par les propriétaires. J'estime qu'en raison du nombre et de la situation qu'ils peuvent être évalués comme suit: la 1e classe à fr. 280 revenu brut, la 2e classe à fr. 240 et la 3e classe à fr. 200 revenu brut."

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: De Neve-Van Hecke Marin, molenaar te Assenede
- later, eigenaar: De Neve-Van Hecke Marin, molenaar te Assenede en b) Pladet-Deneve August, veldwachter te Assenede
- 03.09.1859, verkoop: Vande Moere Charles Lodewijk, molenaar te Assenede (notaris Vanpeene)
- 14.01.1873, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Charles Vande Moere)
- 22.05.1895, verkoop: a) Vande Moere Pieter molenaar te Assenede en b) Vande Moere Jan, molenaar te Assenede (notaris Steegers)
- 13.12.1900, verkoop: Vande Moere (later gehuwd met Van Hamme) Pieter, molenaar te Assenede (notaris Steegers)
- 25.04.1928, begin vruchtgebruik: a) Baecke-Van Hamme Emile (voor naakte eigendom), landbouwer te Assenede en b) Vande Moere-Van Hamme Petrus (voor vruchtgebruik), molenaar te Assenede (notaris De Dobbelaere)
- 11.12.1938, verkoop: Vande Moere-Van Hamme Petrus, molenaar te Assenede (notaris De Dobbelaere - houten graanwindmolen in werking en mekanieke graanmaalderij in werking bewogen door en naphtemotor merk 'Grooley Bros Limited Manchester').
- 16.05.1944, gift: Baecke-Van Hamme Emiel Lucien, landman te Assenede (notaris De Dobbelaere).

Op 27 september 1856 werd de molen van de weduwe Marin Deneve omvergeworpen en verpletterd door een hevige stormstoot. De schade werd berekend op 12000 frank en niets was verzekerd. Toch volgde onmiddellijk de heropbouw.

In de jaren 1930 stond naast de windmolen een mechanische graanmaalderij met een benzinemotor van het merk "Grooley Bros Limited Manchester".

De molen werd op 17 september 1944 gebombardeerd door de Canadezen, omdat er zich Duitsers in verscholen. De molen was zwaar beschadigd en ook de schuur was stuk.
Er werd in 1945-1947 een dieselmaalderij gekocht en deze verving de molen.
De molen werd pas in 1950-1951 hersteld, maar heeft eigenlijk niet veel meer gedrcht.
Enkele jaren voor 1953 verwachtte de burgemeester van Assenede dat de molen zou behoren tot het algemeen erfgoed, maar de familie besliste om dat niet te doen en brak de molen op 19 april 1953 eigenhandig af. Hiervan bleven foto's bewaard.
Op het moment van de pensionering van Emiel Baecke in 1969 werd ook de hoeve afgebroken en werd er een nieuw huis op gebouwd, dat in 2015 nog bewoond wordt door mevr. Georgette Baecke.

In 1975 bouwde buurman Gerard Van Holle een kopie van deze molen op halve grootte. Dat molentje staat al enige tijd gedemonteerd in het Mola - Wachtebeke.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Luc Goeminne, Een windmolenvermelding in Assenede in 1255", Appeltjes van het Meetjesland, jg. 48, 1997, p. 45-46.
In een keure van 1108 wordt voor het eerst een kerkje in Assenede vermeld. De dorpsnaam zelf komt reeds voor in 1120. Assenede werd reeds zeer vroeg de hoofdplaats van de Vier Ambachten. In de Grof Brief-lijst van jaarlijke grafelijke ontvangsten) van 1187 wordt echter nog geen molen vermeld in Assenede (1).
In het dorp was er eertijds een waterloop de Vliet, waarschijnlijk een overblijfsel van de zee-arm die weleer de haven van Assenede vormde. Aldaar is er echter nooit een watermolen aangetoond. In de nog steeds niet-gepubliceerde Gros Briefvan 1255 vonden we wel reed een grafelijke windmolen, welke voor 4 mud tarwe per jaar verhuurd was (2). Een mud (korenmaat) was te Gent gelijk aan 6 zakken van elk 106 liter of 85kg. De jaarpacht kwam dus overeen met ruim 2000kg tarwe. Assenede had in de 13e eeuw nog zeer veel moer en heidegronden op een totale oppervlakte van 3.2 I 9ha. Doch de aanwezigheid van een graanwindmolen in 1255 veronderstelt reeds het bestaan van een zeker graanareaal en een bepaalde populatie. De juiste plaats van deze eerste molen is onbekend gebleven. Wellicht stond de windmolen even ten zuiden van het dorpscentrum.
Assenede telde in 1469 150 haarden of ongeveer 750 inwoners. Rond 1250 zal de parochie ongeveer 400 inwoners hebben geteld. Men berekende voor de late Middeleeuwen 1 windmolen per 400-500 inwoners. De staakmolens in de 13e eeuw waren kleiner dan deze van nu en hadden slechts één koppel maalstelen.

In 1376-1377 woedde in de omgeving een erge stormvloed, maar die wellicht Assenede heeft gespaard, daar er geen verlies aan haverrente is ontstaan. Tijdens de Gentse Oorlog van 1378 tot 1384 werd een groot deel van het Meetjesland verwoest. Werd toen ook de molen van Assenede platgebrand?

In 1467 worden in Assenede reeds twee oliewindmolens vermeld (3).
- "De Chemas de Klluut qui a prins a cense heritable le vent d'un molin a hoile estant en la paroisse d'Assenede pour 6 S par. par an rente heritable."
- "De Comille Bruggheman qui doit heritablement 6 S par. par an pour le vent d'un molill a huille estant en la paroisse d'Assenede sur son heritaige ainsi qu' on va d'Assenede aMourkerke, tant que ledit molin y sera.,, (4)

Assenede telde op het einde van de 15e eeuw reeds 4 windmolens: één op den Hil ten zuiden van het dorp, één op het Nordhende, één aan de Watergang en één in de Moerstraat.
In 1570 bezat Assenede reeds 4 korenwindmolens en 1 rosmolen (5).

Noten

(1) A. VERHULST en M GYSSELING, Le Compte général de 1187, Brussel (Koninklijke Commissie voor Geschiedenis), 1962.
(2) Rijksarchief Gent, fonds Gaillard, nr. 72 bis. Zie ook de illustratie.
(3) L. GOEMINNE en Y. COUTANT, Molenvermeldingen in Vlaanderen in 1467, in Molenecho's, jg. 16(1988), nrs.5-6, p. 171-181.
(4) Moerkerke was een vroegere parochie op 2 km N-O van Philippine en dus op 7 km ten N van Assenede. Het dorp verdween voor goed door de oorlog en de inundaties van 1488 tot 1492.
(5 B. DE WILDE, Molenhestand in het Meetjeslwui rond 1570 en /zet midden van de 19de eeuw, onuitgegeven licentiaatsverhandeling UG, 1988, p. 62, 66 en 67.

-----------------------

Mondelinge getuigenis door Adelin Baecke, Boekhoutedorp 11, Boekhoute. (Mailbericht Frank Hesters, 23.02.2016).
Molen in het bezit van de famiie Emiel Baecke
Volgens mijn schoonvader Adelin Baecke (die woont in Boekhoutedorp 11 te Boekhoute) werd de molen op 17 september 1944 kapot gebombardeerd door de Canadezen, omdat er zich Duitsers in verscholen.
De molen was zwaar beschadigd en ook de schuur was stuk.
Er werd in 1945-1947 een dieselmaalderij gekocht en deze verving de molen.
De molen werd pas in 1950-1951 hersteld, maar heeft eigenlijk niet veel meer gedraaid.
Enkele jaren voor 1953 verwachtte de burgemeester van Assenede dat de molen zou behoren tot het algemeen erfgoed, maar de familie besliste om dat niet te doen en brak in 1953 de molen eigenhandig af. Hiervan bleven foto's bewaard.
Op het moment van de pensionering van Emiel Baecke in 1969 werd ook de hoeve afgebroken en werd er een nieuw huis opgezet.
In dat huis woont Georgette Baecke nog met als adres Oude Molenstraat nr. 3 te Assenede.

Uitgegeven bronnenn
"Beurzen-Courant", jg. 1, nr. 165 van 29 september 1856.

Werken
De Potter Frans & Broeckaert J., Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen. Arrondissementen Eeklo. Deel 1, Gent, 1878, p. 1-31.
De Wilde Bas, Molens in de vier ambachten, in: De Kraker A.M.J., De Smet M.E.E. & Van Royen H. (red.), Over den vier ambachten. 750 jaar keure. 500 jaar Graaf Jansdijk, Kloosterzande, Deurinck, 1993, p. 433-438.
Dierickx Christ, Assenede anno 1818-1819, in: De Twee Ambachten, VI, 1, jan. 1999, p. 99-103.
Hillaert Lucas, Assenede. Het verhaal van vroeger, Eeklo, De Eecloonaar, 1986.
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent, in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962);
Herman Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-B, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1996.
Paul Huys, "Molensprokkelingen van anderhalve eeuw geleden", Molenecho's, jg. 30, 2002, 1, p. 50-53 (52).
Luc Goeminne, Een windmolenvermelding in Assenede in 1255", Appeltjes van het Meetjesland, jg. 48, 1997, p. 45-46.

Persberichten
"De gebouwen van uw streek. 1880-1980. Beelden van een eeuw. Meetjesland-Leiestreek", Bijlage aan Het Nieuwsblad, 25.11.2010.

Mededelingen
Mailbericht Frank Hesters, 23.02.2015.
Mondelinge getuigenis door Adelin Baecke, Boekhoutedorp 11, Boekhoute, 2015 (periode tweede wereldoorlog tot de sloop)