De Heerste- of Landsdijkmolen werd gebouwd bovenop de Gravenjansdijk. Deze dijk is op zijn beurt aangelegd bovenop een natuurlijke verhoging, namelijk “de Heerst”. Deze verhoging liep van Bentille naar Boekhoute. Nu nog spreken oudere bewoners over 'dhiste', hoger gelegen land.

De molen is genoemd naar de oude plaatsnaam "de Heerst".  Het ligt in de uiterste noordwestelijke hoek van Bassevelde, tussen de Graafjansdijk en de Bandem (begrenzende dam). Het is een van de oudst bekende plaatsen van Bassevelde en komt voor in een stuk uit het Bisschoppelijk archief uit 1235. Daar draagt het echter nog de naam “horst”. Op regelmatige tijdstippen komt de benaming voor en in 1469 heeft men het ook over de “ heerststraete”. Zeer vroeg was daar ook een windmolen gevestigd want in 1328 spreekt men over “der molen ten hoeghen weghe”. In 1565 noemt men hem ter vergissing “oostmeulen”. Later en ook nu nog komt hij voor onder de benaming “Heerstemolen”. In het oud Nederlands betekende “heerst” of “horst” een met struikgewas begroeide hoogte.

In de Staten van Goed van het Ambacht Boekhoute zijn vermeldingen terug te vinden uit de jaren 1540-1559 . “Eigendom nabij de heerstmolen “ en “ eigenaars van de molen , ter eerst”. (Reg. 797 ,p. 90 en 143). In diezelfde Staten van Goed, wordt de molen regelmatig vernoemd maar telkens onder een andere benaming zoals: “Heirstemolen“, “d’hilste meulen” , “eirsten meulen”, “hersten molen” en “hijstemolen”.

In 1722 werd Gillis Vercauteren fs David er molenaar.  Hij werd aldaar ingeschreven als cuerbroeder op 22.01.1722 en was afkomstig van Meulebeke bij Tielt. Het jaar nadien huwde hij te Bassevelde met Joanna Corijn. De borg bij zijn inschrijving in het keurboek was Jan Stadthaemer, landsman van Zomergem. (zie bijlage).

We zien de molen mooi afgebeeld op de kaart van de ‘Dijckstraete’, de huidige Landsdijk , opgemaakt door landmeter Vlieghe in maart 1774.

De molen werd in juni 1777 openbaar verkocht. Er verscheen een verkoopsadvertentie in de Gazette van Gend van 19 juni 1777. Daarin lezen we de benaming "Gerstmolen". De molen was tot eind april nog in gebruik door Joannes Verhaege, zoon van Joannes. Samen met de molen werd ook de hofstede (met huis en schuur) en ongeveer 4 gemeten land verkocht. De verkoop in de herberg van N. Steyart bij het kerkhof van Bassevelde. Men kon inlichtingen bekomen op het kantoor van ontvanger Crombrugge, die woonde in de Geldmunt te Gent en in de genoemde herberg. (zie bijlage).

De windmolen werd in 1834 ondergebracht in klasse 3 met een kadastraal inkomen van 210 frank.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Cornelis-De Guchtenaere Jean François, rentenier te Boekhoute.
- later, erfenis: de weduwe (overlijden van Jean François Cornelis)
- 03.11.1838, erfenis: de consoorten (overlijden van de weduwe De Guchtenaere van Jean François Cornelis)
- 15.01.1839, deling: D'Hondt-Cornelis Hypolite Jean Philippe, eigenaar te Sint-Michiels (Brugge) (notaris Van Schoote)
- 14.12.1850, verkoop: Vandemoere-De Graeve Pierre, molenaar te Watervliet (notaris Vandewattijne)
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Pierre Vandemoere)
- 12.10.1858, verkoop: Vandemoere-Bruggeman Jean, molenaar te Bassevelde (notaris Barthel)
- 01.06.1876, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Bruggeman)
- 05.05.1881, verkoop: Vermeulen-Claeys Frederic, molenaar te Watervliet en later te Bassevelde (notaris Dobbelaere)
- 07.09.1895, erfenis: en de kinderen (overljiden van vrouw Claeys)
- 08.03.1900, verkoop: D'Haese Honoré, veldwachter te Bassevelde (notaris Van de Steene)
- 25.01.1909, verkoop: Van Vooren-Slock Camille, molenaar te Bassevelde (notaris De Coorebyter)
- 18.10.1910, verkoop: Rombaut-Van Nieuwenhuyze Theophiel, molenmaker te Wachtebeke (notaris Van Goethem)(molenaar: De Wulf-Slock Arthur)

Op 24 september 1896 deed zich rond 14 uur een treurige gebeurtenis voor. Een twaalfjarige jongen uit het gebuurte was in de molen gekomen. Op de steenzolder naderde hij te dicht een draaiend aswiel. Deze raakte zijn hoofd en trok hem tussen de raderen waardoor hij geheel verpletterd werd. Hij was op slag dood. Het slachtoffer was Emiel De Vrieze uit Bassevelde, geboren te Gent, zoon van Triphon De Vrieze, broodbakker en van Nathalie Van Vlaenderen, tapster. 

Lieven DENEWET, Gaston VERWEIRE & Herman HOLEMANS

Verkoopsadvertentie in de Gazette van Gend, 19 juni 1777.
Dat men met het houden van twee Zittingen van 14. tot 14. dagen, waer van de eerste tot den Instel gehouden is den 12. dezer maend Juny, en de tweede tot den finalen en absoluten Verblyf-Dag gehouden zal worden donderdag, den 25. dito, t’elkens ten twee uren naer middag, ten Huyze ende Herberge van N. Steyart by het Kerk-Hof tot Bassevelde, met gelukwenschinge verkoopen zal eenen Koorn-Wind-Molen, met den Berg daer mede gaende, gestaen op den Lands-Dyk der Prochie van Bassevelde, genaemd den Gerst-Molen, als ook een behuysd en beschuerd Hofstedeken, dienende voor Molen-Huys, met ontrent de 4. Gemeten Land, daer mede gaende te samen in pacht gebruykt by Joannes Verhaege, Fs. Joannis, die daer aen maer pacht heeft tot den laesten April 1778, alles op de Conditien, alsdan voor te lezen, ter inspectie van een ieder berustende zoo ten Komptoire van den Ontfanger Crombrugge, woonende in de Geldmunte tot Gend, als ten Huyze ende Herberge, bewoond by den voornoemden Steyart tot Bassevelde.

Molenaars Vercautere
Eugeen Boets, "Molenaarsfamilie Vercoutere", ’t Stamboompje, (Zuid- en Midden-Westvlaams VVF-krantje); 148 jaargang, nr. 3 . april 1986, p. 19
Vraag van Eugeen Roets, Gemeentestraat 239 ,3200 LEUVEN. (tel.016/253028)
Bij de voorouders van mijn vrouw ben ik opgeklommen tot Gillis Vercauteren fs David. Hij was molenaar op de Heistemolen te Bassevelde in het ambacht Boekhoute. Hij werd aldaar ingeschreven als cuerbroeder op 22.01.1722 komende van Meulebeke. Het jaar nadien huwde hij te Bassevelde met Joanna Corijn. De borg bij zijn inschrijving in het keurboek was Jan Stadthaemer, landsman van Zomergem. Kent iemand van de V.V.F.-afdelingen Kortrijk of Roeselare het archief van Meulebeke en wordt daarin de desbetreffende Gillis Vercauteren en zijn vader teruggevonden? Misschien was hij al molenaar van beroep van vader op zoon? Alle inlichtingen over deze persoon en zijn voorouders alsmede suggesties nopens te raadplegen archieven zijn welkom. De PR van Meulebeke (originelen) zijn nog in Meulebeke zelf. Er zijn heel wat weesakten betreffende de familie Vercoutere, vooral onder Wingene (als ik mij niet vergis woonde daar een molenaarsfamilie van die naam. Er is een staat van David Vercautere onder Wingene in het jaar 1723 (zie Weeskamer,107, Wingene onder Wontergem 7). Voor Meulebeke zijn de poorters alfabetisch gerangschikt en te raadplegen in het HAK, leeszaal. zie ook G. LAMS e.a.,Wingene,Tielt, 1983, p. 38. De Pypemolen werd gebouwd in 1794 door Ivo Vercoutere .•• De Platsemolen of de Goemaringemolen was sinds de 16e eeuw eigendom van het molenaarsgeslacht Vercoutere .p. 39. De Veldesmolen of de molen aan de Verrekijker werd gebouwd door Judocus Vercoutere, een geboren Wingenaar die in Kanegem woonde. Hij liet die molen optrekken voor zijn zoon David in 1798. Waarmee meteen mijn bovenstaand vermoeden bevestigd is. In alle geval geen tekort aan bronnenmateriaal!

’t Stamboompje (Zuid- en Midden-Westvlaams VVF-krantje); 148 jaargang, nr. 4 . september 1986
VRAAG EN ANTWOORD.
Op de vraag van E. Roets (It Stamboompje,nr.3 1986,p.19) i.v.m. Gillis Vercauteren, molenaar te Bassevelde, afkomstig van Meulebeke en andere telgen van het molenaarsgeslacht "Vercauteren" te Wingene en te Kanegem ontvingen we een uitvoerig antwoord van Herman Meirhaeghe, A. Latourstraat, 31, Ledeberg-Gent, dat we hier integraal weergeven.
Te Hingene: -Maria Vercoutere is meter van Maria Van Eenoo (0 27.4.1683),dochter van Gaspar Van Eenoo x Catharina van den Abeele (P.R.Wingene) -Catharina Vercoutere is meter van Catharina Joanna Van Eenoo (0 24.3.1696), dochter van Gaspar van Eenoo x Catharina v.d.Abeele (P.R.Wingene) -Voormelide Gaspar is de zoon van Pieter V.Eenoo x Maria Caluv/aert. -Voormelde Catharina v.d.Abeele is dochter van Pieter van den Abeele x Maria Vercoutere -Kortrijkse wezerij: staat van goed van Pieter v.Eenoo, + Wingene 23.7.167 echtgenoot van Mayken Cal uwaert: ' Daarin wordt O.m. vermeld: -sterfhuis deelt 1/4 part van behuisde hofstede gelegen te Wingene onder de heerlijkheid van Poelvoorde. Andere 3 delen gaan naar Pieter Van Brande, Jan Vercouttere en Joos de Voocht - diverse schulden van "renten en croosen" tegenover Mayken Vercouttere, weduwe van Pieter van den Abeele. Misschien een verband tussen Wingene -Meulebeke - Van Eenoo -Vercouteren, etc. - Pieter Adornes,eigenaar van de heerlijkheid van Poelvoorde te Wingene huwt in 1638 met Maria Agnes de Beer. Het geslacht "de Beer" = de heren van Meulebeke. -Carolus Adornes, geboren te Wingene in 1671 als zoon van Ignatius Adornes en Clara Van Eenderoo fa Carolus x Anna Maria Caluwaert. Te Kanegem: 20e penningkohieren anno 1571 - Stadsarchief Gent 32 /136 -bij de pachters : Jan Van Coutere : pacht van de Heer van Poeke eene coore muelene ghenaempt Eeckhoudt muelene, met een wuenhuus staende byden muelene op 1/2 ghemet lants. Ghysel Van Coutere
-bij de eigenaars: Gillis Van Coutere Ghyssel Van Coutere "een cooren muelene ghenaempt Caneghem muelene"

Ook nog te Kanegem: Joos De Roo, burgemeester te Kanegem (+ 21.1.1666). Ook nog te Kanegem: Joos De Roo, burgemeester te Kanegem (+ 21.1.1666) was gehuwd met Maria Neerman (+ 15.4.1678) (Mijn kwartieren 1072 en 1073). Maria Neerman, dochter van Jan Meerman, kleindochter van Jan Neerman x Maria Vander Coutere fa Ghyselbrecht V.d.Coutere (is wellicht de de Ghysel uit de penningkohieren).

't Getrouwe Maldegem”, zondag 4 oktober 1896.
Bassevelde - Een smartelijk ongeluk is in onze gemeente voorgevallen. De eenige zoon van T. De Vrieze, een veelbelovende knaap van 12 jaren, was op den molen gegaan van den heer Vermeulen in zijne gebuurte, gehucht Landsdijk.
Onachtzaam naderde hij te dicht het kamwiel. Dit raakte zijn hoofd en trok den ongelukkige tusschen de raderen waar hij gansch verpletterd werd. De dood was oogenblikkelijk. De droefheid der ouders is hartverscheurend.

Rijksarchief Gent, "Kaarten en Plannen", nr. 699. Figurative kaert van de polders, gelegen ontrent Watervliet, enz. gemaekt by Franchoys Van de Velde, 1554 (Authentieke kaart in kleur. Gelijmd op linnen. Afkomstig uit het archief van de Sint-Pietersabdij van Gent. Deze kaart toont het schorrengebied van de Braakman, ten noorden van Watervliet, vóór de indijking onder de naam van Clarapolder in 1613. Het toont eveneens de Sint-Barbarapolder, ingedijkt in 1508, de Sint-Christoffelpolder, ingedijkt in 1499, de Joorispolder, ingedijkt in 1499 en de Laurinapolder, ingedijkt in 1503. Afm. blad 78 x 79 cm.)

Rijksarchief Gent, "Kaarten en Plannen", nr. 710. Figurative kaert van de polders gelegen ontrent Watervliet en Waterland, gecopieert by Jan Bale,naer d'origineele kaert figurativen gemaekt by wylen Franchoys Van de Velde, ten jaere 1557 (Authentieke kopie in kleur. Gelijmd op linnen. Afkomstig uit het archief van de Sint-Pietersabdij van Gent. Hier is het ambtsgebied van de heerlijkheid van Watervliet te zien, evenals de Jonckvrouwpolder (in 1547 ingedijkt), de Oudemanspolder (in 1526 ingedijkt), de dijken van de Jeronimuspolder en de Annapolder, de Barbarapolder (in 1508 ingedijkt), de Mariapolder (in 1466 ingedijkt), de Christoffelpolder (in 1499 ingedijkt), de oude kapel van Bentille en de Grave Jansdijk. De genoemde polders maakten deel uit van het schorrengebied, die de graaf Gwijde van Dampierre aan zijn zoon Jan van Namen schonk en die in 1282 door dijken omringd werden. Afm. blad 68 x 67)

Rijksarchief Gent. "Kaarten en Plannen", nr. 1681 : De “Dyckstraete“ te Bassevelde door landmeter Vlieghe in 1774. De “Dyckstraete” noemt nu de Landsdijk (straat en gehucht hebben dezelfde benaming).Gazette van Gend, XLIX, 1777, 19 juni (verkoopsadvertentie)zie bijlage).
Website van VVF-Meetjesland, Staten van Goed van het Ambacht Boekhoute 1540-1559, reg. 797, p. 90 en 143.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962);
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-B", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1996.
Alfons Ryserhove & Romano Tondat, "Oud Bassevelde 2", Ons Meetjesland, III, 1970, 2.
M.K.E. Gottschalck, "Historische Geografie van Westelijk Zeeuws-Vlaanderen".
Gesprek met de kleinzoon van Arthur de Wulf (°1945), de laatste molenaar van de Heerstemolen, 27.01.2012.
J. Claeys, "Groot-Assenede in oude foto's", Deel 1, Eeklo, 1990.
F. De Potter & J. Broeckaert, "Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen", Gent, 1870-72.
H. Notteboom, F. Notteboom, L. Stockman, "Bassevelde tussen polder en zandstreek", Maldegem, 1993.
Eugeen Boets, "Molenaarsfamilie Vercoutere", ’t Stamboompje, (Zuid- en Midden-Westvlaams VVF-krantje); 148 jaargang, nr. 3 . april 1986, p. 19.
't Getrouwe Maldegem”, zondag 4 oktober 1896 (molenongeval, Emiel Devrieze)