Molenzorg

Bellem (Aalter), Oost-Vlaanderen


Duitse oorlogsfoto, 1914-1918. Verzameling Ons Molenheem
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Molen Goethals

Ligging
Vaart-Noord
9881 Bellem (Aalter)

hoek met Leistraat
bij brug van Bellem
ten noorden van de Gentse Vaart
Kadasterperceel A290


toon op kaart
Type
Stenen stellingmolen
Functie
Oliemolen, later ook korenmolen
Gebouwd
ca. 1800 (voor 1809) (hout) / 1855 (steen)
Verdwenen
1918 - oktober, oorlogsschade / 1931, onttakeld / na 1940, afbraak romp
Beschrijving / geschiedenis

Na 1800 zijn er ons te Bellem slechts twee molens bekend, nu beide gesloopt.  Een uittreksel uit het proces-verbaal van afpaling der gemeente, van 27 mei 1809, bij het opmaken van het Frans kadaster, vermeldt: «Il y a deux moulins à vent dans la commune.  Ils ne forment qu'une classe.  Ces moulins sont occupés par les propriétaires.  L'expert soussigné estime leur produit égal à ceux de 1e classe de Sommerghem, qui sont évalués en revenu de 360 F, le tiers déduit». De windmolen behoorde in 1834 tot de eerste klasse, met een kadastraal inkomen van 228 frank.

De molen Goethals stond op de hoek van Vaart-Noord en de Leistraat, nabij de brug van Bellem aan de noordzijde van de Gentse Vaart.

Hij werd rond 1800, in ieder geval voor 1809, gebouwd als een houten oliewindmolen door Jan-Ferdinand Goethals.

Eigenaars:
- ca. 1800, opbouw: Goethals Jan Ferdinand, te Bellem
- later, eigenaar: a) Goethals Pierre, olieslager te Bellem en b) Goethals Caroline Fernardine, begijn te Gent
- 21.12.1849, deling: Goethals Pierre, olieslager te Bellem (onderhandse akte)
- 14.10.1886, erfenis: de kinderen (overlijden van Pierre Goethals)
- 08.06.1887, verkoop: Goethals-Colle Hippoliet, molenaar te Bellem (notaris Van Hove - stenen graan- en oliewindmolen)
- 14.03.1914, gift: Goethals-Muys Maurice, landbouwer te Bellem (notaris Blomme - molen)
- 17.11.1915, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Muys)

Mulder Hippoliet Goethals-Colle plaatste in 1889 een stoomtuig ("locomobile")  bij.
De molen geraakte beschadigd door beschieting in oktober 1918. Vanaf de jaren 1930 werd met een elektromotor gemalen. De molen werd in 1931 onttakeld: het wiekenkruis verdween. Na 1940 brak men ook de stenen kuip van deze molen af. Tot na 1950 maalde Maurice Goethals met een elektrische motor.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bijlagen

Duitse oorlogsfoto, 1915, met een groep Duitse Landsturmers die behoorden bij een opleiding in telefonie.
Op hun bord staat: "Zur Erinnerung an unsere Ausbildung im Inf(anterie) Fernsprechdienst ..."

-------------------

Arthur Verhoustraete, "Molen van Bellem", Appeltjes van het Meetjesland, jaarboek 2, 1950, p. 48.

Over de oude "koornwindmolen" vann Bellem werd hoger reeds alles gezegd. Deze molen. die op het perceel D 9 stond, werd in 1911 afgebroken.
Rond 1800 werd er op de noordzijde van de vaart, dicht bij de brug, op perceel A 290. een "oliewindmolen" opgericht door Jan-Ferdinand Goethals. Deze houten molen werd in 1855 door...  malen van graan. Er kwam een stoomtuig bij in 1889. De molen, die in 1940 door beschieting beschadigd was, werd afgebroken en het bedrijf werd in een elektrische maalderij veranderd. Tegenwoordige eigenaar: Maurits Goethals.

Andere molens dan bovenstaande twee, hebben er op Bellem niet bestaan.

Literatuur

Arthur Verhoustraete, "Molens binnen het maalgebied van het Land van de Woestijne", Appeltes van het Meetjesland, jaarboek 2, 1950, p. 32-42.
A. Verhoustraete, "Molens van Bellem", Appeltjes Meetjesland, II, 1950, p. 48.
Alfons Ryserhove & Romano Tondat, "Oud-Bellem", Ons Meetjesland, III, 1970, 1.
Alfons Ryserhove & Romano Tondat, "Oud-Bellem 3", Ons Meetjesland, V, 1972, 1.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962);
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-B", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1996.
Denis Pieters m.m.v. Stefaan De Groote, "Meetjesland in de Grote Oorlog", Brugge, De Klaproos, 2015, p. 51 (met 2 Duitse oorlogsfoto's).
Mailbericht Noël Van Elsen, 15.01.2015.

Overige foto's

<p>Molen Goethals</p>

Prentkaart 1914. Coll. D. Vandenbulcke, Staden

<p>Molen Goethals</p>

Prentkaart ed. Aug. Lamiroy, Bellem. Verzameling Ons Molenheem

<p>Molen Goethals</p>

Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem

<p>Molen Goethals</p>

Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem

<p>Molen Goethals</p>

Duitse oorlogsfoto, 1915, met een groep Duitse Landsturmers die behoorden bij een opleiding in telefonie.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: zaterdag 10 december 2016

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens