Molenzorg

Tielen (Kasterlee), Antwerpen


Verzameling Ons Molenheem
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Windmolen van Tielen
Molen Hermans

Ligging
Prijstraat 36
2460 Tielen (Kasterlee)

schuin tegenover Vonderstraat
kadasterperceel C59b


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
1842, afkomstig uit Geel-Elsum
Verdwenen
1936, sloop na blikseminslag
Beschrijving / geschiedenis

De Windmolen van Tielen of de molen Hermans (naar de laatste eigenaar-molenaar) was een houten korenwindmolen op een molenwal aan de zuidoostzijde van de Prijstraat (nr. 36), schuin tegenover de Vonderstraat.

De Bestendige Deputatie van de provincie Antwerpen verleende op 2 mei 1842 de toestemmng aan Frans Coveliers om op zijn perceel deze windmolen op te richten. De gemeenteraad van Tielen volgde op 9 mei 1842. Deze staakmolen was afkomstig van Geel-Elsum. De molen en de molenaarswoning werden in 1844 ingetekend op het kadaster, een schuur in 1859.

Opeenvolgende eigenaars:
- 1841, opbouw: Coveliers-Struyes Frans, koopman te Geel (hij bezat de grond sinds 25.06.1832): "construction d'un moulin à vent en 1841 et occupé la même année"
- later, erfenis: de weduwe en  kinderen (overlijden van Frans Coveliers)
- 23.02.1848, erfenis: de kinderen: a) Coveliers Marie, echtgenote Louwens Louis Antoine, zakenman te Geel, b) Coveliers Charles Gerard, apotheker te Geel, c) Coveliers Catherine, echtgenote Heylen Charles, molenaar te Tielen, d) Coveliers Louis, student te Brussel, e) Coveliers Rosalie, zonder beroep te Geel en f) Coveliers August, zonder beroep te Geel (overlijden van de weduwe Struyfs van Frans Coveliers)
- 04.06.1849, deling: a) Coveliers Augustin Corneille, minderjarige te Geel en b Heylen-Coveliers Carolus, molenaar te Meerhout
- 20.04.1851, verkoop: Lemmens-Vervecken Frans, molenaar te Tielen (notaris Van Praet)
- 11.11.1861, verkoop: Coveliers-Van Oeckel (later gehuwd met Wouters) Joannes Frans, natiebaas te Antwerpen (notaris Ceulemans)
- 13.06.1873, verkoop: Heylen-Van den Eynde Ferdinand, landbouwer te Herenthout (notaris Caeymaex)
- 02.01.1898, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Van den Eynde)
- 08.03.1906, gift: a) Heylen-Van den Eynde Ferdinand (voor vruchtgebruik), zonder beroep te Herenthout en b) Naets-Heylen Jozef (voor naakte eigendom), handelaar te Booischot (notaris Puls)
- 24.05.1906, gift: a) Heylen-Van den Eynde Ferdinand (voor vruchtgebruik, zonder beroep te Herenthout en b) Naets-Heylen Jozef (voor naakte eigendom), handelaar te Booischot (notairs Puls)
- 24.05.1906, einde vruchtgebruik: Naets-Heylen Jozef, handelaar te Booischot (overlijden van Ferdinand Heylen)
- 06.07.1919, verkoop: HerDe Wmans-Van Duppen Jozef, molenaar te Tielen (notaris Jansen)

De molen werd na blikseminslag gesloopt in 1936. Er werd nog een tijdje verder gemalen met de mechanische maalderij.

De molenaarswoning aan de overzijde van de Prijstraat (nr. 33), op de hoek met de Vonderstraat bestaat nog. Het werd in de jaren 1970 respectvol gerestaureerd en werd op 5 oktober 2009 opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Rechts vooraan de Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand uit 1664, op de hoek van de Prijstraat en de Vonderstraat, ligt een molensteen afkomstig van de molen.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bouwkundige beschrijving van de molenaarswoning (Hilde Kennes, Agentschap Onroerend Erfgoed, 2001).

In de jaren 1970 gerestaureerd molenhuis, gelegen op de hoek met de Vonderstraat en volgens bepaalde literatuurbronnen van 1761, horend bij de molen gelegen aan de overzijde van de straat. Onzes inziens verkeerdelijk gedateerd, zie het uitzicht en de afwezigheid van een molen en bijhorend molenhuis op historisch kaartmateriaal. Wordt bevestigd door de kadasterschetsen waar de woning, evenals de molen worden ingetekend in 1844, de schuur in 1859. De oprichting van een houten windmolen, afkomstig van Geel-Elsum, werd trouwens pas goedgekeurd in de gemeenteraad van 9 mei 1842; de molen werd na blikseminslag gesloopt in 1936.

Op omhaagd terrein ingeplant woonhuis met rij linden vooraan en parallelle langsschuur ten noordwesten, uit het midden van de 19de eeuw. Verankerde bakstenen gebouwen onder pannen zadeldaken (nok parallel aan de straat). Woonstalhuis met lijstgevel van zeven traveeën en één tot anderhalve bouwlaag, afgelijnd door een bepleisterde en geprofileerde daklijst. Beluikte, rechthoekige vensters onder houten latei; licht getoogde deur en min of meer aangepaste stalling met rondboogvenstertjes bovenaan. Opkamer in noordelijke hoek. Rechtse zijgevel met luifel van het vroegere hijsmechanisme boven het voormalige laadluik. Tweebeukige schuur van vier traveeën.

Literatuur

Archieven
Kadasterarchief Antwerpen, Mutatieschetsen Kasterlee/Tielen, 1844/5-6 en 1859/4.

Werken
A. Koyen, Tielen mijne vriend, Kasterlee, 1980, p. 365-366.
H. Holemans & P.J. Lemmens, "Molens der Noorder- en Oosterkempen", Nieuwkerken, 1980.
H. Kennes & R. Steyaert, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Herentals, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16N3, Brussel - Turnhout, 2001.
Herman Holemans, "Wind- en watermolens van de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1830-1990. Deel 3. Gemeenten P-Z", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2011.
Herman Holemans, "Provincie Antwerpen - Volledig overzicht van bestaande & verdwenen wind- water- & rosmolens", Kinrooi, Studiekring "Ons Molenheem", 1986, p. 69.

Overige foto's

<p>Windmolen van Tielen<br>Molen Hermans</p>

Prentkaart Nels. Verzameling Ons Molenheem

<p>Windmolen van Tielen<br>Molen Hermans</p>

Detail van deze prentkaart. Verzameling Ons Molenheem

<p>Windmolen van Tielen<br>Molen Hermans</p>

Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem

<p>Windmolen van Tielen<br>Molen Hermans</p>

Verzameling Ons Molenheem

<p>Windmolen van Tielen<br>Molen Hermans</p>

De molenaarswoning. Foto 09.03.1999.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: maandag 10 april 2017

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens