De Hertenmolen of Molen van Herten was een korenwatermolen op de Herk, die voor 1775 werd opgericht. We zien hem aangeduid op de zgn. Ferrariskaart van ca. 1775.

Eigenaars na 1830:
- 1833, eigenaar: Piette Alexis-Joseph, rentenier te Flémalle-Haute; in erfpacht aan Leonard Bellefroid, burgemeester van Wellen en later aan Antoon Bellefroid (1805-1880, molenaar, burgemeester van Herten van 1845 tot 1880)
- 1864, verkoop: a) Piette Alexis, de erfgenamen; b) Ghidez Léopold, deurwaarder te Mons
- 1883, afstand: Ghidez Léopold, eigenaar te Mons
- 1896, erfpacht: Ghidez Léopold te Mons (naakte eigendom); Neven-Massoels Joseph, landbouwer te Wellen (erfpachter - erfpacht afgekocht van de kinderen van Antoon Bellefroid)
- 1899, erfenis: Ghidez-Jevenois Léopold, de weduwe, rentenier te Mons (naakte eigendom; zelfde erfpachter)
- 1906, openbare verkoop: Neven Joseph (1848-1908), gehuwd met Maria Philomena Massoels, molenaar te Herten
- 1908: de weduwe (Maria Philomena Massoels) en de kinderen (overlijden van Joseph Neven)
- 1914: de kinderen (overlijden van de weduwe Maria Philomena Massoels)
- 1919, deling: Neven (Marie Arnold) Alfons (1875-1939), gehuwd met Antonie Aldegonde Lemmens, molenaar te Herten
- 1937: en ook de kinderen Armand en Jozef Neven
- 1939, erfenis: Armand en Jozef Neven (overlijden van Alfons Neven)
- logistieke

Eigenaar Alexis-Joseph Piette, rentenier te Luik, stelde de watermolen met woonhuis, stallen, schuur, moeshof, boomgaard en omliggende beemden en akkerlanden te koop op dinsdag 1 oktober 1833 door notaris A.W. Aerts. Deze verkoop ging blijkbaar niet door aangezien Piette er eigenaar van bleef. Volgens de bewaarde advertentie (zie bijlage) was het een watermolen met twee steenkoppels voor het malen van rogge en tarwe en twee raderen ("buyten-raden"). Er werd benadrukt dat de molen nooit stil lag omwille van watergebrek en een grote opbrengst had. De molen  kon ook herbestemd worden voor alle andere soorten van "Fabriek", als hebbende een goede waterval en een voordelige ligging.

De Bestendige Deputatie van West-Vlaanderen keurde op 5 mei 1847 de vastgestelde pegelhoogte van 1,343 meter goed. De tekening, opgesteld door de Dienst Bruggen en Wegen in 1846, toont ons het molengebouw en de twee raderen, met maatgegevens.

Marie Arnold Neven voegde aan de graanmolen in 1920 een houtzagerij toe. Deze werkte met een horizontale portaalzaag. Met de twee houten onderslagraderen werd er zowel graan gemalen als hout gezaagd.
De houtzagerij speciliseerde zich in 1928 tot een kistenmakerij, met de vervaardiging van bierbakken.
Sinds 1938 werd niet meer met waterkracht gewerkt. Vanaf 1958 werden er ook plastic verpakkingen gemaakt en groeide het bedrijf uit tot een van de grootste in zijn soort in Europa: thans: ANL Plastics nv, Hertenstraat 32 - hoek met Smissebroekstraat

Voor de gemeentefusies van 1976 had het kleine Herten, met zijn amper 80 inwoners, een fabriek waar ongeveer 250 mensen werkten. Of hoe een eenvoudige watermolen kon uitgroeien tot een heuse fabriek!

Lieven DENEWET & Carlo WIJNANTS

Over de landbouwers-, molenaars- en nijveraarsfamilie Neven te Herten
Jean-Pierre Neven, "Genea-Webpagina familie Neven - Kroniek" (users.skynet.be/jneven)

De stamvader te Herten is Joseph Neven (1848-1908), zoon van Arnoldus en Joanna Catherina Vroenen, en afkomstig van Hendrieken. Hij huwde in 1873 te Wellen met Maria Philomena Massoels  (1839-1914). Hij was landbouwer en vestigde zich te Russelt. In 1896 kocht  hij de erfpacht af van de kinderen Bellefroid van de Hertenmolen en werd zo molenaar.
In 1899 werd hij gemeenteraadslid en op 30 januari 1900 benoemde koning Leopold II hem tot burgemeester, een ambt die hij bleef uitoefenen tot aan zijn overlijden in 1908.
Joseph Neven kocht bij een openbare verkoop de molen en alles wat er bij hoorde.
Samen met zijn zoon Marie Arnold Alfons Neven bouwde hij deze molen uit tot een graanmolen en houtzagerij.

Marie-Arnold Alfons Neven (1875-1939), zoon van Joseph en Maria Philomena Massoels, huwde in 1916 met Antonie Aldegonde Lemmens uit Kerniel. Alfons was landbouwer, houtzager, molenaar en gemeente-ontvanger. Hij was ook de vader van Armand Neven.

Joseph Edmond Armand Neven (1922-1997), zoon van Alfons en Antonie Aldegonde Lemmens, huwde in 1943 te Alken met Maria Hubertine Bertha Jans (°1923). Hij erfde de ouderlijke molen die ondertussen omgebouwd was tot zagerij-kistenmakerij, maar begreep vlug dat hier geen toekomst meer in lag. Op korte tijd vormde hij het bedrijf om tot een fabriek voor plastic verwerking met ruim 200 werknemers.

Broer Armand Neven, gemeenteraadslid sinds 1953, won de verkiezingen van 1970 en werd bij koninklijk besluit op 12 december 1970 tot burgemeester benoemd. De fusie bij de gemeente Wellen per 31 december 1976 maakte een einde aan zijn ambt. Zo werd hij de laatste burgemeester van Herten.

--------------------

Advertentie van de Openbare verkoop, 1 oktober 1833

EENE GOED / KOREN-MOLEN / BEMDEN en AKKERLANDEN / TE KOOP.
OP DEYNSDAG 1sten OCTOBER 1833, om twelf uren 's middags, ten herberge genaemd het PAENHUYS gestaen te Herten, zal de heer ALEXIS-JOSEPH PIETTE, rentenier wonende te Luyk door het Ministerie van de Notaris A.W. AERTS residerende te Wellen, kanton Borgloon, provincie Limburg, in het openbaer en aen den meestbiedenden doen verkoopen de volgende patrimoniele goederen: Te Weten:
1° EEN WATER-MOLEN dienende om rogge en terwe te maelen, met twee koppelen steenen, twee buyten-raden en verdere toebehoorten, alles in goeden staet, gelegen te HERTEN op de Rivier genaemd de HERK een half uer van Borgloon (Limburg) met woonhuys, stallen, schuer, moeshof, boom-gaerd, block en akkerland, alles aen elkander en te zaemen groot een bonder 96 vierkante roeden 17 ellen (2 bonders 5 roeden oude plaetzelyke maet)
Deze wel gekalandeerde Molen ligt nooyt stil om gebrek aen water en is van een aenmerkelyke opbrengst. Dezelve kan ook hermaekt worden tot alle andere soort van Fabriek, hebbende eenen goeden waterval en eene voordeelige gelegentheyd.
2° eenen Bampt aenmaet houdende twee vierkante bonders 61 roeden 56 ellen (2 bonders oude maet) gelegen onder de gemeente Herten in den Herten bampt naby voors(eid)e Molen.
Dezen Bampt zal te koop gesteld worden in dry deelen.
3° Eenen Bampt metende 26 vierkante roeden 15 ellen (6 roeden oude maet) gelegen te Herten in de Draeken.
4° Een stuk akkeland ter grootte van 8 vierkante roeden 72 ellen (2 roeden) gelegen ter zelve plaetze.
5. Een stuk akkerland hebbende eene oppervlakte van 1 bonder 30 vierkante roeden 78 ellen (30 roeden oude maet) genaemd den Wyngaerd, gelegen te Herten naby voors(eid)e Molen.
6. Een stuk akkerland metende twee vierkante bonders 9 roeden 25 ellen (2 bonders 8 roeden oude maet) gelegen onder Herten boven de Keel, renende ten zuyden aen de limiet van Cuttecoven.
Dit land zal gesteld worden in dry deelen.
De voormelde goederen vry en onbelast van hypotheek, zyn alle in gebruyk by den Heer Leonard Bellefroid Borgemeester van Wallen. Dezelve zullen eerst stukgewys en daerna in massa te koop gesteld worden.
De koopers zullen gemak genieten voor de betaling van den koopprys.
De titels van eygendom en verkoop-conditien berusten ten kantore van opgenoemden Notaris AERTS te Wellen.
Zegt het voorts.

---------------

Het bedrijf ANL Plastics: van watermolen tot bedrijf in kunststof verpakkingen (anl-plastics.be)

Evolutie
- 1915: Alfons Neven startte het bedrijf op in het dorpje Herten. Hij installeerde er op het langslopend riviertje de Herk zijn watermolen om graan te malen. Deze molen werd later de krachtbron voor zijn zaagmachines. Hij maakte houten kratten voor de fruittelers en brouwerijen in de omgeving.
- 1938 de koers wordt uitgezet. De houtzagerij wordt ingeschreven in het handelsregister, de naam wordt A. Neven-Lemmens PVBA De zonen Armand en Jozef nemen het bedrijf over.
- 1958  Armand Neven installeert de eerste thermoform-machine en produceert de eerste befaamde blauwe champignonbakjes. De naam verandert in ANL Plastics. Vanaf dat moment vaart het bedrijf zijn nieuwe koers en worden er nog uitsluitend thermoform producten geproduceerd.
-1963: eigen extrusie van folie en verwerking van het eigen afval
- 1977: opstart afdeling recyclage
- 1986: automatisatie matrijzenbouw
- 1991: ANL France te Cahors
- 1992: ISO 9002 certificaat
- 1994: ISO 9001 en HACCP
- 2003: oscar de l’emballage met Visiopac
- 2010: oprichting ANL Polen te Dabrowa

Profiel
Gethermoformeerde kunststof verpakkingen op maat. ANL Plastics ontwikkelt en produceert gethermoformeerde kunststof verpakkingen op maat. Het bedrijf groepeert zijn verschillende activiteiten in food en non food verpakkingen.
Creativiteit, vak- en marktkennis. Opgericht in 1938 als familiebedrijf, zijn we inmiddels een begrip geworden op de Europese markt. We steunen nog steeds op onze familiale grondvesten en zijn een bedrijf van 400 betrokken en creatieve mensen met een grote vak- en marktkennis.
Kwaliteitsvolle gethermoformeerde kunststoftrays
ANL Plastics is sinds 1958 leverancier van kwaliteitsvolle gethermoformeerde kunststoftrays
- Meer dan 400 medewerkers
- 3 productiesites: Wellen, België, Cahors, Frankrijk en Dabrowa, Polen
- Ruim 1,5 miljard gethermoformeerde eenheden per jaar
- In 2011 een omzet van 68 mio €
Gespecialiseerde divisies
ANL Plastics omvat volgende gespecialiseerde divisies:
- biscuits - chocolade - ijs
- Vers - vis - vlees
- Non food

Visie
- Producten: ANL–PLASTICS verkoopt kwaliteitsvolle verpakkingen die een meerwaarde creëren voor de klant en de eindgebruiker.
- Thermoformage ontwikkeling: Op basis van technologische know how en creativiteit realiseren wij milieubewuste oplossingen voor bestaande en nieuwe internationale marktbehoeften.
- Waarden: De ondernemingswaarden zijn gebaseerd op onderling respect, vertrouwen, duurzame relaties en persoonlijke professionele ontwikkeling.
- Rendement: De onderneming zet zich ten alle tijde in om een eerlijk rendement te behalen en dit voor alle stakeholders.

Productieproces
Volledig geïntegreerd van ontwikkeling, over matrijzenbouw en extrusie tot productie.
- Product development afdeling: 350 nieuwe matrijzen per jaar
- Interne matrijzenbouw met cadcam systeem en eigen opslagruimte
- Eigen extrusieafdeling met 7 productie-eenheden. Ook biofolies kunnen in huis geproduceerd worden.
- Meer dan 40 thermoform machines (België, Frankrijk en Polen samen)
- 2 drukpersen drukkerij
- 3 recyclagelijnen
- Stockageruimte in Wellen, Cahors en Dabrowa, samen goed voor 40.000 paletplaatsen.
- Logistieke HUBS in verschillende landen

Lieven Denewet, "Inventaris van de Limburgse watermolens met hun pegelhoogtes (1846-1849)", Molenecho's, 39, 2011, nr. 2
Herman Holemans & Werner Smet, "Limburgse watermolens. Kadastergegevens: 1844-1980", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1985, p. 32.
Francis Goole & Piet Severijns, "Familiekroniek Neven", Het Belang van Limburg, 12.04.1986, 28.05.1991, 01.06.1991,
Jean-Pierre Neven, "Genea-Webpagina familie Neven - Kroniek" (users.skynet.be/jneven)
www. anl-plastics.be