Molenzorg

Evergem, Oost-Vlaanderen


Foto na 1938. Coll. KIK-IRPA, Brussel
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Brielmolen
Molen den Briel
Braeckmans molen
Molen Braeckman

Ligging
Kwadeweg 26
9940 Evergem

noordzijde
tegenover nr. 32
gehucht Vierlinden
1 km NW v.d. kerk
kadasterperceel D277b


toon op kaart
Type
Stenen grondzeiler
Functie
Korenmolen
Gebouwd
1840
Verdwenen
1938, onttakeld / 1961, sloop romp
Beschrijving / geschiedenis

De Brielmolen of Molen van Braeckman (naar de eigenaars-molenaars) was een stenen graanwindmolen in de Kwadeweg nr. 26, in het gehucht Vierlinden, op een kilometer ten noordwesten van de kerk van Evergem.

De witgekalkte ronde stenen grondzeiler werd opgericht bij toelating van de Bestendige Deputatie van de provincie Oost-Vlaanderen op 7 november 1840 aan molenaar Ferdinand Albert Braeckman te Evergem.

Op de kaart van Vandermaelen (ca. 1850) staat de molen aangeduid onder de benaming "Braekmans Molen" en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860) als "Molen den Briel".

Opeenvolgende eigenaars:
- 1840, opbouw: Braeckman Ferdinandus Albertus, molenaar te Evergem
- 1872, deling: Braeckman-De Poortere Leopold, molenaar te Evergem
- 30.10.1893, verkoop: De Graet Marie Josèphe Henriette, ongehuwd te Gent (zal later huwen met De Seille Timon Pieter, notaris te Gent (notaris Roland)
- later, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw De Graet)
- 21.11.1910, erfenis: a) De Seille Timon Stanislas, zonder beroep te Gent en b) De Seille Maria Anna, zonder beroep te Gent (overlijden van Timon Pieter De Seille)
- 16.09.1921, deling: De Seille Maria Anna, zonder beroep te Gent (notaris Blomme)
- 1923, huwelijk: De Groote-De Seille Raoul, zonder beroep te Gent
- 27.12.1951, verkoop: De Vlieger-Doolaeghe Bavo Bernardus (zoon van molenaar Arthur De Vlieger die de molen vanaf 1920 pachtte), handelaar te Evergem (notaris Maeterlinck)
- 07.03.1955, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Doolaeghe)

Als nieuwe pachter betrok Arthur De Vlieger de molen in 1920. Hij werd in 1948 opgevolgd door zijn zoon Bavo De Vlieger.

Het wiekenkruis werd in 1938 afgenomen. De romp, die verder gebruikt werd als landgebouw, werd in 1961 gesloopt. Er kwam een mechanische bloemmolen in de plaats. Een steen met de naam" Braeckman" is ingebouwd in de woning van nakomeling Jacques Braeckman te Wachtebeke.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bijlagen

Bulletin des Commissions Royales d'Art et d'Archéologie Commission Royale des Monuments et des Sites /
Bulletijn der Koninklijke Commissies voor Kunst en Oudheidkunde Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen, jg. 77, 1938, janvier-juin /Januari-Juni, p. 132; juillet-décembre / juli-december, p. 340-341.
12° Evergem (Flandre Orientale). — Moulin à vent.
La Commission a fait connaître à M. le Président du Touring Club de Belgique qu'il résulte d'un rapport du Comité provincial des correspondants que le moulin à vent de Evergem hameau de « Vier Linden » ne présente pas un intérêt suffisant pour en justifier le classement tant au point de vue monument qu'au point de vue du site. Quant à la fixation du revenu cadastral, cette affaire est à régler entre le propriétaire et les fonctionnaires compétents du Département des Finances. D'après certains précédents, notamment celui du Moulin du Kalf, à Knoklce, il semble que cette administration pourrait être amenée à se montrer très bienveillante s'il s'agit d'un bâtiment qui n'a plu» d'utilisation commerciale ou industrielle.

------------
Provincie Oost-Vlaanderen. Algemene zitting van 28 Maart 1938.

Evergem. Windmolen « Vierlinden ». — De vergadering stemt in met onderstaand verslag van den heer Marcel de Groo : Ingevolge de zending die mij door het Provinciaal Comité voor Monumenten en Landschappen werd toevertrouwd, ben ik naar Evergem geweest om de draagwijdte na te gaan van het rekwest door den heer De Groote de Seille onder dagteekening van 30 December 1937 aan den Touring Club van België gezonden. Dit rekwest aan de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen medegedeeld, werd voor advies overgemaakt aan het Provinciaal Comité, door brief van '21 Januari 1938, gekantteekend nr 456, XIII. De requirant duidt aan dat zijn vrouw eigenares is van een molen, te Evergem, gehucht « Vierlinden », gekadastreerd onder nr 3027, Sectie D, perceel 277b; deze molen is buiten gebruik en M. De Groote vraagt twee dingen :
1. De molen als landelijk gebouw te zien klasseeren.
2. Het kadastraal inkomen te zien vaststellen op voet van een buiten gebruik gesteld landelijk gebouw.
1. Klasseering van den molen. — Het gaat hier om een molen in baksteen, zonder gaanderij, gebouwd in een vlakte, op een kunstmatigen heuvel van drie meter hoogte. De kap van den molen is in zink. Het gebouw dagteekent van 1840, zooals blijkt uit een opschrift « Ferdinand Braeckman 1840 ». Hetzelfde opschrift staat geschilderd op den binnen-hoofdbalk. De molen heeft een karakterloozen bouwtrant en staat op een honderdtal meter afstand van den steenweg Gent-Sleidinge. Hij heeft nog slechts twee wieken op 90 graden georienteerd. De twee andere «vieken, gebroken, werden weggenomen en niet vervangen. De inwendige uitrusting is nog volledig, maar sinds jaren buiten gebruik, ten aanzien van het onvoldoende nijverheids-rendement. Op 20 meter afstand, beneden den heuvel, heeft de eigenaar een gebouw in béton opgericht, bevattende een kleine motor-maalderij.
Niets kan mij er toe bewegen de klasseering van dien molen, op gebied van monument, voor te stellen. Dezelfde conclusie ligt voor de hand op gebied van landschap, want de streek biedt niet de minste particulariteit van heuvelachtigheid aan, noch tegenstelling van boomeneffekten, die de aantrekkelijkheid van zekere vlakten onzer streken kenmerken.
2. Vaststelling van het kadastraal inkomen. — Ik zie niet in waar onze Commissie welkdanige bevoegdheid kan putten, hetzij oin het kadastraal inkomen, hetzij om de belastingsheffing vast te stellen. Dergelijke punten dienen door den eigenaar en de bevoegde ambtenaren geregeld. Ik heb nochtans den eigenaar, maar ten strikt persoonlijken titel, den te volgen weg aangetoond, om tot het beoogde doel te geraken. Met het tegenwoordig verslag geef ik de door het Provinciaal Comité medegedeelde bescheiden terug. 

Mailbericht Edith Braeckman, 02.02.2016
Ik ben een nakomelinge van de Braeckmans die de molen hadden in Evergem en de steen met de naam is ingebouwd in de woning van mijn broer Jacques in Wachtebeke.

Literatuur

A. De Vos, Graanwindmolens te Evergem, in: Appeltjes van het Meetjesland, XI, 1960, p.175-246.
Achiel De Vos - Werkgroep, "Geschiedenis van Evergem", Aalter, 1994.
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent, in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962);
Herman Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D-E, Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 1998.
Vanacker D. & Hendryckx M., "Langs Het Kanaal", Gent, 1982.
Wolfaert G., "Oude Prentbriefkaarten van Evergem", Evergem, 1982.
Bulletin des Commissions Royales d'Art et d'Archéologie Commission Royale des Monuments et des Sites /
Bulletijn der Koninklijke Commissies voor Kunst en Oudheidkunde Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen, jg. 77, 1938, jjanvier-juin / Januari -Juni, p. 132; juillet-décembre / juli-december, p. 340-341.

Mailberichten
- Leo van der Drift, Den Haag, 16.09.2015 (die bijgaande foto kon identificeren)
- Edith Braeckman. 02.02.2016 (nakomelinge van de molenaars Braeckmans)

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: woensdag 24 januari 2018

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens