Molenzorg

Londerzeel, Vlaams-Brabant


Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

's Gravenmolen
Gravenmolen

Ligging
Mechelsestraat
1840 Londerzeel

ten noorden
1 km N v.d. kerk
kadasterperceel D 40


toon op kaart
Type
Staakmolen met open voet
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1560 / ca. 1590
Verdwenen
1579 - 27 juli, oorlog / 1914 - 13 september, oorlog
Beschrijving / geschiedenis

De 's Gravenmolen was een houten graanwindmolen aan de Mechelsestraat. Op 27 juli 1579 werd een windmolen in de Mechelsestraat door het leger van baron de Liques, dat het fort van Willebroek ging belegeren, in brand gestoken. Daar was een reden voor: De Liques stond aan de kant van de Spanjaarden en de molen (toen de Prinsenmolen genoemd), behoorde met de Heerlijkheid van Londerzeel tot het Land van Grimbergen en was zo eigendom van Prins Willem van Oranje, die een onafhankelijkheidsstrijd tegen Spanje voerde.

Rond 1590 werd de molen heropgebouwd. We vinden hem terug in de volkstelling van 1702 of op de kaart van Van Acoleyen (1709). 
 In 1710 was hij nog altijd eigendom van een erfgenaam van de Oranjes, met name van "Sijne Majesteit van Groot-Britanniën". De heren van Londerzeel verhuurden hem voor 220 gulden per jaar.

Doorgaans waren de molenaars dezelfde als die van de watermolen van het Dorp. Een aantal van hen kennen we bij naam:
- Jan Vanden Velden (tot 1579)
- Philips Van Roy (tot 1702),
- Philips Van Hoymissen (1702-1750),
- Jan Frans Van Hoymissen, getrouwd met Barbara Cuyckens (ca 1796),
- Joannes Van Doorslaer, de 2de man van Barbara Cuyckens (1798-1806),
- Philips Joseph Van Hoymissen, getrouwd met Maria Catharina Moens (tot 1819),
- Passchier Joseph Van Doorslaer, getrouwd met Anne Marie Mertens (1819-1825),
- Guillielmus Joannes Baptist De Coster, de 2de man van Anne Marie Mertens (1826-1851),
- Joannes Van Doorslaer, zoon van Passchier, getrouwd met Maria Joanna Goossens (1851-1867).
- De Boeck Vitalis Franciscus, getrouwd met Joanna Petronella Hulsbosch (tot 1884)

Ondertussen was de molen in 1765 eigendom geworden van Gaspar Joseph Boot van kasteel Drietoren. Deze had van het Land van Grimbergen niet alleen 's Gravenmolen gekocht maar de ganse Heerlijkheid van Londerzeel (en dus ook de watermolen van het Dorp). Via hem is de familie de Spoelbergh in het bezit van de molen gekomen.

We zien hem afgebeeld op de Ferrariskaart van ca. 1775 met het bruin symbool van een staakmolen.

Eind 1843 brandde het molenhuis, toen bewoond door Guillielmus De Coster volledig af. Ofschoon de molen zelf wellicht niet geleden had kon hij toch gedurende het hele jaar 1844 niet worden gebruikt.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: de Spoelbergh-de Brouckhoven de Bergeyck burggraaf Louis, Brussel.
- 12.02.1845, erfenis: a) de Spoelbergh Jan-Baptist, de weduwe (voor ½ vruchtgebruiker);
b) de Spoelbergh Jan-Baptist, de kinderen (voor ½ naakte eigenaar).
- 28.04.1863, deling: 1) de Spoelbergh Jan-Baptist, de kinderen: a) Ferdinand Charles, eigenaar te Brussel, b) Sophie Henriette Marie, echtgenote Cornet d’Elsius du Chenoy Gustave Francois Xavier, eigenaar te Brussel), c) Alfred Charles Joseph, d) Anatole Louis, eigenaar te Brussel, e) Adolph Joseph, eigenaar te Brussel en f) Caroline Marie, echtgenote de Borchgrave Francois Henri Michel, eigenaar te Mechelen en
2) de weduwe de Spoelbergh-de Brouckhoven de Bergeyck Jan-Baptist, de weduwe (voor vruchtgebruik), te Brussel (notaris Vergote).
- 06.07.1881, einde vruchtgebruik: de Spoelbergh-de Brouckhoven de Bergeyck Jan-Baptist, de kinderen (overlijden van de weduwe)
- 13.02.1884, deling: de Spoelbergh-de Woelmont burggraaf Louis Henri Thierry Charles Ferdinand Marie, eigneaar te Brussel (notaris Delafortrie)
- 11.01.1894, verkoop: Timmerman-Mostien Severin, molenaar te Londerzeel
- 07.05.1899, erfenis: en de kinderen Temmerman Livien en Hypolite, molenaars te Londerzeel (overlijden van hun moeder Mostien)

Vitalis Franciscus De Boeck was molenaar tot 1884 op ´s Gravenmolen te Londerzeel. Hij was geboren te Londerzeel op 10 januari 1836. Hij was de zoon van Joannes Ludovicus De Boeck, winkelier (1826), herbergier (1829), en Anna Maria Pepermans.
Vitalis was gehuwd met Joannes Petronella Hulsbosch, maalderes op 's Gravenmolen tot 1884. Ze was geboren te Oppuurs op 16 juli 1829 en overleed te Londerzeel op 16 november 1884. Zijn vader was  Tobias Hulsbosch,"pagter en assessor (in 1827), geboren te Malderen in 1786 en overleden na 1873 te Oppuurs. Hij was 18 jaar burgemeester van Oppuurs (1855-1873).  Zijn moeder was Ursula-Chrisina De Smedt (Oppuurs, 1789-1861). Haar broer Joannes Ernestus "Jan" Husbosch was molenaar op de Kaaskantmolen te Londerzeel. 

De familie Temmerman was de laatste eigenaar. De molen werd in 1896 grondig vernieuwd en er werd een nieuwe molenaarswoning gebouwd. Er was evenwel grote concurrentie van de nabijgelegen stoomolieslagerij en -maalderij van Denis Van Eetvelt.

Op 13 september 1914, tijdens de eerste oorlogsweken, brandde 's Gravenmolen af.

Louis DE BONDT

Literatuur

Louis De Bondt, De molens van Londerzeel, Malderen en Steenhuffel, op: http:// users.telenet. be/Londerzeelvroeger/Molens.htm (Louid De Bondt)
M. Sacré, Toponymie van Londerzeel met historische aanteekeningen, in: Eigen Schoon en de Brabander, XVI, 1933, p. 55-62, 113-121, 250-256 en 335-342;
M.A. Duwaerts e.a., De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961;
Herman Holemans, Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 2: arrondissement Halle-Vilvoorde (A-L), Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1991;
Alfons Moeyersons, De Molens van Londerzeel, in: Tijdschrift van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Londerzeel, 2004, nr. 1, p. 3-18.
Marcel Slachmuijlders, Kroniek van Londerzeel
Beroerde Tijden, uitgegeven door de Geschied- en Heemkundige Kring Londerzeel.

Overige foto's

<p>'s Gravenmolen<br>Gravenmolen</p>

Detail van deze prentkaart.

<p>'s Gravenmolen<br>Gravenmolen</p>

Ander detail van deze prentkaart. Op de voorgrond: stoomolieslagerij en -maalderij van Denis Van Eetvelt

<p>'s Gravenmolen<br>Gravenmolen</p>

Kadasterkaart van P.C. Popp met de Mechelsestraat met de 's Graven- en Scheersmolen, voor 1851. Verzameling Ons Molenheem

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: donderdag 18 augustus 2016

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens