De Koutermolen was een houten graanwindmolen aan de oostzijde van de Molenbeekstraat (nr. 57A), nabij de hoek met de Molenweg, nabij de grens met Leest, op de westzijde van de Zenne.

De standaardmolen, die steeds een open voet had, werd voor 1603 opgericht. Hij werd in dat jaar verkocht aan de molenaar van de nog bestaande Koevoet-watermolen van Londerzeel. In naam van jonkheer Charles van Bouvekercke, zoon wijlen jonkheer Charles, verkocht de Mechelse notaris Adolff van den Venne, na instemming van de Mechelse weeskamer verleend op 11 maart 1603, aan Pieter van der Heijden, maalder en diens echtgenote Catherine Heijmans, wonend in Londerzeel eenen wintmeulen metten berghe ende lande op deen sijde van dijen daer aene, gronde, ende allen anderen sijnen toebehoorten, groot tsamen omtrent drie dachwant onbegrepen. 
De windmolen werd gehuurd door Joachim IJsermans en was gestaen ende geleghen onder Heffene, ontrent Heffender coutere ende bij de beke aldaer. Er was een molenhuis met een beemd en een boomgaard tegenover het molenhuis. De windmolen was belast met 53 carolusgulden 2,5 stuivers erfelijke cijns boven de koopsom, bedrag dat in de akte niet werd vermeld. Als borg voor de afbetaling van de rente stelde de maalder Pieter van der Heijden (ook: Verheijden) als borg zijn watermolen met het huis, hof en beemd, groot 1 bunder, den Coevoet meulen  gelegen deels in Londerzeel, deels in Malderen. Uit de tweede akte van 17 februari 1606 m.b.t. de rente blijkt dat deze watermolen werd gekocht tijdens het eerste huwelijk van Catherine Heijmans met een zekere Alvero (familienaam niet vermeld). De watermolen kwam toe aan de langstlevende.

We vinden de molen aangeduid op:
- de Villaretkaart (ca. 1745-1748) met de benaming "Moulin de Heffen"
- de Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een standaardmolen en met de benaming "Moulin d'Heffen"
- Atlas der Buurttwegen (ca. 1841) met het kruisvormig grondvlak van een standaardmolen op teerlingen
- Topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C.kaart (ca. 1855) met een tekeningetje van een standaardmolen en met de aanduiding "Moulin"
- Kadasterarchief Antwerpen, Mutatieschetsen Heffen, 1865/41.

Kadasterbeschrijvingen:
- 1810: "il y dans la 3e section un moulin à vent exploité par le propriétaire lui-même. D'après renseignements pris sur la quantité de grains que ce moulin peut moudre et d'après la comparaison que a été faite avec les moulins à vent des communes voisines déjà expertisées, on estime que son produit brut peut être porté à 675 fr. Sur quoi déduisant le 1/3 pour réparations et entretien, il restera un produit net de 45O fr."
- 1831: "standertgraenwindmolen, hebbende twee paer steenen. Hij is in goeden staat en gunstig in de wind gelegen omtrent het dorp. Dezelve is gebruikt door den zoon van de eigenaresse".

Eigenaars na 1825:
- voor 1825, eigenaar: Verlinden Guillelmus, de weduwe, in leven molenaar te Heffen (1831)
- 1825, deling: Verlinden-Somers David, molenaar te Heffen
- later, erfenis: de kinderen (overlijden van de echtgenoten Verlinden-Somers)
- 15.10.1869, deling: Verlinden David (zoon van David) Marcellin, molenaar te Heffen (notaris Depauw)
- later, erfenis: a) Verlinden Jacques Marie Alfons, handelaar en b) Verlinden Marie Louise Eugeénie, zonder beroep te Mechelen (overlijden van Marcellin Verlinden)
- 16.06.1873, verkoop: Van Roey-Nuyts Joseph, landbouwer te Blaasveld (notaris Depauw - eenen graanwindmolen met alle deszelfs staande en draaiende werken, een gebouw dienende voor magzaijn en builkamer,...)
- 27.09.1902, erfenis: de weduwe (voor 1/2 vruchtgebruik) en de kinderen (voor 1/2 vruchtgebruik + 1/2 naakte eigendom) (overlijden van Petrus )
- 16.10.1903, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe)
- 18.06.1905, verkoop: Van Roey-Bernaerts Karel Filip, molenaar te Heffen (notaris Delvaulx - graanwindmolen en stoommolen met al deszelfs staande en draaiende werken, gebouw dienende voor magazijn en builkamer,...)
- 03.03.1919, verkoop: Maes-Doms Franciscus Victor Prosper, molenaar te Heffen (notaris De Marré)
- 03.05.1927, verkoop: Candries Franciscus Leo Marie, molenaar te Heffen (notaris De Marré).

De standaardmolen werd gesloopt in 1929. De al eerder opgerichte mechanische maalderij (zie op de hoofdfoto) nam de taak over. De laatste molenaar was Frans Candries, die de molen had overgenomen van Frans Maes-Doms.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven en landkaarten
- Stadsarchief Mechelen, Schepenregisters, nr. 228, fol. 21v en 22r, 17 februari 1606 (koop) en id., fol. 22r en 22 v, 17 februari 1606 (over de rente). (vondst van de heer François van der Jeught, Mechelen, bij het ontsluiten van dat register).
- Villaretkaart (1745-1748)
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1841) 
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) 
- Kadasterarchief Antwerpen, Mutatieschetsen Heffen, 1865/41.

Werken
- Van Uytven R. e.a., De geschiedenis van Mechelen. Van Heerlijkheid tot stadsgewest, Brugge, 1991, p. 29.
- Van Acoleyen J., Generale metinghe ende caertboeck der prochie van Heffen gemeten ten jare 1717, (Stadsarchief Mechelen).
- Verbesselt J., Het parochiewezen in Brabant tot het einde van de 13e eeuw. Deel X. Tussen Zenne en Rupel, Pittem, 1969, p. 359-379.
- Holemans H. & P. Lemmens P., Molens van Klein-Brabant, Mechelen en de Rupelstreek, Nieuwkerken-Waas, Ten Bos, 1987, p. 47-48.
- Holemans Herman, "Wind- en watermolens in de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten H-O", Opwijk, Studiekring Ons Moelnheem, 2010. 
- Thys H., Molens in het arrondissement Mechelen, circa 1865-1870, in Heemkundig Handboekje voor de Antwerpse Kempen, Borgerhout, jg. 14, 1966, p. 3-14.
- Lemmens P., Molenoverzicht uit het arrondissement Mechelen van 1830 tot heden, Borgerhout, 1963. Overdruk uit het Heemkundig handboekje voor de Antwerpse randgemeenten, 1963, X, 4.

Mailberichten
- dhr. François van der Jeught, Mechelen, 08.06.2021.