Molenzorg

Kortemark, West-Vlaanderen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Kruisstraatmolen
Haeszakmolen
Haaszakmolen
Molen Vanwalleghem

Ligging
Ieperstraat
8610 Kortemark

hoek met Hoogledestraat
wijk Kruisstraat of Poperinge
bij herberg de Haeszak
1,8 km Z v.d. kerk
kadasterperceel D857


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
1800
Verdwenen
1904, sloop
Beschrijving / geschiedenis

De "Kruisstraatmolen" of de  "Haeszakmolen" was een houten korenwindmolen. Hij stond langs de middeleeuwse handelsweg van Ieper naar Torhout-Brugge (de huidige Ieperstraat), bij het gehucht Kruisstraat, later Poperinge of nog “Het Vliegend Paard” genoemd, halverwege tussen het kruispunt met de weg naar Hooglede (de huidige Hoogledestraat) en het cabaret genaamd “de Haeszak”.

De molen ontleent zijn namen aan zijn opstelling op het gehucht "Kruisstraat" (later "Poperinge" genoemd) en het dichtbijgelegen cabaret "de Haeszak".

De staakmolen werd opgericht in ‘t jaar 8 van de Republikeinse kalender (1800), onder het Frans Bestuur, door Ignatius Durie en werd in 1803 opgenomen bij de belastbare gebouwen.

Het was een eerder kleine staakmolen, die enkel graan kon malen. Het was volgens de kadastrale legger van 1846 een molen van slechts derde categorie.

Opeenvolgende eigenaars:
- 1800, opbouw: Durie Ignatius
- ca. 1828, verkoop: Cnockaert Pieter
- voor 1834, eigenaar: Cnockaert Pieter, de kinderen (kinderen: a) Cnockaert Louis en b) Cnockaert Fidélie) (overlijden van Pieter Cnockaert)
- 17.08.1885, verkoop: Vanwalleghem-Deceuninck Jan, landbouwer te Kortemark (notaris Vancuyck)
- 24.10.1890, erfenis: en de kinderren (overlijden van vrouw Deceuninck)

Rond 1828 ging de molen over naar Pieter Cnockaert. Ignatius Durie vestigde zich mogelijk op de Huilaartwijk, om en samen met zijn broer Johannes één van de twee molens Huilaertmolens te bezeilen.

Jan Vanwalleghem kocht de Haeszakmolen in 1885 en was de laatste molenaar. Hij had het niet breed en had niet voldoende middelen om nieuwe zeilen te kopen. Hij lapte ze bijgevolg op met zakken.

De staakmolen werd in 1904 gesloopt. Hij komt niet meer voor de op stafkaart van 1911. Nadien was Jan Vanwalleghem nog hulpmolenaar op de nog bestaande Koutermolen te Kortemark.

Er bestaat geen foto van de molen.

Lieven DENEWET, Marcel WERBROUCK & Herman HOLEMANS

Literatuur

Info Gabriël Vandenberghe, molenaar te Kortemark, aan Lieven Denewet, 1995.
Marcel Werbrouck, "Van molens en molenaarsgeslachten: acht eeuwen molengeschiedenis te Kortemark", in: Jaarboek Heemkundige kring "Crekel Beke" Kortemark, 1990, p. 61-126;
Christiaan Debusschere, "Molengemeente Kortemark", Kortemark, MolenMagazine, 2003.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1980, Deel IV, Gemeenten K-L, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1997.
P. Vanneste, S. Baert & S. Creyf, "Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortemark, Deel I: Deelgemeente Kortemark en Handzame, Deel II: Deelgemeenten Werken en Zarren, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42", 2010.
Marcel Stevens, Kortemark. Er was geen mooier dorp dan het onze. Een wandeling door het verleden, Roeselare, 1991.
Marcel Werbrouck, Oude en nieuwe straten te Kortemark na de fusies, s.l., 1978, p. 79-81.
Verhaeghe M., Uit het verleden van Kortemark, Brugge, 1953.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: donderdag 25 december 2014

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens