Den Brack of De Brak was een houten korenwindmolen op wal, gelegen de vroegere Damdijk, op de zuidzijde van de hoek van Hardenvoort en de Bredastraat, aan de oostzijde van de Noorderlaan.

Hij werd voor 1581 opgericht en werd na vernieling voor 1698 herbouwd.

We zien hem aangeduid in/op:
- de Atlas van Lyere (1698)
- de Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een standaardmolenn
- de Atlas der Buurtwegen (1840)

Voor 1707 was hij eigendom van Isabella Stevens.

In het "Antwerpsch Nieuwsblad", nr. 19 van dinsdag 14 februari 1832 verscheen de volgende verkoopsaankondiging: "Den notaris P.J.A. Antonissen te Antwerpen resideerende zal aldaer ter verkoopzael door notarissen, gestaen op de Minderbroedersruy, wijk I, n. 2043, op zaterdag 18 february 1832, des n amiddags ten 3 ueren precies, publiek aen den hoogstbiedenden toewijzen, Eenen Graen-windmolen, genaemd den B raek, met aenhoorigheden en draeyende werken, mitsgaders den berg waer op den zelven zich bevind, alsook het Spieken-land noord en oostwaerts daer aen gelegen, tesamen groot ongeveer 8 roeden N-M, gestaen en gelegen buyten de Roode-poort, 5e wijk van Antwerpen. Gemelden Molen zal dagelijks, op bekwaeme uren, konnen gezien en geëxamineerd worden, mits zich te vervoegen bij den verkooper Sieur Joseph Van de Wijngaqert, op Dambrug, onder Merxem. De verkoop conditien en titels van eygendom berusten ter inzage van een ider, ten kantoore van opgenoemden notaris Antonissen, in de Aremberg-straet - wijk 5, n. 1646 en 1647".

Eigenaars na 1830;
- tot 1832: Van den Wijngaert Jan, molenaar te Merksem-Dambrug
- 18.02.1832, verkoop: De Casters Mathilde Marie laire Ghislene en anderen, eigenares te Gent (notaris P.J.A. Antonissen, Antwerpen)
- 04.08.1843, verkoop: Van der Linden Jan Antoine, rentenier te Leuven (notaris Hanegraef)

De standaardmolen werd in 1845 gesloopt.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Ferdi van de Vijver, "De graan windmolen "Den Braek" gelegen in de 5e wijk van Antwerpen", Ons Heem, XIV? 1959, p. 69.
In onze verzameling "Antwerpsch Nieuwsblad nr. 19 van Dijnsdag 14 February 1832" vinden wij op blz. 3 tussen de "advertenties" een meldenswaardige verkoopsaankondiging:
(39) Den notaris P.J.A. Antonissen te Antwerpen resideerende zal aldaer ter verkoopzael door notarissen, gestaen op de Minderbroedersruy, wijk I, n. 2043, op zaterdag 18 february 1832, des n amiddags ten 3 ueren precies, publiek aen den hoogstbiedenden toewijzen, Eenen Graen-windmolen, genaemd den B raek, met aenhoorigheden en draeyende werken, mitsgaders den berg waer op den zelven zich bevind, alsook het Spieken-land noord en oostwaerts daer aen gelegen, tesamen groot ongeveer 8 roeden N-M, gestaen en gelegen buyten de Roode-poort, 5e wijk van Antwerpen. Gemelden Molen zal dagelijks, op bekwaeme uren, konnen gezien en geëxamineerd worden, mits zich te vervoegen bij den verkooper Sieur Joseph Van de Wijngaqert, op Dambrug, onder Merxem. De verkoop conditien en titels van eygendom berusten ter inzage van een ider, ten kantoore van opgenoemden notaris Antonissen, in de Aremberg-straet - wijk 5, n. 1646 en 1647. Tot hier de aankondiging van de verkoop. Het Antwerpsch Nieuwsblad werd uitgegeven te Antwerpen bij G. Van Merlen in de kore Nieuw-straet.

Archieven
Stadsarchief Antwerpen, Privelegekamer, nr. 116. Atlas met kadastrale plattegrionden van de Antwerpse 'stadsbuitenijen' opgesteld door landmeter J.C. Van Lyere in 1698. [fac-similés met vergelijking: Prims-Dierckx, Antw. 1933].

Gedrukte bronnen
"Antwerpsch Nieuwsblad" (uitgegeven bij G. Van Merlen, korte Nieuw-straet, Antwerpen), nr. 19 van dinsdag 14 februari 1832, p. 3 (verkoopsadvertentie)

Werken
Ferdi van de Vijver, "De graan windmolen "Den Braek" gelegen in de 5e wijk van Antwerpen", Ons Heem, XIV, 1959, p. 69.
Georges Kockelberg, "Historische molenvermeldingen in en om Antwerpen. Een blik op de 1000-jarige geschiedenis der Antwerpse molens", Antwerpen, 1986.
Herman Holemans & P.J. Lemmens, "Molens van de Voorkempen en van Groot-Antwerpen", Nieuwkerken, 1983.
G.K. Kockelberg, "Molens der Vlaamse Steden. Antwerpen", Kinrooi, Ons Molenheem, 1994.
Herman Holemans, "Provincie Antwerpen - Volledig overzicht van bestaande & verdwenen wind- water- & rosmolens", Kinrooi, Studiekring "Ons Molenheem", 1986, p. 10.
Herman Holemans, "Wind- en watermolens van de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-G", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", 2009, p. 14.