De Dorpsmolen was een houten korenwindmolen aan de Tessenderloseweg. Boven in de grote balk van het zware houten molengeraamte kon je duidelijk de datum 1798 lezen. In dat jaar werd de Dorpsmolen door de Franse revolutionairen onafhankelijk gemaakt van herenrechten en verkocht aan Joannes Verboven met de last om 2600 zakken graan per jaar te malen.

Kadastrale beschrijvingen:

- 1821: "Il existe dans la commune deux moulins à farine mus par le vent, l'un appartenant à Martin Van Herck, rentier à Anvers, l'autre à Robijns, veuve de J.-B., rentière à Bruxelles. La situation de ce dernier est beaucoup plus avantageuse que celle de l'autre. (...) Le second, celui de la dame Vve Robijns a été affermé devent Salem, notaire à Veerle, avec maison, jardin et pièce de terre le 23 septembre 1814 pour le terme de 6 mois (sic) moyennant le prix de f. 580,52 à Jos. Aerts, meunier à Veerle, ce qui fait en monnaie des Pays-Pas fl. 274,29 et les contributions de 1819 montant à f. 55,71 font un total de fl. 330. A charge du locataire est l'entretien des ouvrags tournants, de la maison d'habitation, des bâtiments. Ventilation faite de ce bail, il résulte qu'après déduction de produit des autres propriétés, il ne reste pour le moulin qu'un revenu brut de f. 290,40, dont il a été déduid f. 32,16 au lieu de f. 96,80 attendu que le locataire est tenu d'entretenier les ouvrages tournants, charge évaluée au 2/3 de la totalité de manière qu'il reste un revenu brut de f. 258,24. Ce revenu étant assez élevé, il nous a paru devoir le réduire à la somme de fl. 250."

- 1832: "houten standermolen hebbende twee paer steenen welke niet gelijktijdig worden gebruikt, hij is redelijk gunstig bij de dorpplaets gelegen en is met andere eigendommen verhuurt".

Als eigenaars kennen we: weduwe Robijns (1821), Jan-Baptist Robijs (1834-1835), Gassen (1855-1859), J.L. Gaethoffs (1860), A.H. Gaethoffs (1860-1861), L. Gaethoffs (1861-1866), E. Vervloet (1866-1924) en tenslotte sinds 1924 G. Vervloet.

Eigenaars na 1820:
- 1821, eigenaar: Robijns Jan Baptist, de weduwe, rentenierster te Brussel (op 23.09.1814 voor 6 jaar verhuurd aan molenaar Jos. Aerts)
- voor 1834, eigenaar: Robijns-De Bruyn (elders: Robijns-Desneidauve) Jan-Baptist, de weduwe en erfgenamen, rentenier te Brussel
- 07.08.1854, verkoop: Sanen-Stuijck Jozef Leopold, rentenier te Geel (notaris Raedts)
- 18.07.1858, erfenis: Pauli-Sanen Frans Désiré, rentenier te Geel (overlijden van Jozef Sanen)
- 23.03.1865, verkoop: Vervloet-De Wever Eugène Dioni Augustin, molenaar te Veerle (notaris Raedts)
- 29.11.1904, gift: a) Vervloet-De Wever Eugène (voor vruchtgebruik), molenaar te Veerle en b) Vervloet-Van Laerken August, de weduwe en kinderen (voor naakte eigendom), landbouwer te Veerle (notaris Raedts)
- 15.11.1916, erfenis: a) Vervloet-De Wever Eugène (voor vruchtgebruik), molenaar te Veerle en b) Vervloet-Van Laerken, August, de weduwe en kinderen, landbouwers te Veerle (overlijden van Eugène Vervloet)
- 05.01.1923, einde vruchtgebruik: Vervloet-Van Laerken August, de weduwe en kinderen, landbouwers te Veerle (overlijden van Eugène Vervloet)
- 29.08.1935, afstand: a) Vervloet Dominicus Jozef, molenaar te Veerle, b) Vervloet Louis en c) Vervloet Maria Ludovicus Gregorius, molenaar te Veerle (notaris Bosteels)
- 23.09.1960, erfenis: a) Vervloet Dominicus Jozef, de erfgenamen, b) Vervloet Louis en c) Vervloet Maria Ludovicus Gregorius, molenaar te Veerle (overlijden van Dominicus Jozef Vervloet)
- 08.11.1963, deling: Vervloet-Rens Maria Ludovicus Gregorius, werkman te Veerle (notaris Demaeght)

Vanaf de tweede helft van de 19de eeuw werd de molen begaan door de molenaarsfamilie Vervloet. Victor Vervloet stierf in 1916 op zijn 48ste aan een hartinfarct. Zijn vrouw Marie bleef achter met 4 kinderen. Sociale uitkeringen waren er niet. Het werd dus hard werken om brood op de plank te blijven leggen. Jef Vervloet, de oudste zoon, verhuisde van de ene dag op de andere van de schoolbanken naar de molen. Hij kende al iets van de stiel maar gelukkig was er molenaar Loffens uit Eindhout om hem helemaal in te wijden in zijn toekomstige broodwinning. De beide families werden en bleven daardoor heel erg goed bevriend.
Georges, de jongste, was pas 4 toen vader stierf. Op zijn 12de verkaste ook hij van de school naar de molen. Van dan af gingen Jef en Jos door het leven met de firmanaam 'Gebroeders Vervloet'. Georges (Jos) Vervloet, de laatste molenaar van Veerle, verloor in 1982 de strijd tegen twee fel aangetaste stoflongen en een zwak hart. Echt gezond was malen in die tijd niet in een voortdurende stoffige omgeving zonder afzuigsystemen.

In 1925 werd de molen hersteld en zijn voet dichtgemetseld. De windmolen bleef actief tot 1953. Dan namen de elektrische molen op de Heide en de dieselmotor in het dorp zijn plaats definitief in. De windmolen kon in 1955 naar Bokrijk, maar Jef Vervloet verzette zich fel. Hij kon zijn houten molen niet missen. Jef overleed in 1960.

De gemeente Veerle wilde de molen niet overnemen, zelfs niet gratis, dus werd hij in 1965 gesloopt. Het bruikbare eikenhout werd door de koper verwerkt tot sierhout in talloze fermettes die het symbool waren van een zekere rijkdom in de jaren 1960.

Het oude molenhuis en de nieuwere (1949) maalderij geven tegenwoordig woongelegenheid aan 6 families in de nieuwe sociale woonwijk aan de Tessenderloseweg. "Zonnige Kempen" herbouwde in de jaren 2000 de molensite tot een vrij compacte, maar grote woongelegenheid.

Ludo VERVLOET & Herman HOLEMANS

LVL (Ludo Vervloet), "Herinnering aan een voltooid verleden tijd. Laatste Veerlese molenaar zou vandaag 100 worden", Het Nieuwsblad, 20.01.2012. Foto genomen aan het eind van de jaren 1940- De dorpsmolen in al zijn glorie - rechtsboven Jos, de laatste molenaar van Veerle  Ludo Vervloet
Laakdal - Vroeger werd wel eens lacherig gezegd dat de pastoor in zijn kerktoren en de mulder op zijn windmolen, de hoogstgeplaatste heren van de gemeente waren. Het leven was traag en zag er idyllisch uit. De opkomende welvaart in de jaren 1950 en 1960 veranderde dat beeld helemaal. Zekerheden van honderden jaren oud uit veranderden in een oogwenk. De moderne tijden waren niet meer te stuiten. Alleen de nostalgie is gebleven. Boven in de grote balk van het zware houten molengeraamte kon je duidelijk de datum 1798 lezen. In dat jaar werd de Dorpsmolen door de Franse revolutionairen onafhankelijk gemaakt van herenrechten en verkocht aan ene Joannes Verboven met de last om 2600 zakken graan per jaar te malen. Georges (Jos) Vervloet, de laatste molenaar van Veerle, zou vandaag 20 januari precies 100 geworden zijn ware het niet dat hij 30 jaar geleden de strijd verloor tegen twee fel aangetaste stoflongen en een zwak hart. Echt gezond was malen in die tijd niet in een voortdurende stoffige omgeving zonder afzuigsystemen.
20 januari is toevallig ook de dag waarop de nieuwe president van de VS om de vier jaar zijn plechtige ambtsaanvaarding, zeg maar inauguratie, aflegt. De 45ste president zal dat in 2013 doen. Georges heeft dat nooit geweten. Georges stierf in 1982 op de zonnige zondag 6 juni, D-day die het einde van de tweede wereldoorlog een definitief elan gaf. Jos had op de valreep dus nog een tweede klein rendez-vous met de geschiedenis...
Georges was de jongste van de molenaarsfamilie Vervloet die omstreeks het midden van de 19de eeuw eigenaar werd van de Dorpsmolen aan de Tessenderloseweg. Vader Victor stierf in 1916 op zijn 48ste aan een hartinfarct. Moeder Marie bleef achter met 4 kinderen. Sociale uitkeringen waren er niet. Het werd dus hard werken om brood op de plank te blijven leggen.
Molenaars vanaf 12
Jef, de oudste zoon, verhuisde van de ene dag op de andere van de schoolbanken naar de molen. Hij kende al iets van de stiel maar gelukkig was er molenaar Loffens uit Eindhout om hem helemaal in te wijden in zijn toekomstige broodwinning. De beide families werden en bleven daardoor heel erg goed bevriend.
Georges, de jongste, was pas 4 toen vader stierf. Op zijn 12de verkaste ook hij van de school naar de molen. Van dan af gingen Jef en Jos door het leven met de firmanaam 'Gebroeders Vervloet'.
Werken op een windmolen ziet er idyllisch uit, maar was het doorgaans niet. Een molen hangt immers helemaal af van de natuurelementen en die willen weleens grillig zijn. Een windmolen kan niet zonder wind. Als die het overdag laat afweten en 's nachts begint te blazen kan je je nachtrust wel vergeten.
In de zomer geen probleem, wel in de winter wanneer de zeilen eerst moesten losgemaakt worden met emmers kokend water en je constant je handen moest warmen aan het versgemalen, warme meel. In de zomer maalde je op de windmolen met de deuren wijd open, maar als de koude kwam was die deur de enige bescherming tegen de natuurelementen. Verwarming was er, buiten dat warme meel, niet, meelstof des te meer. De windmolen is actief geweest tot 1953. Dan namen de elektrische molen op de Heide en de dieselmotor in het dorp zijn plaats definitief in.
Bokrijk? Fermettes!
De windmolen kon in 1955 naar Bokrijk, maar Jef verzette zich fel. Hij kon zijn houten monster niet missen. Jef overleed in 1960, de molen sneuvelde een eerloze dood in 1965 en zou de volgende jaren in verkapte vormen voortleven in talloze fermettes die het symbool waren van een zekere rijkdom in de zestiger jaren.Het molentijdperk was definitief afgesloten.
Het oude molenhuis en de nieuwere (1949) maalderij geven tegenwoordig woongelegenheid aan 6 families in de nieuwe sociale woonwijk aan de Tessenderloseweg.
Niets herinnert er nog aan de windmolen van weleer. Die leeft alleen nog verder in de herinnering van de oudere generatie die, tussen het wachten op de gemalen zakken door, de nieuwsjes uit het dorp aan elkaar vertelden onder de molentrap.
Dit versje vond ik nog ergens in een oud en stoffig boekje. Ik kon niet nalaten het hier af te drukken.
De Maalder
Zie den maalder, zoo wit bestoven, boven op den molen staan, blozend als een kriek en gezond als een blieksken.
Hoort hoe welgezind hij zijn lustig deuntje zingt.
De wind zit goed, de maalder verdient zijn brood:want ieder boerken zendt hem graan omdat hij zijn stiel zo goed kent
Hij is gewend aan het zakken dragen en lijdt er niet onder.
Hij laadt ze op de kar of op den wagen en de boer rijdt er blijgezind mede weg.
”Dag maalder.”
“Dag boerken, tot later zoo God het wil en wel smake het brood.”
Werken is gezond en ‘t is daarbij plezant voor die het gaarne doen.
Ludovicus V. 1843

Ludo Vervloet, Appartementenbouw in de lift. Foto. Opruimen maar en herbeginnen", Het Nieuwsblad, 27.02.2013.
Deze foto maakte ik met een Gevaboxke in het midden van de jaren 1950. De windmolen op de achtergrond was werkloos en werd vervangen door een modernere versie op elektriciteit en mazout. Vooraan staat het molenhuis waarin ik geboren ben.
Laakdal - Ook Laakdal ontsnapt er niet aan. Her en der gaan oude en minder oude gebouwen tegen de grond om plaats te maken voor een ongebreidelde appartementenbouw. De nood aan knusse woningen zonder veel onderhoud is blijkbaar groot.
Enkele tientallen jaren terug waagden vooral een aantal gepensioneerden zich aan de verhuis uit hun te groot uitgevallen woning om een rustig levenseinde op een appartement te gaan doorbrengen.
Tegenwoordig kiezen ook vele jongeren resoluut voor een appartement. Liever dan een ruime woning met aanpalende tuin die veel onderhoud vergt, opteren ze voor een knus onderkomen met een minimum aan onderhoud.
Ook mijn omgeving ontsnapt niet aan de trend. Alhoewel ik maar op een boogscheut van de 'RBS De Wissel' in Veerle woon, heb ik de 50 jaar oude school vandaag voor het eerst gezien vanop de Tessenderloseweg, dwars over de drukke Diestsebaan heen.
Een gelegenheid om even op mijn rode elektrisch aangedreven brommer te klimmen en een paar fotootjes te gaan schieten van het fenomeen.
Firma Beckers uit Veerle is er bezig met een terrein voor appartementenbouw klaar te maken waarop nog niet zo erg lang geleden een kippenzaak en een groentekraam goede zaken deden. De twee zaken werden gescheiden door de villa van de familie Van Doren.
Naar Veerledorp toe blijven nu nog een voormalig eethuis achter én de eerste winkel ooit van de firma Pecotex. Beide zaken staan te huur.
Naast elke foto vertel ik bondig de geschiedenis ervan.

Van Gehuchten F., Veerle, arm en trots (1219-1976), Laakdal, 1997.
Gustaaf Peeters, "De molens van Veerle", in: De Zuiderkempen, X, 1941, nr. 4, p. 95-97;
P.J. Lemmens, "Molenoverzicht uit het Arrondissement Turnhout van 1830 tot heden", Heemkundig Handboekje voor de Antwerpse Randgemeenten, Kwartaalschrift, Borgerhout, Gitschotel Buurschap, Jg. 12, [1964], nr. 3, p. 18.
Herman Holemans, "Wind- en watermolens van de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1830-1990. Deel 3. Gemeenten P-Z", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2011.
H. Holemans & P.J. Lemmens, Molens der Zuiderkempen, Nieuwkerken, 1978, p. 106-107.
T.J. Gerits, De verdwenen dorpsmolen van Veerle, in: Ons Heem, XX, 1966, p. 213-215.
W(eyns J.), Een molengebied, Ons Heem, XII, 1957, p. 64.
Jaarboeken van Laakdal, Eindhout, Varendonk, Veerle, Vorst, I-VI, Westerlo, 1982-1993.
LVL (Ludo Vervloet), "Herinnering aan een voltooid verleden tijd. Laatste Veerlese molenaar zou vandaag 100 worden", Het Nieuwsblad, 20.01.2012.
Ludo Vervloet, "Appartementenbouw in de lift. Foto. Opruimen maar en herbeginnen", Het Nieuwsblad, 27.02.2013.