Molenzorg

Geluveld (Zonnebeke), West-Vlaanderen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Pattyns molen
Molen Pattyn

Ligging
Oude Komenstraat 26
8980 Geluveld (Zonnebeke)

westzijde
kadasterperceel B308z


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
1874
Verdwenen
1914, oktober / 1915, voorjaar - oorlog
Beschrijving / geschiedenis

Pattyns molen was een eerder kleine houten korenwindmolen, type staakmolen, met een grondoppevlakte van 48 m², aan de westzijde van de Oude Komenstraat (nr. 26), dicht bij de hoeve die later werd uitgebaat door Antoine Buyse en Maria Van Cauwenberghe. 

De molen werd in 1874 opgericht door landbouwer August Forrest op het erf van zijn hoeve. Hij verkreeg hiertoe de  toestemming van de Bestendige Deputatie van de provincie West-Vlaanderen in oktober 1873. 

Op 20 oktober 1881 verkocht August de molen en de hoeve aan zijn broers Louis Forrest, landbouwer te Geluveld, en Philippe Forrest, orgelbouwer te Gent en later te Roeselare. Deze gerenommeerde orgelbouwer had lange tijd zijn atelier op de ouderlijke hoeve te Geluveld tot zijn verhuis naar Gent in 1870. Door erfenis werd Philippe op 28 november 1886 de enige eigenaar van de molen en de hoeve. Veertien jaar later, op 26 november 1900 verkoopt Philippe Forrest de windmolen. Het is nu Hendrik Lauwick-Van Elslande, fabrikant te Comines (Fr.) die de nieuwe eigenaar wordt. Na zijn dood wordt Pieter Goeman-Desbonnets, eveneens uit Comines (Fr), door erfenis de moleneigenaar op 20 januari 1904.

Vanaf 1901 tot aan de oorlog was Charles-Louis ("Charlewie") Pattyn boer en molenaar op het molengoed. Het was de meest succesvolle periode van de molen die dan ook zijn naam dankt aan deze energieke huurder-uitbater. Een ketser in loondienst reed voor hem met paard en kar geheel het dorp af om graan op te halen bij de boeren en meel of bloem terug te brengen. Aanvankelijk was een zekere Vandoorne de ketser van dienst, later werd het Charles Dumortier.

In oktober 1914 werd er dagenlang bijzonder hard gevochten bij Pattyn’s molen door de Duitsers (de infanterieregimenten 105, 143 en het 2de bataljon van het regiment waartoe Hitler
behoorde) tegen de Britten (het Queens Regiment). Bijna alle Britten sneuvelden op het slagveld toen de Duitsers er in slaagden daags voor Allerheiligen Geluveld in te nemen. De molen was door de gevechten zwaar beschadigd. In het voorjaar van 1915 werd hij door de Duitsers definitief tegen de grond gehaald.

Na de oorlog werd de molen niet heropgebouwd. De hoeve werd eigendom van Cyrille Dessein-Bouckaert. Omstreeks de Tweede Wereldoorlog nam zoon Michel, gehuwd met Gabriëlle Roussel, de hoeve over. Een stukje van de molenwal en de teerlingen, de laatste getuigen van de molen bleven tot in de jaren 1930 nog zichtbaar.

Eigenaars
- 1874, opbouw: a) Forrest Augustus Karel, landbouwer te Geluveld, b) Forrest Louis François, c) Forrest Marie Thérèse en d) Forrest Philippe Jacques
- 20.10.1881, verkoop: a) Forrest Ludovicus Franciscus, b) Forrest Maria Theresia en c) Forrest Philippus Hendrik Jacobus, orgelmaker te Roeselare (notaris Van Eecke - deel van Augustus Forrest)
- 28.02.1885, erfenis: a) Forrest Louis en b) Forrest Philippe (overlijden van Maria Theresia Forrest)
- 28.11.1886, erfenis: Forrest Philippe Jacobus, orgelmaker te Roeselare (overlijden van Louis Forrest)
- 26.11.1900, verkoop: Lauwick-Van Elslande Hendrik Augustijn, fabrikant te Komen (notaris Reynaert)
- 15.04.1903, erfenis: de weduwe (overlijden van Hendrik Lauwick)
- 20.01.1904, erfenis: Goeman-Desbonnets Pieter Lodewijk Desideer, eigenaar te Comines (F) (overlijden van de weduwe Van Elslande van Hendrik Lauwick)

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Werken
- Geldhof Willy, "De Geluveldse molens, eens de trots van de gemeente", Geluwe, 2011.
- Holemans Herman, Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel III. Gemeenten H-J, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1995.
- Ooghe Dirk, De molen(s) van Geluveld, in: Het Zonneheem, 38ste jg., 2009, nr. 2 (april-juni), p. 21-32.
- Pauwels Marcel, De molens van Geluveld, in: Zonneheem, Heemkundig tijdschrift van 'De Zonnebeekse Heemvrienden', Zonnebeke, jg. 8, 1979, nr. 2, z.p., ill., plan.
- Verpaalen John, Molens van de Frontstreek, Veurne, De Klaproos, 1995.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: woensdag 25 mei 2022

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens