Papelynemolen
ten zuiden
Papelyne (oude toponiem)
800 m NO v.d. kerk
kadasterperceel B788
De Papelynemolen was een staakmolen, ingericht als koren- en oliemolen. Hij stond aan de Hogestraat, op 800 meter ten noordoosten van de kerk van Werken. De naam is afkomstig van de plaats waar hij stond, in de ommeloper van Werken uit 1662 omschreven als “Papelyntje”. Er werden te Werken geen molens opgericht in de periode 1810-1843, zodat hij dus van vóór 1810 dateert, maar zeker van na 1778 vermits hij nog niet voorkomt op de Ferrariskaart.
Op het kadastraal plan van Popp uit staat de molen getekend langs de “Thouroutstraet” (de huidige Hogestraat), op een kleine kilometer van het centrum van Werken.
Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Delbeke-Slembrouck Alexander, molenaar te Werken
- 25.07.1839, verkoop: Ketele-Wallyn Ignatius, timmerman te Werken (notaris Robaeys)
- 09.03.1848, erfenis: Ketele Ignatius en de kinderen (overlijden van vrouw Wallyn)
- 16.08.1854, verkoop: Ketele Ignatius Jacobus, molenaar te Werken (notaris Haeghebaert)
- 11.05.1855, verkoop: a) Ketele David, molenaarsgast te Weken en b) Ketele Barbe, zonder beroep te Werken (notaris Huyghebaert)
- 04.06.1879, verkoop: Roose-Verhelst Augustus, koopman te Werken (notaris Deseck)
- 16.02.1893, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Augustus Roose)
De molen werd door Benoni Carpentier en Remi Dewilde uitgebaat. Hij werd vernield in oktober 1914 en werd niet meer vervangen. Na afbraak van het tot puin herleide molenhuis werd er een vrijstaande woning met aanpalend lager maalderijgebouw opgetrokken. Deze zijn opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgeod. Rechts van de woning is nog een lichte verhevenheid te zien van de oude molenberg.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Bouwkundige beschrijving van de woning en de (voormalige) mechanische maalderij (Agentschap Onroerend Erfgoed)
Vrijstaande woning met aanpalend lager nutsgebouw (voormalige mechanische maalderij).
Onverharde erfoprit aan de rechter zijde. Laag dubbelhuis van drie traveeën onder zadeldak (rode mechanische pannen). Verankerde gele baksteenbouw met licht getoogde muuropeningen onder strek. Bewaarde drieledige T-ramen met grote roedeverdeling en vertikaal geleed bovenlicht, en paneeldeur. Verankerd geelbakstenennutsgebouwmet rechthoekige poortopening aan straatzijde; beluikte laadopening, venster onder licht getoogde strek en deur onder betonnen latei in de rechter zijgevel.
Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Werken, 1921/45.
Eddy Vansteenkiste, "De molens van Werken", in: Jaarboek heemkundige kring "Crekel Beke" Kortemark, 1990, p. 127-137 (p. 127).
J. Demarée, T. Denoo, A. Desmytter, W. Messeyne, S. Vanhove, "Couchezmolen, molenmuseum, leidraad", Kortemark, s.d.
Christiaan Debusschere, "Molengemeente Kortemark", Kortemark, Molen Magazine, 2003, 260 p.
Herman Holemans, "West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.
Vanneste P., Baert S. & Creyf S., Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortemark, Deel I: Deelgemeente Kortemark en Handzame, Deel II: Deelgemeenten Werken en Zarren, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42,
Rogier Crevits, "Menschen van te lande. Over Leven en Werken tussen Diksmuide en Kortemark 1840-1940", Veurne, De Klaproos, 1992, p. 41-45.
De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.