Molenzorg

Anderlecht, Brussels Hoofdstedelijk Gewest


Verzameling Ons Molenheem
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Luizenmolen -I

Ligging
Rue des Papillons
1070 Anderlecht

Vlindersstraat
kadasterperceel G106


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
1862 / 1874
Verdwenen
1955 - februari, sloop
Beschrijving / geschiedenis

De Luizenmolen was een houten korenwindmolen aan de Vlindersstraat, op de grens met Dilbeek.
Jozef Paridaens, landbouwer te Heikruis, kreeg op 9 juli 1862 de toestemming van de Bestendige Deputatie van de provincie Brabant om deze molen op te richten. De molen werd van elders overgebracht, maar er kon niet nog niet uitgemaakt worden van welke plaats. Ook rond de benaming Luizenmolen werden allerlei hypothesen geopperd. Het blijkt gewoon dat de molennaam afkomstig is van het grondtoponiem De Luizen.

Opeenvolgende eigenaars:
- 1862, opbouw: Paridaens-Lindemans Jozef, landbouwer te Heikruis - later molenaar te Anderlecht
- 31.08.1904, erfenis: de weduwe en kinderen (overlijden van Jozef Paridaens)
- 22.05.1906 verkoop: Van Leeuw-Roelandts Henri Pierre, molenaar te Anderlecht
- 31.05.1914, erfenis: de weduwe (overlijden van Henri Pierre Van Leeuw)
- 26.04.1934, erfenis: Van Leeuw Serafine en compagnie, zonder beroep te Anderlecht
- 21.11.1939, afstand: Gemeente Anderlecht (akte burgemeester) 

In 1874 werd de molen naar een naburig perceel verplaatst (van G106b naar G106i). De molen lag al stil sinds 1928 en was in 1936 al in vervallen toestand geraakt. De gemeente Anderlecht kocht de molen op 21 november 1939 met de bedoeling om hem te herstellen. In eerste instantie was de tweede wereldoorlog een spelbreker. Na de oorlog werd de restauratie een aantal keren in de gemeenteraad besproken, maar de tijdsgeest bleek nog niet rijp. Het was volop het tijdperk van grote stedenbouwkundige werken.

Begin februari 1955 werd de molen omgetrokken.

Op het nabijgelegen perceel werd in 1996 een nieuwe Luizenmolen opgetrokken.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Zie ook: Anderlecht, Luizenmolen - II

Bijlagen

Bulletin des Commissions Royales d'Art et d'Archéologie Commission Royale des Monuments et des Sites /
Bulletijn der Koninklijke Commissies voor Kunst en Oudheidkunde Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen, jg. 77, 1938, janvier-juin / Januari - Juni, p. 106-107.
IV. — Urbanisme et divers. - Stedenbouw.
1. Anderlecht (Brabant). - « Luizenmolen »: Conservation.
La Commission a fait connaître à M. le Gouverneur du Brabant qu'elle se rallie aux conclusions du rapport de M. Caluwaers, membre correspondant, en ce qui concerne les mesures à prendre en vue de la conservation du moulin à vent « Luizenmolen », à Anderlecht.
La Commission l'a prié de vouloir bien suggérer à l'Administration communale de consacrer à la consolidation sur place de ce moulin les ressources qu'elle avait éventuellement cru pouvoir destiner au démontage et au rétablissement de ce moulin à l'extrémité du parc créé dans la partie moderne d'Anderlecht.

Bulletin des Commissions Royales d'Art et d'Archéologie Commission Royale des Monuments et des Sites /
Bulletijn der Koninklijke Commissies voor Kunst en Oudheidkunde Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen, jg. 77, 1938, juillet-décembre / juli-december, p. 207 / p. 219-220.

Conservation du moulin à vent dit « Luizenmolen », à Anderlecht.
M. Caluwaers a procédé à l'examen du moulin à vent dit « Luizenmolen », sis à proximité de l'avenue d'Itterbeek, à Anderlecht.
Ce moulin, immobilisé depuis une dizaine d'années, donne une note sympathique dans le beau paysage qu'on découvre du plateau qu'il domine. U subit les effets de l'abandon et les parties extérieures se trouvent dans un état de vétusté absolu.
L'Administration communale aurait l'intention de le faire démonter et rétablir à l'extrémité du parc créé dans la partie moderne de la localité.
Tenant compte de la circonstance qu'il s'agit du dernier moulin ancien qui existe encore dans les environs immédiats de Bruxelles et qu'à ce point de vue il présente un intérêt historique indéniable, le Comité estime que son classement légal pourrait être envisagé, pour autant toutefois qu'il soit laissé à l'endroit où il se dresse actuellement.
Cependant, sa restauration entraînerait une dépense qui ne serait pas inférieure à 100.000 francs et, d'autre part, ce moulin ne se trouve plus à son emplacement primitif ; il a été démonté il y a quelque quarante ans, pour être reconstruit dans les environs de l'habitation du meunier.
U pourrait être suggéré à l'Administration communale de consacrer à sa consolidation sur place les ressources qu'elle avait éventuellement cru pouvoir destiner au démontage et au rétablissement de ce moulin à l'extrémité du parc créé dans la partie moderne d'Anderlecht.

Behoud van den windmolen « Luizenmolen » genaam, te Anderlecht. M. Caluwaers is overgegaan tôt het onderzoek van den windmolen « Luizenmolen » genaamd, gelegen nabij de Itterbeeksche baan te Anderlecht. Die molen, die sinds een tiental jaren niet meer draait, geeft een aangenaam karakter aan het schoon landschap dat men ontdekt van op de vlakte die hij beheerscht. Hij ondergaat de uitwerksels van de verlatenheid en de uiterlijke deelen verkeeren in een staat van volkomen oudheid. Het gemeentebestuur had het inzicht hem te doen afbreken en hem vervolgens te doen herstellen op den hoek van het park ingericht in het moderne gedeelte dier wijk. Rekening houdende met de omstandigheid dat het hier gaat om de laatste oude molen in de onmiddellijke Brusselsche omgeving en dat hij uit dien hoofde van ontegensprekelijk historisch belang is, meent het Comité dat zijn wettelijke rangschikking zou mogen in overweging genomen worden, voor zooveel, nochtans, hij op de plaats zou behouden worden waar hij zich thans bevindt.
Zijne herstelling zou nochtans een uitgave vergen van minstens 100.000 frank en anderzijds bevindt die molen zich niet meer op zijn oorspronkelijke plaats; hij werd reeds afgebroken over een veertigtal jaren om opnieuw opgetrokken te worden in de omgeving der woning van den maalder. Men zou het gemeentebestuur kunnen aanzetten, aan zijn herstelling op zijn huidige plaats, de inkomsten te besteden, die het gebeurlijk zou besteed hebben aan de afbraak en het herstellen van dieu molen op den hoek van het park, ingericht in het modem gedeelte van Anderlecht.

Literatuur

De Beul Joris, Bijdrage tot de geschiedenis van de molens in het Land van Gaasbeek: de watermolens van Aa en Veeweyde (14de-18de eeuw), in: Eeckhout Godelieve, Liber amicorum Dr. Herman Vandormael. Lennik, J. Verhoeven, 2003, 247 p.
Jean Van Audenhove, Les Moulins d'Anderlecht, Anderlecht, Anderlectensia, 2001, 190 p.;
G. Van den Berghe, Anderlecht door de tijden heen, Brussel, 1938;
G. Abeels, Anderlecht in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1972;
J. Van Overstraeten, De molens van Anderlecht, in: Toerisme, XXIII, 1944, p. 122-123;
M.A. Duwaerts e.a., De molens in Brabant, Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961;
Herman Holemans, Kadastergegevens: 1835-1980. Brabantse wind- en watermolens. Deel 1: arrondissement Brussel-Hoofdstad, Kinrooi, Studiekring 'Ons Molenheem", 1989;
Jan Lanckmans, "Anderlecht - Beelden van weleer, s.l., Het Streekboek, 1993, 96 p., geïll. + kaart
Paul Bauters & Marc Villeirs, Les moulins à eau et à vent de Woluwe-Saint-Lambert et de la région bruxelloise. Histoire et technologie / Water- en windmolens van Sint-Lambrechts-Woluwe en van het Brussels gewest. Geschiedenis en techniek, Woluwe-Saint-Lambert/Sint-Lambrechts-Woluwe, 1996 (Musée communal de Woluwe-Saint-Lambert, cahier n° 2 / Gemeentelijk museum van Sint-Lambrechts-Woluwe, tijdingen n° 2)
Bulletin des Commissions Royales d'Art et d'Archéologie Commission Royale des Monuments et des Sites /
Bulletijn der Koninklijke Commissies voor Kunst en Oudheidkunde Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen, jg. 77, 1938, janvier-juin / Januari - Juni, p. 106-107; juillet-décembre / juli-december, p. 207 / 219-220.

Overige foto's

<p>Luizenmolen -I</p>

Verzameling Ons Molenheem

<p>Luizenmolen -I</p>

Verzameling Ons Molenheem

<p>Luizenmolen -I</p>

Verzameling Ons Molenheem

<p>Luizenmolen -I</p>

Verzameling Ons Molenheem

<p>Luizenmolen -I</p>

Foto: jaren 1950 (coll. Ton Meesters, Breda)

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: dinsdag 8 november 2016

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens