Molenzorg

Vilvoorde, Vlaams-Brabant


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Volmolen Houwaert
Katoenmolen Houwaert
Tabaksmolen Coquette

Ligging
Vissersstraat
1800 Vilvoorde

300 m W v.h. centrum
op de Zenne / Woluwe
kadasterperceel D450


toon op kaart
Type
Onderslag watermolen
Functie
Volmolen, later oliemolen en korenmolen
Gebouwd
1802
Verdwenen
1898, magazijn
Beschrijving / geschiedenis

Deze watermolen uit 1802 was gelegen aan de huidige Vissersstraat, op de plaats van het voormalig kasteel van Vilvoorde dat in 1774 afgebroken werd, nabij het vroegere Dominicanen- of Predikherenklooster. De molen was gebouwd overheen de Woluwe en de Zenne, met 2 bogen waaronder elk van deze riviertjes vloeiden. Beiden vermengden zich enkele meter voorbij de molen. In geval van droogte kon hij gebruik maken van het water van de Woluwe. 

Nog voor de afbraak van het bouwvalig kasteel van Vilvoorde in 1774, werd in 1765vgevraagd deze afbraak te mogen doen om er waterzaagmolens op te richten. Dat project werd niet uitgevoerd.

De watermolen werd in 1802 opgericht door Houwaert-Rey en werd voorgesteld als een begunstiging van de plaatselijke wolnijverheid (in de Franse tijd). In 1816 werd de volmolen beschreven als "un des mieux conçus et des plus importants du royaume".

Ernaast werd in 1807 een door waterkracht aangedreven katoenspinnerij opgericht.

De waterpegel werd vastgesteld door het keizerlijk decreet van 29 augustus 1809 en door het besluit van de Bestendigde Deputatie van de provincie Brabant op 18 september 1834.

Tijdens het Hollands bewind (na 1815) ondervond de locale wolnijverheid een grotere concurrentie. De volmolen werd nog voor 1830 opgeheven en ingericht als een katoendrukkerij met "watertuig", zoals dat in het kadaster werd omschreven. Ook het nabijgelegen voormalige Dominicanen- of Predikherenklooster werd daartoe ingericht. Later werd stoom gebruikt.

Eigenaars:
- 1802, opbouw: Houwaert-Rey
- voor 1834, eigenaar: Houwaerts-Rijckaert, te Brussel
- 21.01.1842, erfenis: a) Houwaerts Adriaen, brouwer te Brussel; b) Houwaerts Ida, echtgenote Ghiselin, te Gent, c) Houwaerts Cathérine, echtgenote Rey Victor, d) Houwaerts Joseph, te Brussel, e) Houwaerts Henri, te Brussel, f) Houwaerts Jean, te Brussel, g) Houwaerts Charles, te Brussel en h) Houwaerts Auguste, te Brussel
- 11.08.1851, deling: a) voor vruchtgebruik: Rey Floribertus, koopman te Vilvoorde en b) voor naakte eigendom: Rey Mathilde, Rey Henri, Rey Emma Jeanne, Rey Joséphine en Rey Louis (notarsi Jacobs).
- 26.01.1870, verkoop: Fondu-Staadt Jan-Baptist, fabrikant te Brussel (notaris Vanderburght)
- 07.12.1875, verkoop: Coquette Jozef, nijveraar te Vilvorode (notaris Vander Burght - usine)
- 24.02.1888, erfenis - registratie: a) Coquette-Wyam Couronné Joseph, de weduwe, nijveraarster te Vilvoorde en b) Coquette René, student-geneesheer te Vilvoorde

In 1843 gebeurde de omvorming in een graan- en oliemolen. De oliemolen werd in 1866 opgeheven (en toegevoegd bij een woonhuis), terwijl de graanmolen in werking bleef. In 1876 werd die omgevormd in een tabaksmolen.

De watermolen werd in  1896 buiten gebruik gesteld bij de overwelving van de samenvloeiing van de Woluwe en de Zenne. Het gebouw werd nog enige tijd gebruikt als een magazijn.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bijlagen

"La chute du moulin de Vilvorde est déterminée par le décret Impérial du 29 aout 1809 et par l'ordonnance de la Députation du 18 septembre 1834".

Literatuur

Lieven Denewet, "Volmolens voor wol en zeemleder in Vlaanderen en Waals-Brabant. Deel 1. Geografische en chronologische inventaris", Molenecho's, jg. 15, 1987, nrs. 2-3, 158 p. (themanummer).
1200 jaar Vilvoorde, Vilvoorde, 1980.
Biesemans L., Vilvoorde: ons heden is zijn verleden, Vilvoorde, 1990.
Nauwelaers J., Histoire de la Ville de Vilvorde, 2 delen, Brussel,  1941. Van Impe F.A., Beknopte geschiedenis van Vilvoorde, 2003.
Verheyden A.L.E., Onze stad Vilvoorde, Vilvoorde, 1977.
Wauters A., Histoire des environs de Bruxelles, Boek 6-B, Heruitgave  van de originele tekst van 1855, Brussel, 1972.
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961.
Holemans Herman, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 3: arrondissement Halle-Vilvoorde (M-Z)", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1992.
Frans Ringoot, "De molens van Vilvoorde", Ons Molenheem (Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem), 1999, jan.-maart, nr. 1, p. 10-15.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: vrijdag 30 december 2016

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens