Molenzorg

Sint-Pieters-Leeuw, Vlaams-Brabant


De vroegere molensite. Foto: Yvan De Saedeleer, 19.11.2011
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Eizingenmolen
Molen van Eizingen

Ligging
Eizingen
1600 Sint-Pieters-Leeuw

op de Zenne
sinds 1927 bij Buizingen
kadasterperceel G185 (oliemolen)
                        G 186 (graanmol


toon op kaart
Type
Watermolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1611 / voor 1775
Verdwenen
1866, magazijn / 1871, brand
Beschrijving / geschiedenis

Sinds de dertiende eeuw stond in het voormalig gehucht Eizingen de grootste watermolen langs de Zenne.

De Eizingenmolen was oorspronkelijk een graanwatermolen op de Zenne (perceel G 186). Na de verwoesting rond 1580 tijdens de troebelen werd de molen voor 1611 heropgericht. Op de Ferrariskaart van ca. 1775 zie we op de andere oever van de Zenne ook een molengebouw afgebeeld: dat was de oliemolen (perceel G 185).

Eigenaars na 1830
- voor 1834, Van der Dilft graaf Antoine Louis Eustache Ghislaine, burgemeester te Sint-Pieters-Leeuw
- 25.01.1841, verkoop: Prévinaire Theodore, fabrikant te Haarlem (NL) (notaris Mataigne)

De oliewatermolen werd in 1866 opgeheven en veranderd in een magazijn. De graanmolen brandde in 1871 volledig af en werd in 1874 omschreven als een vlasspinnerij.

De percelen waarop beide molens stonden, werd in 1927 overgeheveld naar Buizingen.

In de 19de eeuw werd aan de molen nog een complex toegevoegd met de katoenweverij Vanham en met een gaslichtfabriek die deze katoenfabriek van licht moest voorzien.

Van de katoenfabriek blijft vandaag alleen nog de villa van de familie Vanham over, van de gaslichtfabriek nog wat muren en van de watermolen alleen nog wat archeologische resten. Vooral toen de spoorweg dwars door Eizingen werd aangelegd, verdween het gehucht helemaal van de kaart en werd wat restte bij de parochie van Buizingen gevoegd.

De resten aan de oever van de Zenne groeiden inmiddels uit tot een uitzonderlijk mooi natuurgebied, met een zwaaikom waar zich vroeger een aanlegsteiger bevond. 'De stad Halle kocht dit gebied aan omdat het een grote natuurwaarde heeft en historisch een interessante site is. De stad Halle bheert deze site op een ecologische wijze. Stadsarbeiders maakten in het gebied met boomstammen al een soort amfitheater en maakten met takkenrillen een weg door het bos. Van een oude zieke plataan werd een kunstwerk gemaakt. In ruil planttn  burgemeester Dirk Pieters en schepen Mark Demesmaeker twee nieuwe zomereiken op de oude molensite om het nieuwe begin te symboliseren. De oude molensite maakt deel uit van een groter plan van het Regionaal Landschap om de boorden van de Zenne op te waarderen.

 

Bijlagen

IDH, "Stad Halle geeft nieuw leven aan oude molensite", in: Het Nieuwsblad, 23.11.2011.
Heel wat geïnteresseerden wilden de oude molensite wel eens bekijken. Foto Yvan De Saedeleer. Halle - De stad Halle kocht de oude molensite aan langs de Zenne in Eizingen. Zaterdag kon dit bijzonder brokje natuur heel wat geïnteresseerden verrassen. Sinds de dertiende eeuw stond in het voormalig gehucht Eizingen de grootste watermolen langs de Zenne. In de 19de eeuw werd aan de molen nog een complex toegevoegd met de katoenweverij Vanham en met een gaslichtfabriek die deze katoenfabriek van licht moest voorzien. Van de katoenfabriek blijft vandaag alleen nog de villa van de familie Vanham over, van de gaslichtfabriek nog wat muren en van de watermolen alleen nog wat archeologische resten. Vooral toen de spoorweg dwars door Eizingen werd aangelegd, verdween het gehucht helemaal van de kaart en werd wat restte bij de parochie van Buizingen gevoegd. De resten aan de oever van de Zenne groeiden inmiddels uit tot een uitzonderlijk mooi natuurgebied, met een zwaaikom waar zich vroeger een aanlegsteiger bevond. 'De stad Halle kocht dit gebied aan omdat het een grote natuurwaarde heeft en historisch een interessante site is', zegt schepen Mark Demesmaeker. 'We willen deze site ecologisch gaan beheren. Hier vindt onder meer de grootoorvleermuis een natuurlijke habitat. We hopen ook dat de populatie van rivierdonderpadden zich hier kan herstellen.' Stadsarbeiders maakten in het gebied met boomstammen al een soort amfitheater en maakten met takkenrillen een weg door het bos. Van een oude zieke plataan werd een kunstwerk gemaakt. In ruil plantte Mark Demesmaeker zaterdag samen met burgemeester Dirk Pieters twee nieuwe zomereiken op de oude molensite om het nieuwe begin te symboliseren. De oude molensite maakt deel uit van een groter plan van het Regionaal Landschap om de boorden van de Zenne op te waarderen.

Literatuur

M. Van den Weghe, Eene bijdrage tot de geschiedenis van Sint-Pieters-Leeuw", Wetteren, 1931.
Herman Holemans, Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 3: arrondissement Halle-Vilvoorde (M-Z), Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1992.
M.A. Duwaerts e.a., De molens in Brabant, Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961.
R. Van Mieghem, De molens van bij ons, in: Lewe, Driemaandelijks tijdschrift van de Heemkring Sint-Pieters-Leeuw, jg. 5 (1985-1986), nr. 3, p. 23-24, ill.
Ons erfgoed in woord en beeld, Themanummer, in Lewe, jg. 25, nrs. 2-3-4, 2006.
Alphonse Wauters, Histoire des environs de Bruxelles, Boek 1, Heruitgave van de originele tekst van 1855, Brussel, 1971.
IDH, "Stad Halle geeft nieuw leven aan oude molensite", in: Het Nieuwsblad, 23.11.2011.

Overige foto's

<p>Eizingenmolen<br>Molen van Eizingen</p>

Panorama van de zwaaikom op de Zenne, foto genomen in 2022 door Filip Delannoy.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: maandag 15 mei 2023

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens