De Molen Sappe (Molen Soppe) was een graanwatermolen met onderslagrad, aan de Deurnebrug (niet de huidige Deurnebrug over het Albertkanaal) op het Groot Schijn, aan de noordkant van de Turnhoutsebaan en op de westzijde van het huidige Cogelsplein .

Hertog Hendrik I van Brabant schonk in 1233 aan de monniken van Ename een gedeelte van de loop van het Schijn tot aan de Deuzele: "aquam et piscarium de Doerne inter molendinum Sappe et aquam dicta Deirsele" "... est hominum memoria, necesse est ut en que geruntur in tempore, scripti soliditate perhennentur. Vestre igitur universitati volumus esse notum quod nos, pro remedio anime nostre et animarum omnium, tam antecessorum quam successorum nostrorum, contulimus ecclesie Eihamensi, libere et absolute, in puram et perpetuum elemosinam, aquam nostram flucutem inter molendinum Sappe, situm in parrochia de Dorne, et aquam, que vocatur Deusele, et totam..."
In 1339 leest men: "Doeselt ab alto molendino".

De door de oorlog verarmde abdij van Ename zag zich verplicht haar Deurnse goederen en prebenden te verkopen aan de Antwerpse abdij van Sint-Michiel. (De abdij van Ename had in 1185 het altaar en de kerkelijke tienden van Deurne verworven, als schenking door de bisschop van Kamerijk). 

In een overeenkomst van 1361 tussen Gijsbrecht van Deurne en de abt van Sint-Michiels, verzaakte eerstgenoemde aan zijn recht op de visvangst in het Schijn: "die Visscherie van den wateren dat men heet die Scint, lopende in die Parochie van Dorne vander steden diemen heet sappemeulen, al tote Deucele".

In 1640 werd de watermolen nogmaals geciteerd in het landboek van de Sint-Michielsabdij: "item competeert het Godshuis de visscherye in het Schijn tot Deuren, tusschen de Molen Sappe, nu Deurenbrug, ende het water ghenaempt Deussele, nu den Tweemont,..."

Op deze plaats stond van 1839 tot 1891 een moutrosmolen (zie: Deurne, Moutmolen).

Lieven DENEWET & Georges KOCKELBERG

Gedrukte bronnen
Piot Charles, "Cartulaire de l'abbaye d'Eename", Bruges, A. de Zuttere-van Kersschaver, 1881 (Monasticon Flandriae. Recueil de chroniques, chartes et autres documents concernant l’histoire et les antiquités de la Flandre-Occidentale. Chroniques des monastères de Flandre), p. 183-185.

Werken
T. De Vrij, "Deurne bij Antwepen. Geschiedkundige schets", Antwerpen, 1954.
P. Goetschalckx & B Van Doninck, "Oorkondenboek der abdij van Sint-Bernaards aan de Schelde", I, 1909.
J. Laenen, "Deurne en Borgerhout vanaf den oorsprong tot in het begin der XIVde eeuw", Mechelen, 1929.
P. Lemmens, "De windmolen van Deurne bij Antwerpen", Heemkundig Handboekje, XX, 1972, p. 25-26.
Mr. L.P.X., "Beschrijving van Deurne in 1809", in: Turninum, III, 1949, p. 28.
M. Nonneman, "Deurne in oude prentkaarten waarin ook afbeeldingen van Borgerhout", Zaltbommel, 1972.
P. Pittoors, "Middelmolen of Cruyningemolen te Deurne", in: 't Lauwerkransken, IV, 1960, p. 123-124.
F. Prims, "Geschiedenis van Borgerhout", Antwerpen, 1936.
J. Proost, "Gemeente Deurne. Sint-Rochusparochie", z.p., z.d.
J. Stockmans, "Geschiedenis van Deurne en Borgerhout", I-II-III, Brecht, 1895-1897-1899.
M. Van Goethem, "De Molen van Deurne", mededeling aan H. Holemans op 7 augustus 1967.
J. Van Thillo, "De molens van Deurne-Borgerhout", in: 't Lauwerkransken, III, 1960, p. 75-79.
"Kohier van belastingen te Deurne in 1544", in: Turnimum, III, 1949, p. 41.
"Zo was... Deurne", Antwerpen, 1972.
H. Holemans & P.J. Lemmens, "Molens van de Voorkempen en van Groot-Antwerpen", Nieuwkerken, Ten Bps - Nieuwkerken - Studiekring Ons Molenheem, 1983, p. 46-47.
G. Kockelberg, "Historische molenvermeldingen in en om Antwerpen", Antwerpen, 1986.
Hugo Lambrechts-Augustijns, "Akkoord voor een nieuwe molen te Deurne", Heemkring Aartselaar, jg. 2006, nr. 2, p. 23-25.
Hugo Lambrechts-Augustijns, "De molen van Hoofdvunder te Deurne", Heemkundig handboekje voor de Antwerpse regio (Gitschotelbuurschap Borgerhout), jg. 2000, nr. 2.