Molenzorg

Bissegem (Kortrijk), West-Vlaanderen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Bissegemmolen
de Korenmolen

Ligging
Meensesteenweg 282
8501 Bissegem (Kortrijk)

noordzijde
ten O v.d. Heulsestraat
300 NO v.d. kerk
kadasterperceel A335


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1467 / voor 1694
Verdwenen
1882, sloop
Beschrijving / geschiedenis

De Bissegemmolen, ook de Korenmolen genoemd, was een houten korenwindmolen aan de noordzijde van de Meensesteenweg (vroegere Kortrijksesteenweg), ter hoogte van het huidige huisnummer 282, nabij het centrum van Bissegem, iets ten oosten van de Heulsestraat en Gulleegemsesteenweg, op wat vroeger de wijk Neerbeke werd genoemd.

De vroegste vermelding is van 1467: "de Jehan Vriendt qui doit heritablement 6 S par. par an d'un molin a vent estant en la paroisse de Bisseghem en la chastellerie de Courtray". We vinden de molen terug op de kaart van Chevalier de Beaurain uit 1694 onder de naam "M. de Bisseghem".

In 1729 was Marie-Placide de Croix, vrouwe van Dadizele enz., eigenares van de molen en was Pieter Seynaeve er molenaar. In het kasteelarchief de Croix (Dadizele), bewaard in het archief van heemkring Dadingisila te Dadizele, worden pacht- en andere akten uit dat jaar bewaard.

In het landboek van Bissegem uit 1740 wordt hij beschreven onder het 2de kanton, nummer 133, maar er wordt geen eigenaarsnaam vermeld; we weten enkel dat die in Gent woonde. Het ging om een korenwindmolen. In de marge staan wel later toegevoegde namen van opeenvolgende gebruikers-molenaars: Joannes Seynaeve, Louis Terrijn en Marijn Verfaillie.

We zien de molen afgebeeld:
-  op de Ferrariskaart van ca. 1775 met het bruin symbool van een staakmolen met de benaming "Bisseghem Molen"
- op een kaart van de "terrier" van Steurenambacht uit 1784
- in de "Atlas Parcellaire" uit 1809 (sectie A, 77).

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Lefèvre Frans en consoorten, landbouwer te Heule
- 11.08.1840, verkoop: Lefèvre-Cannaert Jacobus, landbouwer te Heule (notaris Dupont)
- 06.07.1874, erfenis: Lefevre-Cannaert Jacobus, de weduwe en kinderen te Bissegem (overlijden van Jacobus Lefevre)
- 1879, verkoop: a) Lefèvre Polidoor, koopman te Bissegem, b) Polderman-Lefèvre Victor, koopman te Bissegem, c) Leenaert-Lefèvre August, vlaskoopman te Bissegem, d) Lefèvre Pharaïlde, zonder beroep te Bissegem en e) Lefèvre Camille, zonder beroep te Bissegem.

Molenaar Petrus Bossuyt moest in 1823 voor het assisenhof van Brugge verschijnen wegens zware mishandeling van een ambtenaar van de accijnzen. Hij kreeg  vijf jaar "reclusie en expositie". Dit gebeuren is te kaderen in de belasting op het gemaal, die de Hollandse overheid had ingevoerd en groot protest uitlokte bij de molenaars. Daarna kwam molenaar Bruno Loncke (+1852).

De erfgenamen van Jacobus Lefevre, die in 1874 overleed, zagen geen winst meer in de molen. Deze verviel en werd begin 1882 gesloopt: hij staat niet meer vermeld in een akte van 23 februari 1882.

Lieven DENEWET, Pierre MATTELAER & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archiefbronnen
Archives départementales du Nord, série B, n° 5333 (rekening uit 1467)
Archief heemkring Dadingisila, Kasteelarchief de Croix (Dadizele), pacht- en andere akten uit 1729.
Kaart van chevalier de Beaurain, "Camp de Courtray", 28.08.1694.
Gemeentearchief Bissegem, 1. Landboek van Bissegem, Franciscus J. Gheysens, 1740 (1747) (Canton 2, 133)
Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten, VI, nr. 6978. Atlas parcellaire, Canton de Menin, 1809.
Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Bissegem, Wijnendaele, nr. 65

Literatuur
L. Goeminne & Y. Coutant, "Molenvermeldingen anno 1467", Molenecho's, jg. 16, 1988, p. 175.
Pierre Mattelaer, "De molens van Bissegem en Heule", in: De Leiegouw, XL, 1998, p. 173-192.
F. Deleu, "Bissegem vroeger", Bissegem, 1986.
Dewilde B., Decaluwé C., "Bissegem", in Landelijk leven en hoevengids Groot Kortrijk, deel 1, Tielt, 1986.
Van Hoonacker E., "Duizend Kortrijkse straten", Kortrijk, 1986.
Herman Holemans, "Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-B", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1993.
A.B. "Westvlaamse molenaars voor de rechter (1823)", Biekorf, jg. 97, 1997, p. 344.

Mailberichten
Philip Depraetere, archivaris Dadingisila, 06.07.2016

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: woensdag 6 juli 2016

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens