De Moulin du Calvaire was een houten windmolen, type staakmolen, aan de westzijde van de Rue du Soleil Levant / Rijzendezonstraat nr. 2, in het gehucht Le Calvaire, op de hoek met de Boulevard des Canadiens / Kanadezenlaan, ten oosten van het centrum van Dottignies-Dottenijs.

De molen werd  voor 1775  gebouwd. als een oliewindmolen. Hij staat aangeduid op de Ferrariskaart met het bruin symbool van een staakmolen, onder de benaming "Moulin du Calvaire". Ook op de Kaart Vandermaelen (ca. 1860) wordt hij onder die benaming aangduid.

De staakmolen werd later omgevormd in een korenmolen.

Hij werd in oktober 1918 gedynamiteerd bij de terugtrekking van de Duitsers.
Op en rond de puinen van de molen speelden zich in die oorlog vreselijke drama's af.
De laatste molenaar was Bruno Dethue.

Na de oorlog werd ter plaatse een mechanische maalderij gebouwd. Het bakstenen gebouw met mansardekap, gelegen dwars tegenover de straat, bestaat nog met zijn typische luikapel en werd gerenoveerd als woning.

Lieven DENEWET

Le terrier de 1776-1790 de Dottignies signale six moulins, dont un sur la partie relevant du Tournaisin (Loupe). Léonard François Vuylsteke détient un moulin à huile (Calvaire).

Vers 1830-1840, selon le cadastre de Popp, le baron Vilain XIIII, de Bruxelles, est propriétaire du moulin à huile, dit du Calvaire. Ce moulin est le seul moulin de Dottignies qui apparaisse encore sur des cartes postales d'avant 1914. La photographie présentée ici a été prise vers 1905. Le moulin a été dynamité par les Allemands lors de leur retraite en octobre 1918.

Claude DEPAUW

Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (67).
Dottenijs
In het Oosten van de plaats stond Le Calvaire, behoorde aan Bruno Dethue en werd door de Duitschers omvergeworpen in October 1918.

M. D'Hondt & R. Salembier, "Dottignies en cartes postales anciennes", Zaltbommel, 1972, n° 16.
"Dottignies, Moulin du Calvaire", Molenecho's, XI, 1983, 4, p. 204.
R. Vandennberghe, "Souvenir de Mouscron, Dottignies, Herseaux, Luingne", Mouscron, 1983, D. 19.
Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (67).
Pierre Mattelaer, De molens van Zuid-West-Vlaanderen, in: De Leiegouw, XXI, 1979, p. 31-64 (63).
Claude Depauw, "Les moulins de l'entité de Mouscron", dans: Terroir, Mouscron, Musée de folklore "Leon Maes", n° 23-24, mars-juin 1986, p. 1-12.
C. Depauw, "Les moulins de Mouscron". (Catalogue de l'exposition), Mouscron, Société d'Histoire de Mouscron et de la Région, 1987, 14 p.
"Moulins en Hainaut", Bruxelles, Crédit Communal, 1987; Fernand Chantry, "Moulins du Hainaut", Antoing, 1987, p. 358.
Claude Depauw, "Les moulins de Mouscron", in: Guide 2005 des structures et associations culturelles, historiques et patrimoniales du Pays de Ferrain. 9ème forum culturel. L'Eau et le Vent en Pays de Ferrain. Wambréchies. Salle Billiet - Complexe sportif", Wambréchies, 2005, p. 178-187
Gérard Bavay, "Patrimoine et histoire des moulins en Hainaut - Inventaire descriptif" - Analectes d'histoire du Hainaut, tome XI, Mons, Hannonia, 2008, p.331-332.
Léon Veys & Arthur Dendoncker, "Les drames dans le village et sur les ruines du moulin de Calvaire", Cercle Historique Dottiniacas, bulletin n° 35, mai 2008.
"De vereenigde molenaars in West-Vlaanderen in 1904", Molenecho's, XIII, 1985, n° 1, p. 8.