Molenzorg

Veurne, West-Vlaanderen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Noordmolen

Ligging
Oude Vestingstraat
8630 Veurne

westzijde
hoek Molenstraat
Vesting
kadasterperceel A4


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1502 / voor 1642 / voor 1714
Verdwenen
1575, storm / voor 1714, verplaatst / 1886, sloop
Beschrijving / geschiedenis

De Noordmolen was een houten korenwindmolen op de vestingen, op de hoek van de OUde Vestingstraat en de Molenstraat. 

De staakmolen Hij werd voor 1502 gebouwd. De oorspronkelijke Noordmolen stond tussen de vesting en de vroegere Paardenmarktstraat, dit is de huidige Klopperstgraat of Blauwe Nonnenstraat, vroeger ook het "Noordmolenstraatje" genoemd. Hij stond dus ongeveer aan het einde van het Klopperstraatje op de noordvesten.

In 1502 pachtte Joos de Vuldere de Noordmeulen aan Victor Masin.

De molen waaide om, zo lezen we in een akte van 7 juni 1575 en de eigenaars vroegen om onteigening. Jacques Saisoen, zoon van Jaspar, en zijn vrouw Cornelie gaven procuratie aan Adriaen de Vuldere, Joris Saysoen, Pieter Peers, Jacob Donce, Lieven Ooste en Adriaen De Vulder om in hun naam te verschijnen voor de burgemeester en schepenen van Veurne om te onterven van de helft van een "ommeghewaeyden muelen staende op de oostwallen der voornoemde stede van Veurne", alsook een "half huuzeken" die ten westen van de molen stond, en daarin te "erfvene ende goedene" Heindryc Mottyut voor de som van 42 ponden 13 schellingen 4 ponden groten Vlaams.

De molen werd voor 1642 herbouwd. De Sint-Sebastiaansgilde van Veurne schoot in dat jaar naar "den koningsvogel" op "Joos Arnoudts meulne".

In 1700 behoorde de molen toe aan de weduwe en de erfgenamen van Jacques Verhulst en werd uitgebaat door molenaar Jacques Baes.

Volgens een archiefstuk van 22 februari 1714 werd de molen verplaatst: "meulen gestaen op de Noordzijde van deze stad neffens het hof van het gouvernement ende nu tegenwoordig getransporteerd op de Zuidzijde van de oostpoorte binnen deze stede gerecht". De molen werd gekocht van meester-bakker Benedict Chambo, gehuwd met de weduwe van Jacob Verhulst en behoort toe aan deze weduwe en haar kind Agnes, dochter van Louis.

Op het kadaster van 1845 werd deze molen nog steeds vermeld in de Molenbergstraat, dit is het straatje dat liep naar de vroegere molen van op het Zevensterreplein. De toenmalige molenaar David Jansens deed een aanvraag aan de gemeente om op zijn grond, in de nabijheid van de molen, een huis te mogen bouwen.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Zwaenepoel Pieter, molenaar te Veurne
- later, eigenaar: a) Zwaenepoel Pieter (voor naakte eigendom), molenaar te Veurne en b) en consoorten (voor vruchtgebruik)
- 15.12.1841, verkoop: Rillof-Deplae Pierre, de weduwe (als een van de consoorten) verkoopt haar 1/80ste aandeel aan Ghewy François Xavier, notaris te Veurne (notaris Guillier)
- 08.11.1843, verkoop: Jansens-Voordeckers David Antonius, molenaar te Veurne (notaris Floor)

De staakmolen werd in 1886 gesloopt.

Jef AMEEUW & Herman HOLEMANS

Literatuur

Stadsarchief Veurne, nr. 1701, d.d. 28 september  1502: "Joos de Vuldere pacht jegens Victor Masin eene muelne ghenaemt de noordmuelne".
Stadsarchief Veurne, nr. 1818, f° 146 (25 sprokel 1511).
Stadsarchief Veurne, nr. 1702, d.d. 16 december 1543 (proces over lijfkoop).
Archiefstuk Duinkerke 48/5/125 v° (akte van 7 juni 1575)
Rijksarchief Brugge, Kasselrij Veurne, 23 maart 1700.
Rijksarchief Brugge, Kasselrij Veurne, register 571, f° 219.
Gh. De Clercq, Toponymie van Veurne.
Frans De Potter, Geschiedenis van de Sint-Sebastiaansgilde,", p. 58.
Jozef Ameeuw, "Molens van Veurne-Ambacht", Koksijde, De Klaproos, 2004, p. 184-186.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z , Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: donderdag 13 augustus 2015

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens