Molenzorg

Tisselt (Willebroek), Antwerpen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Molen van de Hoogstraat

Ligging
Sint-Janslaan 3
2830 Tisselt (Willebroek)

noordwestzijde
ten NO van de Hoogstraat
kadasterperceel B546


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
1785
Verdwenen
1884, verplaatst naar Hombeek
Beschrijving / geschiedenis

De Molen van de Hoogstraat, genoemd naar zijn ligging, was een houten korenwindmolen aan de noordwestzijde van de Sint-Janslaan (nr. 3), in het NO van de Hoogstraat.

De standaardmolen werd gebouwd in 1785. Bernard Van Hoyemissen, inwoner en molenaar van Kapelle-op-den-Bos, verkreeg op 27 december 1784 het octrooi van de Oostenrijkse keizer Jozef II voor de oprichting van de graanwindmolen in de "Houghstraete".

De molen was in 1796 in het bezit van Petrus Van Hove.

We zien de molen aangeduid, telkens zonder benaming, in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844), op de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855).

Een kadasterdocument van rond 1830 omschrijft de molen: "standerdgraanwindmolen, windgunstig gelegen bij het dorp, hebbende eenen omgang en twee paar steenen, welke niet gelijktijdig kunnen werken. De pachter is Pierre Biermans.

Bij de windmolen stond van 1865 tot 1880 een pelrosmolen, type binnenrosmolen.

Eigenaars:
- 1785, oprichting: Van Hoyemissen Bernard, inwoner en moelnaar van Kapelle-op-den-Bos
- 1796, eigenaar: Van Hove Petrus (mogelijk de stichter)
- voor 1834, eigenaar: Van der Seypen Jan-Baptist, molenaar te Tisselt
- 26.05.1840, erfenis: de kinderen en kleinkind (overlijden van Jan-Baptist Van der Seypen)
- 17.08.1842, verkoop: De Wit-De Boeck Pieter Jan, landbouwer te Tisselt (notaris Peeters)
- 02.12.1844, erfenis: de weduwe en kinderen (kinderen: a) De Wit Petrus Dominicus, pachter en herbergier te Ramsdonk, b) De Wit Franciscus Josephus, pachter te Tisselt, c) De Wit Maria Josepha, echtgenote Robberechts Franciscus, pachter te Londerzeel, d) De Wit Isabelle, echtgenote Van Hooymissen Franciscus, molenaar te Tisselt en e) De Wit Joanna Coletta, pachteres te Tisselt) (overlijden van Pierre Jean De Wit)
- 21.10.1865, deling: Van Hooymissen Jean François, eigenaar te Tisselt (notaris Peeters)
- 28.06.1879, verkoop: Cloostermans-De Block Desire, molenaar te Tisselt (notaris Peeters)
- 28.06.1870, ruil: Robberechts-Somens René, molenaar te Tisselt (notaris Peeters)

Een merkwaardigheid is dat Desiré Cloostermans-De Block de Molen van de Hoogstraat in op 28 juni 1879 aankocht, maar op dezelfde dag ook een andere standaardmolen te Tisselt, met name de Oude Molen verwierf (door ruil). Hij had kennelijk niet de bedoeling om twee windmolens in bezit te houden: nog steeds op dezelfde 28 juni ruilde hij de molen in de Hoogstraat om met molenaar René Robberechts-Somers!

In 1884 kocht Jan Baptist Lauwers-Buelens, die een winkel had op de Graanmarkt te Mechelen, de molen aan. Hij liet hem afbreken en overbrengen naar Hombeek in de Zepstraat (vroegere Zijpstraat), op 45 meter afstand van de steenweg Hombeek - Kapelle-op-den-Bos. Voor de oprichting van de "houten graanwindmolen" had hij op 17 september 1884 toestemming gekregen van de Bestendige Deputatie van Antwerpen. Nadat het stuk grond (van 1105 m²) op 1103.1885 door Lauwers aangekocht wmas, kon  de molen geplaatst worden. De eigenaar deed echter geen goede zaken. Reeds op 03.11.1891 verkocht hij de molen aan Rosalia Van Severen, weduwe van Willem Lauwers (een familielid). Zij was ook de eigenares van de Expoelmolen, een andere standaardmolen te Hombeek.

Zie verder onder: Hombeek, Molen Lauwers
                          Tisselt, Pelmolen

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archieven
Algemeen Rijksarchief Brussel, Financiële Raad, nr. 1921 (oprichtingsbundel)

Kaarten
Fricxkaart (ca. 1712) (niet aangeduid)
Ferrariskaart (ca. 1775) (niet aangeduid)
Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855).

Werken
Karel De Decker, "Tisselt, dorp met karakter", Gemeentebestuur Willebroek, 2008.
P. Pittoors, "Molensprokkelingen", in: Katalogus van de molententoonstelling te Boechout en Kasterlee, 1965, p. 61.
"René Robberechts, Tisselts laatste molenaar", Het Volk (dagblad), 19.08.1975.
G. Roggeman, Archief voor Familiekunde, notariaat Willebroek
J. Troch, "Geschiedenis van Tisselt", z.p., 1937.
H. Van de Ven, "Tisseltse molenaar gefusilleerd", in: 't Vaartland, IV, 1976, p. 6.
A. Wauters, "Histoire des environs de Bruxelles", I-II-III, Brussel, 1855.
"René Robberichts, Tisselts laatste molenaar", in: Het Volk, 19 augustus 1975.
H. Holemans & P. Lemmens, "Molens van Klein-Brabant, Mechelen en de Rupelstreek", Nieuwkerken-Waas, Ten Bos, 1987.
Herman Holemans, "Provincie Antwerpen - Volledig overzicht van bestaande & verdwenen wind- water- & rosmolens", Kinrooi, Studiekring "Ons Molenheem", 1986, p. 69.
H. Holemans, "Wind- en watermolens van de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 3. Gemeenten P-Z", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2011.
H. Thys, "Molens in het arrondissement Mechelen, circa 1865-1870", in Heemkundig Handboekje voor de Antwerpse Kempen, Borgerhout, jg. 14, 1966, p. 3-14.
P. Lemmens, "Molenoverzicht uit het arrondissement Mechelen van 1830 tot heden", Borgerhout, 1963. Overdruk uit het Heemkundig handboekje voor de Antwerpse randgemeenten, 1963, X, nummer 4.
K. De Decker, "Nieuw Willebroek in oude prentkaarten", Zaltbommel, 1977.
J. De Keersmaecker, "Klein Willebroek, Schippersdorp", Antwerpen, 1979.
A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, 1961.
G. Roggeman, "Archief voor Famiiekunde - Notariaat Willebroek.
A. Wauters, "Histoire des environs de Bruxelles", I-II-III, Brussel, 1855.
F. Verlinden, "De verdwenen windmolens van Hombeek (nr. 8). De houten graanwindmolen in de Zepstraat", in: De Schacht (plaatselijk Milac-blad), XXXVI, 1982, 12, p. 10-11.
W. Van Mensel, "Molenaars Biermans", Ons Molenheem (Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem), jg. 1996,  nr. 4, p. 9-13.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: maandag 3 juli 2017

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens