De Moulin de Fontaine of Moulin de l'Abbaye was een watermolen op de Kleine Gete, op 51,55 meter boven de zeespiegel. Deze molen hing af van de abdij van Heylissem (zie bijlage) die er de banrechten op had. Deze rechten werden op 25 januari 1256-1257 door Hendrik III, hertog van Brabant, door middel van een keure bevestigd. Bij deze gelegenheid werd volgende regeling getroffen: al diegene die sinds ongeveer 40 jaar hun graan lieten malen in één van de molens van de abdij, werden in de toekomst verplicht zo voort te doen.

In 1450 werd op de andere oever van de Kleine Gete een oliemolen gebouwd voor de kloosterlingen van de abdij, zodat een dubbelmolen ontstond. Brandde af in 1704. Was verhuurd voor 900 gulden toen hij onder het Franse bewind verkocht werd. Diende daarna als papiermolen, voor 1830 weer als oliemolen en later als bietsuikerfabriek.

De graanmolen werd in 1699 heropgebouwd en diende opnieuw om graan te malen en (tijdelijk) stenen te zagen.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: a) De Marneffe Henri Jospeh (voor vruchtgebruik), te Montignies-le-Tilleul en b) Marneffe Jean, de kinderen (voor naakte eigendom) (de kinderen: a) Marneffe Jean Guillaume, b) Toussaint Désiré, c) Toussaint Pierre Joseph, d) Marneffe Rosalie, echtgenote Ruppé Pierre Joseph, e) Marneffe Cordelie, echtgenote Trappeniers Gérard, f) Marneffe Maximilien, g) Marneffe Auguste en h ) Marneffe Marie Joseph)
- 01.07.1836, verkoop: Fontaine-Wauthier Joseph, handelaar te Tienen (notaris Crampen)
- 18.12.1837, verkoop: Fontaine Henri, de erfgenamen, te Jodoigne (onderhandse akte)
- 23.09.1873, verkoop: Van den Bossche-d'Oultremont baron Gustave Louis Marie Joseph Pierre, eigenaar te Opheylissem (notaris Delvaux)
- 12.09.1907, erfenis: d'Oultremont-Van de Werve comte Albert François, militair te Brussel (overlijden van de weduwe d'Oultremont van Gustave Van den Bossche)

De oliemolen werd in 1890 buiten gebruik genomen en bleef verder bestaan als magazijn. De beide gebouwen werden in mei 1940 verwoest bij de inval van de Duitsers. De restanten werden in 1950 opgeruimd.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Abdij van Heylissem

Van 1768-80 vond een complete herbouw van de abdij plaats onder leiding van de bekende architect Laurent-Benoît Dewez. Vrijwel alle gebouwen die men tengenwoordig nog ziet, zijn in deze periode tot stand gekomen. Het pasleis van de abt heeft een 47 meter lange neoclassicistische façade met in het midden de hoge koepel van de abdijkerk, die in 1780 werd ingewijd.

De abdij werd door de Franse revolutionairen in 1796 opgeheven en het jaar daarna verkocht. Na 1800 werd een deel van de gebouwen omgedoopt tot weverij en werden meerdere kloostergebouwen afgebroken. Het voormalige paleis van de abt werd ingericht als prelatuur en woning van de prefect, en ontkwam zo aan de slopershamer, evenals een deel van de kerk. In 1870 verbouwde de architect Alphonse Balat de gebouwen en het park.

De restanten van de abdij liggen momenteel in het uitgestrekte landgoed Provinciaal domein van Hélécine.

Herman Holemans, Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 7: arrondissement Nijvel (F-O), Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1998.
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961, p. 272.