Molenzorg

Eine (Oudenaarde), Oost-Vlaanderen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Marollemolen
Molen Van der Straeten
Watermolen van Eine

Ligging
Marollestraat 12
9700 Eine (Oudenaarde)

noordzijde
bij de hoeve 't Withof of De Marolle
op de Marollebeek
3 km ten W v.d. kerk
kadasterperceel B51


toon op kaart
Type
Onderslag watermolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
tussen 1775 en 1821
Verdwenen
1883, sloop
Beschrijving / geschiedenis

De Marollemolen (naar de plaatsnaam), Watermolen van Eine of Molen Van der Straeten was een kleine graanwatermolen op de Marollebeek, op de noordzijde van de Marollestraat (nr. 12), bij de nog bestaande hoeve 't Withof of  De Marolle, op 3 km ten westen van de kerk van Eine. De Marollebeek is een kleine beek die ontspringt op de Melkhoek te Ooike.

De watermolen werd tussen 1775 en 1821 opgericht.

Het was een zogenaamde wintermolen: in de helft van het jaar (het zomerseizoen) was er geen genoeg water om de molen te laten malen. Er was slechts één steenkoppel en de molen maalde enkel voor het eigen gebruik van de boerderij waar hij stond. De landbouwer was zelf de molenaar. Omwille van zijn geringe hoeveelheid geproduceerde graan, werd hij in 1821 slechts op 21 gulden geschat (terwijl de windmolen van Eine toen op 185,13 gulden werd geschat).

Volgens het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Eine uit 1821 was deze molen, die slechts een gedeelte van het jaar voldoende watervoorraad heeft, opgericht uitsluitend voor eigen gebruik: "il existe aussi un petit moulin à eau servant à moudre du grain; il est à un tournant et situé sur un petit ruisseau dépourvu d'eau la moitié de l'année. Ce moulin est exploité par le propriétaire, pour la consommation de sa ferme. L'expert estime qu'à raison de la quantité de grain qu'il peut moudre, il peut être évalué à un revenu brut de fl. 21.00".

We zien de molen aangeduid op:
- de Atlas der Buurtwegen (ca. 1845)
- de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855° met de vermelding "Moulin à Eau"

De molen was steeds in het bezit van de boerderij waartoe hij behoorde "'t Withof" of "De Marolle". Deze boerderij bestaat nog en werd op 5 oktober 2009 vastgesteld als bouwkundig erfgoed (zie bijlage)

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Van der Straeten Emmanuel, landbouwer te Eine
- 18.07.1837, erfenis: Van der Straeten Louis (zoon van Emmanuel), landbouwer te Eine (overlijden van Emmanuel Van der Straeten)
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Louis Van der Straeten)
- 09.03.1863, deling: Van der Straeten Charles, landbouwer te Eine (notaris Debacker)

De watermolen, die voorzien was van een houten onderslagrad, werd in 1883 gesloopt.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bijlagen

Bouwkundige beschrijving van 't Withof of De Marolle waartoe de watermolen behoorde (Chris Bogaert, Kathleen Lanclus, Anja Tack & Mieke Verbeeck, Agentschap Onroerend Erfgoed, 1996)

Diep achterin gelegen zogenaamd "t Withof", naar verluidt ook wel zogenaamd"De Marolle"; vroeger gesloten thans U-vormige hoeve uit het vierde kwart van de 18de eeuw, genoemd naar de verdwenen watermolen. Eertijds belangrijkste hof van de wijk Marolle, waarvan witte beschildering wellicht verband houdt met de benaming.

Ten noorden, naar het zuiden georiënteerd boerenhuis met ten westen poort; acht traveeën en anderhalve bouwlaag onder afgewolfd zadeldak (pannen, nok loodrecht op straat). Verankerde witgekalkte lijstgevel met tandlijst, belijnende puilijst en lisenen op grijsgeschilderde plint. Rechthoekige muuropeningen, vensters naar verluidt circa 1963 vernieuwd. Halve bouwlaag; alternerend blinde lunetten. Jaartal 1798 in gevelsteen in rechter zijwand van de poortdoorrit, wellicht wijzend op oprichting van het geheel door de familie Vanderstraeten. Rechts aanbouwsel onder lessenaarsdak.

Ten oosten, voormalig wagenhuis van vier traveeën onder zadeldak (pannen, nok parallel aan de straat), ritmerende pilasters met geprofileerd kapiteel en blinde rondboogvormige arcade. Witgekalkte gevel op grijsgeschilderde plint, rechts verankerde zijgevel met uilegaten en twee licht getoogde laadvensters met waterlijst.

Ten westen, dwarsschuur onder zadeldak (pannen, nok parallel aan de straat) met verankerde gewitte gevel op grijsgeschilderde plint. Linker zijgevel met uilegaten en licht getoogd laadvenster met waterlijst.

Literatuur

- Vandeputte J. Th., De molens van het arrondissement Oudenaarde, Uit hun geschiedenis, Oudenaarde, 1974, p. 229.
- Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oostvlaanderen, (Kultureel Jaarboek voor de Provincie Oostvlaanderen, 1962, Tweede Band, Gent, 1963, p. 11-12).
- H. Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D-E", Rotem, 1998.
- Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Tack, Anja & Verbeeck, Mieke, "Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Oudenaarde, Stad Oudenaarde met fusiegemeenten, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15N1", Brussel - Turnhout, 1996.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: zondag 24 maart 2019

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens