De "Moulin d'Inchebroux" of "Papeterie de Gistoux" was een watermolen met bovenslagrad op de Train aan de rue de Corroy te Inchebroux, op de grens met Corroy-le-Grand.

Hij vormde een dubbelmolen met de nog bestaande graanmolen op de andere oever, de Moulin du Bloquia, in Corroy-le-Grand (rue du Manypré 96).

De molenvleugel op het grondgebied van Chaumont-Gistoux was al voor 1477 gebouwd als een graanmolen. In 1826 liet baron Auguste Charles de Beckman er een papierinrichting vestigen.

Het molengebouw op het grondgebied van Chaumont-Gistoux was van recentere datum. Oorspronkelijk was deze molenvleugel eveneens ingericht als een korenmolen, later toegevoegd met een hennepbreekmolen. Voor 1829 kwam er eveneens een papierinrichting. Baron Auguste Charles de Beckman bekwam op 14 december 1833 vergunning van de Bestendige Deputatie van de provincie Brabant voor een nieuwe constructie als papiermolen.

De molen werd in 1841 beschreven als een papierwatermolen (met een deel op Corroy-le-Grand).
De papierfabriek brandde af en werd in 1871 herbouwd.
De eigenaar, de Société Anonyme "L'Union des Papeteries" uit Brussel, legde de papiermolen in Inchebroux stil rond 1885. Het gebouw werd in 1887 als "zonder besteming" omschreven.

De nieuwe eigenaar Pierre Joseph De Vroede liet de molen in 1890 inrichten als een zandbreekmolen ("moulin  à sable à eau"). Hij overleed al een jaar later. Zijn weduwe en kinderen lieten de molen verbouwen tot een "fabrique de blanc de silex".

Opeenvolgende eigenaars:
- 1829, eigenaar: de Beckman Auguste Charles Joseph Ghislain, rentenier te Corroy-le-Grand
- 18.09.1856, verkoop: Demeurs-Decorte Ferdinand Charles Eugène Albert, papierfabrikant te La Hulpe (notaris Bourdin)
- 10.08.1857, verkoop: Société Anonyme de l'Union des Papeteries du Prince et du Pont d'0ye (notaris Vanderlinden)
- 30.01.1883, maatschappij: Société Anonyme l'Union des Papeteries te Brussel (notaris Van Halteren)
- 26.07.1889, verkoop: De Vroede-Poils Pierre Joseph, industrieel te Chaumont-Gistoux (notaris Cntoni)
- 09.04.1891, erfenis: deweduwe en de kinderen(overlijden van Pierre De Vroede)
- 25.06.1899, maatschappij: Société en nom collectif "Antoine et Degrouw" (notaris Thibeau)
- 23.05.1906, erfenis: a) Degrauwe-Heraly Eusèbe, de kinderen en b) Antoine Edouard Louis, bediende te Etterbeek (overlijden van de weduwe)
- 22.12.1906, verkoop: Société "Jacqmot et Cie", te Chaumont-Gistoux (notaris Stroobants)
- 04.04.1908, maatschappij: Société Anonyme "Linières de Gistoux" te Chaumont-Gistoux (notaris Scheyven)
- 01.12.1917, verkoop: Jacqmotte-Cornet Anathol Joseph, industrieel te Chaumont-Gistoux (notaris Beauthier)

Na de eerste wereldoorlog was alle activiteit stilgevallen. In 1921 stond het gebouw in het kadaster, na "demolition partielle" (gedeeltelijke afbraak), beschreven als "ruines", puinen.

Zie ook onder: Corroy-le-Grand, Moulin du Bloquia

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Lettre de M. Arthur Degelle de Chaumont-Gistoux, petit-fils de l'ancien propriétaire-meunier Hector Degelle
La date inscrite 1746 n'est pas correcte. Il s'agit d'une date fantaisiste indiquée par le propriétaire qui a acquis en 1959 le moulin à mon grand père qui était propriétaire depuis le 21 aout 1917 par acte notarié en ma possession. La roue n'existait pas, car le moulin fonctionnait avec une turbine, Cette roue de fantaisie a été ajoutée par le propriétaire en 1959 qui l'avait transformé en restaurant. Je posséde des photos qui ont été publiée, ainsi qu'un article dans la revue du cercle historique de Chaumont Gistoux.

-----------------------

Mailbericht Ernst Guelcher (ernst.guelcher @ telenet.be), 10.10.2016.

De watermolen van Inchebroux op het riviertje le Train in Chaumont-Gistoux werd aangedreven door een turbine. De turbine is er niet meer en het rad dat je ziet hangen is een fantasietje van de vroegere restauranthouder om zijn eetgasten om de tuin te leiden.

Op de gevel hangen grote ijzers met het jaartal 1746 maar de echte bouwdatum is 1835.

De molen mag niet verward worden met de Papeterie de Gistoux. Deze papier- en kartonmolen was een stuk verder en hoger stroomopwaarts in het dal van Le Train. Mogelijk ontstaat de verwarring doordat op het grondgebied van Chaumont-Gistoux de rivier Le Train en zijriviertje Ruisseau du Delcourt op korte afstand een groot verval hebben en zich daarbij door harde steenlagen en dus nauwe beddingen moeten persen. Om die reden zijn er ten minste drie molens vlak bij elkaar.

Le Moulin d'Inchebroux ligt op een hoogte van bijna 70 meter boven de zeespiegel, Le Moulin Bloquia op een hoogte van 90 meter en Le Moulin Blanc (Moulin Bonus) op een hoogte van ongeveer 80 meter. Het erboven gelegen plateau is ongeveer 130 meter hoog. Hoe de verhoudingen tussen de drie molens zijn moet ik allemaal nog nader uitzoeken maar zeker is dat ze dus allemaal liggen in een voor natuurliefhebbers zeer spannend gebied met vele wandelmogelijkheden. Inmiddels blijkt uit een artikel van le Cercle Historique de Chaumont-Gistoux van 1990 (˜Le Moulin Degelle à Inchebroux" ; https://www.dropbox.com/sh/sf65mb4taroacvm/AACRioW_v4rd4SCRGPjXFmMBa?dl=0&preview=Moulins-Chaumont-Gistoux-Archives.pdf) dat  de eerste eigenaar-molenaar Jean Antoine Fontaine was en dat na hem de molen in 1917 door een van zijn opvolgers verkocht werd aan Hector Degelle. Vanaf het begin diende de molen om graan te malen tot in het begin van de zeventiger jaren van de vorige eeuw. In 1975 kreeg hij tijdelijk een nieuwe bestemming als restaurant.  Leden van de familie Degrelle wonen nog altijd in de nabijheid maar de molen is sinds enige jaren in het bezit van Colette Woestyn die er haar kunstatelier in gevestigd heeft.

M. Lechène, "Chaumont-Gistoux", in: Le Folklore Brabançon, 1976, p. 185-195;
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 6: arrondissement Nijvel (A-E)", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1995;
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961.
Fernande Cornet, "Le moulin Degelle à Inchebroux", Bulletin du Cercle Historique de Chaumont-Gistoux, 1990, p. 1-5.
Fernande Cornet & Charles Van Craenenbroeck, "A la recherche des moulins de Gistoux", Bulletin du Cercle Historique de Chaumont-Gistoux, 1990, p. 21-28.
Fernande Cornet, "Le moulin Bonus ou le stordoir de Gistoux", Bulletin du Cercle Historique de Chaumont-Gistoux, (après 1996), p. 6-10.
Jean Martin, "Moulin à huile ou stordoir de Gistoux", Bulletin du Cercle Historique de Chaumont-Gistoux, n° 21, 1996.

Mailberichten
Arthur Degelle, Chaumont-Gistoux, kleinzoon van de vroegere eigenaar-molenaar, 22.08.2007.
Ernst Guelcher (ernst.guelcher @ telenet.be), Oud-Heverlee, 10.10.2016.