Molenzorg

Diegem (Machelen), Vlaams-Brabant


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Molen te Bosse
Molen ten Bossche
Molen te Steenvoort
Begijnenmolen

Ligging
Haachtsesteenweg
1831 Diegem (Machelen)

op de Woluwe
300 m N v.d. kerk
kadasterperceel C239


toon op kaart
Type
Onderslag watermolen
Functie
Korenmolen, papiermolen
Gebouwd
voor 1282 / 1863
Verdwenen
1940, sloop
Beschrijving / geschiedenis

De Molen ten Bossche (te Bosse), Molen te Steenvorot of Begijnenmolen was een watermolen met onderslagrad op de Wolume, op 300 meter ten noorden van de kerk van Diegem.

Hij werd voor het eerst vermeld in 1282: "molendinum de Boscho apud Didengem". Oorpsronkelijk was het een graanwatermolen. Later werd er een papiermolen aan toegevoegd. Nog in 1834 kwam deze dubbele functie voor. De papiermolen werd voor 1843 opgeheven. Na totale herbouw in 1863 werd de molen enkel nog gebruikt om graan te malen.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Anneet Jacobus, papierfabrikant in Brussel
- 22.08.1835, deling: Anneet Charles Alexander, te B russel (notaris Dedoncker)
- 14.08.1843, verkoop: Moonens-Stuckens Petrus, moelnaar te Diegem (notaris Van Keerbergen - de papiermolen is reeds opgeheven)
- 12.11.1862, verkoop: Debontridder-Ceulemans Joannes Franciscus, eigenaaar te DIegem (notaris Janssens)
- 08.04.1892, erfenis: de weduwe en kinderen (overlijden van Joannes Debontridder)
- 17.02.1900, erfenis: de kinderen (Marie Joséphine, Louis, Emile Marie François en Louis Marie) (overljiden van vrouw Ceulemans)
- 12.09.1901, verkoop: Marga-Maris August Uldarique, nijveraar te Diegem (notaris Delvaux)
- 14.10.1925, erfenis: Marga-Maris August, de weduwe (voor 1/2 volle eigendom en voor 1/2 vruchtgebruik), b) Lepage-Marga Yvan Victor Georges Jules, ingenieur te Diegem en c) De Geynst-Marga Maurice Jacques, ingenieur te Vorst (Fôret) (overlijden van August Marga)
- 15.12.1927, afstand: Société anonyme "Intercommunale pour l'assainnissement de la Vallée de la Woluwe'" - later "Intercommunale Maatschappij voor de Sanering en Inrichting van de Woluwevallei" (gouverneur van Brabant)

Het molengebouw verdween in 1940.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bijlagen

Alphonse Wauters: Histoire des Environs de Bruxelles, 1855, livre 8A, heruitgave 1973, p 211:
Le moulin de Tenbossche, moulin à huile, moulin des frères (molendinum de Boscho apud Didengem, 1282, Slachmolen ou Brachmolen, 1370, ou Boeckmolen, 1611) faisait partie de la seigneurie de Wesembeke et était tenu en fief de la seigneurie de Machelen. Il appartenait, par indivis, à l'abbaye de Cortenberg et au clergé de la collégiale de Sainte-Gudule. De moulin à grains qu'il était d'abord, il devint moulin à papier au quinzième siècle.
Le 12 novembre 1611, le chapitre de Sainte-Gudule, les petits chanoines de cette église et leurs copropriétaires le cédérent à maître Lancelot de Pretere, receveur de la fabrique de Sainte-Gudule; il était alors en ruines et ne fut rebâti que vers l'année 1624. En 1636, on permit de le transformer en moulin à huile, à la condition de payer au domaine un cens de 12 florins du Rhin. Il appartient aujourd'hui aux Blommaert, qui en ont hérité de Ferdinand-Baudouin Roeloffs et de Maximilien-Joseph Blommaert. Dans un acte de vente de ce moulin, le 28 juillet 1618, on déclare qu'on ne pourra jamais y fabriquer de la poudre; cependant, en 1671, on trouvait à Dieghem les deux seuls moulins à poudre existants aux environs de Bruxelles.   

Literatuur

M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961.
Alphonse Wauters: Histoire des Environs de Bruxelles, 1855, livre 8A, heruitgave 1973, p 211.
J. Verbesselt, "Het Parochiewezen in Brabant tot het einde van de 13de eeuw. Deel XIII: Tussen Zenne en Dijle III", Pittem, 1964, p. 47-108.
E. Boulet, "Diegem in oude prentkaarten", Zaltbommel, 1973.
F. Maes, "Oude woonkernen en bedrijven in het Woluwedal te Diegem", in: Eigen Schoon en de Brabander, LVI, 1973, p. 81-92, 206-228 en 329-339.
J. Lauwers, "Diegem leeft van herinneringen", in: Eigen Schoon en de Brabander, LVII, 1974, p. 74.
J. Lauwers, "Diegem, gemeente vol kontrasten", in: Vlaamse Toeristische Bibliotheek, nov. 1976.
A. Verheyden, "Juridische verwikkelingen rondom het molenbedrijf te Diegem", Machelen, 1979.
Jos Lauwers, "Diegem : zijn watermolens, zijn kasteelheren, zijn bedevaartkerk", Tielt, Veys, 1980, 864 p. (p. 116-126).
"Kuierend door Midden-Brabant. De Witloof- en druivenstreek", Winksele, 1987.
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 2: arrondissement Halle-Vilvoorde (A-L)", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1991.
H. Kennes m.m.v. R. Steyaert, "Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Gemeente Machelen, Deelgemeenten Machelen en Diegem", Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB3, 2005.
Rik Eylenbosch, "Onze molens", 1984.
Mailbericht Wim Van der Elst, Laken, 03.12.2013.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: zondag 15 mei 2016

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens