Molenzorg

Weert (Bornem), Antwerpen


Het tempeliershof. Foto H. Kennes, 1995.
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Molen van het Hof van Weert
Molen van het Tempeliershof

Ligging
Molenstraat 2
2880 Weert (Bornem)
toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Verdwenen
voor 1500
Beschrijving / geschiedenis

De Molen van het Hof van Weert of het Tempeliershof was een houten korenwindmolen aan de zuidzijde van de Molenstraat, gelegen naast dat hof (huisnummer nr. 2).
Waarschijnlijk stond daar al in de 14de eeuw een korenwindmolen.
De plek wordt evenwel al in het eerste kwart van de 15de eeuw enkel nog als molenberg vermeld: "Gillis Manselaer metten muelenberghe: IX. cappoenen"
Op de kaart van Weert van 1637 staat rechts naast de stenen sluis tussen de twee sloten een gebouw dat lijkt op de resten van een molen. Deze "Meulenberch" was in 1648-1650 in het bezit van Adriaen Roggemans. Deze Roggemans bezat eveneens een hofstede die te voren van Jacob Staes was geweest.

Filip HOOGHE & Luc ROCHTUS

Bijlagen

Over het Hof van Weert of het Tempeliershof (Agentschap Onroerend Erfgoed)

De benaming "Tempeliershof" verwijst volgens literatuurbronnen naar de aanwezigheid van de tempeliers, een geestelijke ridderorde, opgericht in 1119 tot bescherming van de pelgrims naar het Heilig Land. Het hof was in oorsprong een bezitting van de tempeliers of passantenhuis gebouwd tussen 1250 en 1312 (opheffing orde). Op de 17de-eeuwse kaart van het Land van Bornem (Sanderus) vermeld als "'t Hof te Weert". Heden ingericht als restaurant.

Deels omgracht, sterk aangepast hoevecomplex, bestaande uit een hoofdgebouw (nok parallel aan straat), door recente jaarankers gedateerd 1654, en een later bijgebouw. Boomgaard ten zuiden. Slechts sporadische elementen verwijzen nog naar de 17de-eeuwse kern, als de korfboogdeur met mogelijk gerecupereerde zandstenen hoekblokken en de toegangspoort met zandstenen rechtstanden.

Het Tempeliershof is niet beschemd, maar wel vastgesteld als bouwkundig erfgoed op 5 oktober 2009.

Literatuur

Archieven
Rijksarchief Antwerpen, Kadastrale kaarten, nr. 275. Gigault & Lebrun F., "Atlas du Plan de la Commune de Bornhem, arrondissement de Malines. Département des Deux-Nèthes", 1 februari 1807.
Bornhem, Archief van de Vereniging voor Heemkunde in Klein-Brabant. Molendocumentatie en manuscript van Jos De Keersmaecker (1912-1999).
Gemeentearchief Bornhem, Kaart van het Land van Bornem door Jeremias Sermeelen, 1637.
Kasteelarchief Bornem, Serie 1, register 24.
Rijksarchief Gent, Archief van Sint-Baafs en bisdom Gent, nr. 29441, K 6053; 29443, K 6055; 29447, K 6059; 29456, K 6068; 29675, rol 72 (eerste kwart 15de eeuw); 29695, B 2603/11.
Rijksarchief Gent, Fonds Kaarten en Plans, nr. 484 (kaart van de Oude Weert met het Hof te Weert)

Werken
Filip Hooghe & Luc Rochtus, "Het Weerts Moleken of Dievenmolentje", in: "Klein-Brabants Molenboek". Jaarboek van de Vereniging voor Heemkunde in Klein-Brabant vzw, 44e jg., 2009, p. 137-147.
J. Bruggeman, "Archeologische atlas van Weert", Bornem, 2008 (Archeologische atlas van Klein-Brabant, I)
B. Croket, "Weert 1710", in: Heemkundig Jaarboek. Uitgave van de Vereniging voor Heemkunde in Klein-Brabant vzw, XXVIII en XXIX, 1993-1994, p. 25-43.
Heemkundig Jaarboek van Klein-Brabant, VII-VIII, 1972-1973, p. 72; XXV-XXVI, 1990-1991, p. 143.
F. Heymans, "Weert aan de Oude Schelde", Gent-Mariakerke, 1985, p. 29, 92.
F. Hooghe & L. Rochtus, "Het Tempeliershof en de Rozendaalhoeve: een nieuwe kijk op de geschiedenis van Weert", Antwerpen-Bornem, Vereniging voor Heemkunde in Klein Brabant vzw, 2004.
H. Holemans & P. Lemmens, Molens van Klein-Brabant, Mechelen en de Rupelstreek, Nieuwkerken-Waas, Ten Bos, 1987, p. 88-89 (niet vermeld)
"Molen van Weert", in: Heemkring Klein-Brabant, Klein-Brabant, jaarboek, 1974, p. 9.
De Sadeleer S., Kennes H., Plomteux G. & Steyaert R., "Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Mechelen, Kanton Puurs, Klein Brabant", Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 13N3, Brussel - Turnhout, 1995.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: zaterdag 23 juli 2016

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens