De molen ten Rijne of ten Ryne was een houten korenwindmolen, gelegen halfweg tussen de kerk en het kasteel van Egem, ten zuidoosten van de vroegere herberg "Het Kruiske", bi het kruispunt van de Kasteeldreef en de Vliegveldweg (vroegere Rijnstraat of Kasteelweg). De molen stond op grond die bij het kasteel vande heerlijkheid Egem behoorde. Te noteren valt dat in de denombrementen van de heerlijkheid Egem het maalrecht en het bezit van de wind niet uitdrukkelijk opgesomd worden.

Geen enkele bewaarde tekst verwijst naar de molen zelf, maar wel naar de molenwal. Een tekst uit 1565 die verwijst naar een renteboek van 1465, spreekt van de "molenwal". In 1532 werd die als de "muelenwal ghenaemt den hooghen Ryn" vermeld. In het landboek van 1725 werd de molenwal "ten Ryijne" nog in kaart gebracht bij de hoeve die toen bewoond was door Gijzel Glas.

De molen was dus al voor 1465 vedwenen, maar de molenwal bleef nog eeuwenlang bestaan.

Valère ARICKX

Archieven
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamer, nr. 45.220,  f° 20r°. Renteboek van Pieter Mazieres Brieven (1565) met verwijzing naar renteboek uit 1465.
Rijksarchief Kortrijk, Familiefonds van der Gracht d'Eeghem, nr. 1, f° 1v° (1532)
Rijksarchief Kortrijk, Kasselrij Kortrijk. Gemeentearchief Egem, nr. 1. Landboek van Egem (1725), 11de zerk, a. 47.

Werken
V. Arickx, Geschiedenis van Egem. Deel I: een dorp voor de Franse Revolutie, Kortrijk, 1982, p. 54
K. De Flou, Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu,
Emiel Van De Caveye, "De verdwenen Egemse molens", De Roede van Tielt, 1975, 2, p. 11-15.