De Molen van Hugo Nose was een houten korenwindmolen op het Hoogkiel, aan de oostzijde van de Hoge Weg, op de plaats die later 'De IJshont' werd genoemd. De plaats lag in de vestingen van de Citadel waar in 1930 de wereldtentoonstelling stond. Later kwam daar de Bakkerijstraat is thans is deze plaats gelegen aan de zuidzijde van Ring Antwerpen 2, midden het klaverblad van de inrit voor de Kennedytunnel en meer bepaald nabij de kruising van de spoorweg met de uitrit van de E17 naar de Singel en de Amerikalei.

De standaardmolen werd tussen 1225 en 1246 opgericht door Hugo Rose. Hij had de gronden van de Sint-Michielsheren op het Kiel verworven. Deze heren bezaten op "Bernescot" (Beerschot) al in 1135 een koranwatermolen. Deze werd vermeld in 1155 en 1161 als "... Terra de Bernescot, cum Molendino, mansis, pratis et pasceuis" (Oud Cartularium van SInt-Michiels). De windmolen wordt vermeld in een akte van februari 1246, waarin Hugo Rose heer van het Kiel werd en Hendrik II de justia over deze nieuwe landen gaf.

Na een geding moest Hugo Nose zijn windmolen van rechtswege weer afbreken aangezien de Witheren geen concurrentie wensten. De molen van de Sint-Michielsabdij stond op de noordoostelijke hoek van het oude kerkhof waar de muur het dicht bij de oude Boomsesteenweg komt.

De molen werd gesloopt in 1567 voor de bouw van het Zuidkasteel of de Citadel van Antwerpen (een dwangburcht) op bevel van de hertog van Alva, en werd elders heropgebouwd. De molenwal bestond nog in 1698. We zien deze aangeduid op de "Figuratieve Caerte van het Hoogh Kiel, Laag Kiel en Beerschot" van J.C. Van Lyere van dat jaar.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Over Hugo Nose en de schepenfamilie Nose
In een akte uit 1223 (Oorkondenboek van Sint-Michiels, deel 1, p. 86) worden opgesomd als Antwerpse schepenen: Hugo Nose, Willelmus Nose frater ejus, Tibaldus filius Nicolai, Wilmarus, Giselbertus."  Deze opsomming is onvolledig; Antwerpen kende vanaf de eerste geschreven vermeldingen reeds 12 schepenen, maar uitzonderlijk signeerden ze allen.
De familie Nose zal tal van schepenen kennen. Voor de periode 1220-1300 kunnen een tien verschillende personen van dit geslacht opgetekend worden. De overzetting van ambten op familieleden en nakomelingen is niet specifiek voor de Nose's, tal van andere geslachten zullen hetzelfde patroon vertonen [Bornecolve (4), Pape (4), de Molendino (4), Drake (3), de Wyneghem (3), de Castro (3), ...], de Nose's spannen wel de kroon. Een door Floris Prims opgestelde naamlijst (Geschiedenis van Antwerpen, II, 1, p. 64-79) gebaseerd op de talloze schepenbrieven uit deze periode, geeft een bont allegaartje van namen te zien, hij toont aan dat het schepenambt geen afgesloten goed was van enkelen.
In december 1225 werden de tienden van Lillo door proost Jan (van het Onze-Lieve-Vrouwekapittel) voor 25 jaar in pacht gegeven aan Hugo Nose. (Floris Prims, Geschiedenis van Antwerpen, II,4, p.32).
In februari 1246,werd Hugo Rose heer van het Kiel en gaf Hendrik II de justia over deze nieuwe landen, met o.m. de windmolen.

Archieven
Rijksarchief Antwerpen, Oud Cartularium van Sint-Michiels.
Stadsarchief Antwerpen, Privelegekamer, nr. 116. Atlas met kadastrale plattegrionden van de Antwerpse 'stadsbuitenijen' opgesteld door landmeter J.C. Van Lyere in 1698. [fac-similés met vergelijking: Prims-Dierckx, Antw. 1933].

Werken
Antwerpsch Archievenblad, jg. 1927, p. 263.
Floris Prims, 'Geschiedenis van Antwerpen', II, 4, p. 3, 15.
Georges Kockelberg, "Historische molenvermeldingen in en om Antwerpen. Een blik op de 1000-jarige geschiedenis der Antwerpse molens", Antwerpen, 1986, p. 80-82.
Herman Holemans & P.J. Lemmens, "Molens van de Voorkempen en van Groot-Antwerpen", Nieuwkerken, 1983.
Herman Holemans, "Provincie Antwerpen - Volledig overzicht van bestaande & verdwenen wind- water- & rosmolens", Kinrooi, Studiekring "Ons Molenheem", 1986, p. 10.
Herman Holemans, "Wind- en watermolens van de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-G", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", 2009 (niet vermeld).