Molenzorg

Wortel (Hoogstraten), Antwerpen


Foto: Sybille De Saedeleer, 01.08.1998
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Slagmolen van Poeleinde

Ligging
Poeleinde 38
2323 Wortel (Hoogstraten)

oostzijde
kadasterperceel A142


toon op kaart
Type
Binnenrosmolen
Functie
Oliemolen
Gebouwd
voor 1834
Verdwenen
1871
Beschrijving / geschiedenis

De Slagmolen van Poeleinde was een olierosmolen, type binnenrosmolen, aan de oostzijde van Poeleinde (nr. 38), op het kadasterperceel A142. Hij werd gebouwd voor 1834 en verdween in 1871.

De olierosmolen maakte deel uit van een nog bestaande boerderij. We vinden die aangeduid op de Ferrariskaart (ca. 1775), de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844), de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "Tordoir" (= oliemolen) en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860).

Het woonstalhuis en andere gebouwen werden in 2008-2009 grondig gerenoveerd. Hiermee werden vermoedelijk de laatste sporen van de olierosmolen uitgewist.

Lieven DENEWET & Heman HOLEMANS

Bijlagen

Beschrijving van de boerderij (Sibylle De Sadeleer, Agentschap Onroerend Erfgoed, 2002)

Landelijk gelegen en mooi ingeplante hoeve met losstaande bestanddelen; vermoedelijk met oude inplanting, zie de Ferrariskaart (circa 1775); op de Vander Maelenkaart (circa 1854) melding van een twijnderij ("tordoir"); in haar huidige vorm uit de tweede helft van de 19de eeuw.

Woonstalhuis van vijf en vier traveeën onder zadeldak (nok loodrecht op de straat, mechanische pannen) met gevelbrede afhang en aanbouw, beide onder lessenaarsdak (golfplaten).

Ten noorden, een langgestrekt en vernieuwd karrenkot onder zadeldak (nok parallel aan het woonstalhuis, golfplaten).

Ten oosten een monumentale langsschuur onder laag afhellend schilddak (loodrecht op het woonstalhuis, Vlaamse pannen).

Onverhard erf, deels omhaagd, notelaar aan straatzijde.

Verankerd bakstenen woonstalhuis op gecementeerde plint. Woongedeelte met rechthoekige muuropeningen onder strekse boog, beluikte vensters met arduinen lekdrempel; in achtergevel bewaarde opkamer- en getralied keldervenstertje.

Stalgedeelte met oorspronkelijk een potstal, zie gewijzigde poort; betonnen stalvensters. Rondbogige laadvensters in de zijpuntgevels. Afhang oorspronkelijk enkel ter hoogte van stalgedeelte, recent uitgebreid met melkkot en veranda. Bakhuis vervangen door huidige garage. Vernieuwd interieur. Schuur met muren van baksteen, snelbouwsteen, betonnen platen en planken; oorspronkelijk vermoedelijk een lemen schuur, deels met stro bedekt; uitgespaarde hoek met hoge rechthoekige poort. Driebeukige ruimte van vijf brede traveeën; combinatie van dek- en ankerbalkgebinte met pen- en gatverbinding op bakstenen sokkel; deels bewaarde stropoppen; nog sporen van leem ter hoogte van kafkot.

Literatuur

Kaarten
Ferrariskaart (ca. 1775)
Atlas der Buurtwegen (ca. 1843)
Topografische kaart Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
Kadastrale kaart P.C. Popp (ca. 1860)

Werken
Herman Holemans, "Provincie Antwerpen - Volledig overzicht van bestaande & verdwenen wind- water- & rosmolens", Kinrooi, Studiekring "Ons Molenheem", 1986, p. 78.
H. Holemans & P.J. Lemmens, Molens der Noorder- en Oosterkempen, Nieuwkerken, 1980 (niet vermeld).
Herman Holemans, "Wind- en watermolens in de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 3. Gemeenten P-Z", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2011 (niet vermeld).
J. Lauwerys, "Wortel. Bouwstoffen voor een geschiedenis", Jaarboek van Koninklijk Hoogstraatse Oudheidkundige Kring, jg. 50, 1982.
"Wortel, weet je nog...", Wortel, 1982.
De Sadeleer S. & Plomteux G. 2002: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Hoogstraten,  Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16N4, Brussel - Turnhout.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: dinsdag 11 april 2017

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens