Deze molen stond oorspronkelijk in Oosterzele. De benaming vinden we voor het eerst terug in 1686: de molen op "de Vyncke". In het Ancien Regime was de molen eigendom van de heer van Rode.
Op de zgn. Ferrariskaart (ca. 1775) vinden we de molen te Oosterzele aangeduid onder de benaming "Wincke Meulen". Hij stond toen op het kruispunt van de (oude) Geraardsbergsesteenweg met de Korte Ambachtstraat/Groenweg.
In 1790 liet deze de molen overbrengen naar de Geraardsbergsesteenweg, op 1 km ten noorden van de dorpskom.

Tot rond 1956 bleef de molen in werking.

In 1968 gebeurde een uitwendige restauratie door de molenbouwers Herman en Guido Peel uit Gistel, waarbij een nieuw gelast gevlucht werd geplaatst. Het derde steenkoppel inde buik werd weggenomen, niet alleen omdat het gebroken was, maar ook om daklijsten en gebroken hoekstijlen te ontlasten. Deze beslissing is te kaderen in de toenmalige uitwendige en niet-maalvaardige restauratie.

Op 27 november 1983 waaide de molen omver door het wegschuiven van een onoordeelkundig uitgevoerde las op de kruisplaat. De onderdelen werden ter plaatse opgeslagen, maar de heropbouw bleef bij plannen steken.

De redding kwam van buiten de gemeente. Initiatiefnemer is Geert Wisse uit Sint-Denijs-Boekel (gemeente Zwalm). Op de Franskouter, dicht bij de plaats waar in 1946 een staakmolen gesloopt werd, liet hij in 2002-2003 de Vinkemolen heropbouwen door Thomaes Molenbouw nv uit Beveren-Roeselare. Het betreft een vierde molenrenaissance in de Vlaamse Ardennen, eerder gingen molens in Huise, Wannegem-Lede en Etikhove de Vinkemolen voor. De inhuldiging gebeurde in augustus 2003.
De gelaste roeden hebben een lengte van 23 meter en kunnen een Engels natuursteenkoppel voor tarwegemaal en een kunststeenkoppel voor het malen van veevoeder aandrijven.

Lieven DENEWET

Jaarlijks aantal asomwentelingen:

2003: 32756 
2005: 98267
2006: 78571
2007: 70234
2009: 35430
2010: 41403
2011:

Intekendatum: maart 2002
Molen: Sint-Denijs-Boekel (Zwalm, O.-Vl.), Vinkemolen - staakmolen met buik op de windweeg
Bouwheer: Gerard Wisse - Herwig Colaert, Sint-Denijs-Boekel (beheerders van vzw De Vinkemolen)
Ontwerper: Arch.bureau Sabine Okkerse bvba, Horebeke
Opdracht: Heropbouw, maalvaardige restauratie; 400 dagen
Plaats aanbesteding: De Vinkemolen vzw, Wijlegem 1, 9630 Zwalm
Toewijzing: Thomaes Molenbouw nv, Roeselare

Literatuur

L. Denewet, "Drie nieuwe Vlaamse staakmolenkasten in 2003", Molenecho's, XXXI, 2003, 2, p. 64-66;
Lieven Denewet, "Een triest jubileum voor de "mortuarium-molen" van Oosterzele", in: Molenecho's, XXI, 1993, nr. 4, p. 188;
Lieven Denewet, "Windmolens toort de open ruimte van molengemeente Zwalm!", in: Molenecho's, XXIX, 2001, nr. 3, p. 128-130;
Lieven Denewet, "De Vinkemolen van Zwalm op vinkeslag: Vlaamse molens zijn (para-)agrarisch en geen schenders van open ruimten...", in: Molenecho's, XXX, 2002, nr. 1, p. 19-32;
Lieven Denewet, "'Drie keer is scheepsrecht' voor de Vinkemolen te Zwalm: heroprichting - naam - voorganger", in: Molenecho's, XXX, 2002, nr. 2, p. 196-200;
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-T", Opwijk, 2007.
G. Wisse, "Molenaarsfeest op 4 september 2004 bij de Vinkemolen", Molenecho's, XXXII, 2004, 2, p. 122.
Info Bastiaan Notebaert, 03.02.2010.
S. Vroman, "Requiem voor de Vinkemolen te Oosterzele", in: Molenecho's, XII, 1984, p. 132-134, 138;
D. De Moor, "Prachtig hersteld, de Vinkemolen te Oosterzele", in: Toerisme in Oost-Vlaanderen, XVIII, 1969, p. 71-73;
Paul Bauters, "Eeuwen onder wind en wolken. Windmolens in Oost-Vlaanderen", Gent, Provinciebestuur, 1985;
Paul Bauters, "Oostvlaams molenbestand 1986", Gent, 1986 (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen, nieuwe reeks, 25);
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962), p. 145;
Ibid., Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963), p. 85;
Paul Bauters, "Orkaan raast over windmolens [De Vinkemolen te Oosterzele - De Witte Molen te Sint Niklaas]", in: Levende Molens, jg. 5 (1983), nr. 12, p. 294 en 307, ill.;
H. De Vuyst, "Hout werkt", in: M&L, Monumenten, Landschappen & archeologie, tweemaandelijks tijdschrift van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Brussel jg. 24, nr. 4, p.-8-21, ill.
Mola, "Aantal asomwentelingen van Oost-Vlaamse molens in 2010", in: /West-/Vlaams Molenblad, XXVII, 2011, 1, p. 51.
F. Verlaeckt, F. Van de Velde e.a., "De molens van Zwalm. Een lees- en kijkboek", Zwalm, Heemkundekring De Zwalm, 2010, 193 p.

Persberichten
Dieter Herregodts, "Getouwtrek om Vinkenmolen", in: Het Nieuwsblad, 12.03.2001.
Dieter Herregodts, "Vinkemolen herrijst uit as. Molenmaker plaatst 300 jaar oude eik voor molen in Sint-Denijs-Boekel", in: Het Nieuwsblad, 12.12.2002
Dieter Herregodts, "Weer heibel om Vinkemolen. Vereniging die molen restaureert krijgt geen voorschot van gemeente Zwalm", in: Het Nieuwsblad, 28.11.2002.
Dieter Herregodts, "Vinkemolen heerst over Franskouter. Twee reusachtige kranen zetten houten staakmolen netjes op zijn plaats", in: Het Nieuwsblad, 04.06.2003.
DIH, "Vinkemolen niet naar Raad van State. Restauratie houten staakmolen start eind juni", in: Het Nieuwsblad, 21.03.2002.
Dieter Herregodts, "Getrouwtrek om Vinkenmolen. Vzw wil Oosterzeelse windmolen op aardappelveld Franskouter", in: Het Nieuwsblad, 08.08.2001. 
Dieter Herregodts, "Groen licht voor Vinkenmolen. Bestendige deputatie fluit gemeentebestuur terug", in: Het Nieuwsblad, 15.09.2001.
De Denderbode, 7 juni 1874, p. 17; 28 juni 1874, p. 20
Pierre Penninck, "Open Monumentendag in Zwalm op 11 september", Het Nieuwsblad, 09.09.2011.
Gert-Jan Weyters, "Molenberg krijgt terug plaats in Omloop Het Nieuwsblad", Het Nieuwsblad, 09.02.2017.

Mailberichten
Rita De Hertog, 30.07.2018.