Het Molentje van Wassenhove, genoemd naar het toponiem, is de kleinste watermolen van de provincie. Het werd gebouwd in 1849, mits toelating op 20 januari van dat jaar van de Bestendige Deputatie van de provincie Oost-Vlaanderen aan Pieter Jan Devos. De grond was in het bezit van Charles de Vaernewijck, eigenaar te Gent. De adellijke familie de Ghellinck Vaernewyck, die lang verbleef in het kasteel van Wannegem-Lede, bleef in het bezit van het Hof en de Molen tot deze gebouwen in 1980 overgingen naar het Vennootschap Hof te Wassenhove te Gent.

De molen draaide dankzij de watertoevoer vanuit de naastgelegen Nelekens Vijver, waar tal van waterbronnen zitten. Het water van de Steensmeerbeek loopt dan naast het watermolentje naar de Molenbeek richting Hillegem en Erpe-Mere.

In 1938 werd het molentje buiten werking gesteld. Het bovenslagrad verdween. Het bakstenen gebouwtje kwam erg in verval: het dak stond op instorten, er ontbraken dakpannen, de muren vertoonden scheuren en het unieke houtgebinte rotte weg. Niettemin is deze boerderijmolen zeer interessant, vanwege het oorspronkelijke houten binnenwerk.

Op 28 maart 1979 werden de molen en het Hof te Wassenhove samen met de onmiddellijke omgeving als dorpsgezicht beschermd. In 2012 werden herstellingswerken uitgevoerd aan het gebouw en het interieur. Het gebouw is nu mooi gerenoveerd. Van het binnenwerk resteren nog één steenkoppel en de drijfas van de motor.

Lieven DENEWET

De boerderij

"Hof te Wassenhove", aan de overzijde van de weg, mooi gelegen in een groene omgeving met vijver en dreef. Voormalige heerlijkheid Wassenhove in het bezit van de familie Zeghers (16de eeuw). Het oude hof, gelegen tegenover het huidige, aan de overzijde van de weg, was ingeplant op een omwalde motte.

Heden semi-gesloten hoeve uit het midden van de 19de eeuw. Bakstenen gebouwen onder in hoogte variërende zadeldaken (pannen), gegroepeerd rondom een vierkant gekasseid erf met centrale mestvaalt en achtzijdige duiventoren met windwijzer. Inrijpoort met bakstenen hekpijlers op de noordoostzijde. Ten zuidoosten, boerenhuis, dubbelhuistype, van zeven traveeën en anderhalve verdieping. Getoogde, deels blinde, vensters. Metalen klokkeruiter. Rechts, lager aanpalend dienstgebouw onder zadeldak (golfplaten). Aanhorigheden met getoogde muuropeningen; enkele recentere, rechth. muuropeningen onder betonnen lateien. Langsschuur op de noordwestzijde. Stalvleugel met korfboogvormige veldpoort ten zuidwesten. Halve radvensters in de noordoostelijke stalvleugel.

"'t Molentje van Wassenhove in erbarmelijke toestand", in: De Beiaard, 08.08.2008.
Dinsdag 29 juli verzamelden de deelnemers aan de vakantiewerking van de Zottegemse vereniging voor vrijetijdskunstenaars aan Hof van Wassenhove.
De bedoeling van K.I.V.T. is om mensen de kans te bieden hun vrije tijd op een creatieve manier in te vullen en om de mooiste plekjes uit de regio in de kijker te stellen. Naast de hoeve zelf, met op de binnenkoer een unieke duiventoren, trok ook het 'Molentje van Wassenhove' de aandacht. Dit is de kleinste watermolen die onze provincie rijk is. In 1938 echter werd hij buiten werking gesteld waarbij het bovenslagrad verdween. Tot onze grote spijt konden wij bij nader toezien vaststellen dat nu ook het bakstenen gebouwtje en het dak erstige tekenen van verval, zoals ontbrekende dakpannen en scheuren in de muren, vertonen. K.I.V.T. spreekt hierbij de hoop uit dat het stadsbestuur en de provincie, dienst monumenten en landschapzorg, aandacht willen geven aan dit probleem en dit uniek stukje patrimonium voor verder verval zal behoeden en eventueel restaureren. Zo zullen de volgende generaties nog kunnen genieten van dit prachtig landschap en niet alleen via tekeningen, schilderijen of foto's getuige kunnen zijn van hoe het leven vroeger was.
Expositie
De expositie van de werken vervaardigd tijdens deze vakantiewerking heeft plaats in het unieke kader van de Orangerie van het Kasteel van Leeuwergem tijdens het weekend van de Open Monumentendag: Opening zaterdag 13 september om 17u en verder te bezichtigen op zondag 14 september van 10u tot 20u

Literatuur

L. Van Melckebeke, "Het hof te Wassenhove te Grotenberge", in: Jaarboek uitgegeven door de Zottegemse culturele kring, VI, 1954-1955, p. 29-32;
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962);
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 3. Gemeenten G-H-I", Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 2000, p. 41:

Persberichten
Florian Vande Walle, "'Molentje van Wassenhove staat op instorten'. Kunst in Vrije Tijd roept op tot bescherming patrimonium", in: Het Nieuwsblad, 05.08.2008.
"'t Molentje van Wassenhove in erbarmelijke toestand", in: De Beiaard, 08.08.2008.

Mailberichten
Maarten Osstyn, Adegem, 21.01.2017.