Molenzorg
navigatie Schellebelle (Wichelen), Oost-Vlaanderen
Foto van Rosmolen van Het Veir, Schellebelle (Wichelen), Foto: 2010 | Database Belgische molens © Foto: 2010

Rosmolen van Het Veir
Hoogstraat 6
9260 Schellebelle (Wichelen)
51.012779, 3.930492 (Google Maps)
Privaat
1867
Buitenrosmolen
Korenmolen
Bakstenen achthoekig gebouwjte onder leien tentdak
Staartbalk verwijderd
Verwijderd
Enkel nog als gebouw
M: monument,
11.01.2012
Geen
Op aanvraag
52087 (allemolens.nl)

Beschrijving / geschiedenis

Voormalige rosmolen van hofstede, herberg en brouwerij "Het Veir", nu gelegen in de achtertuin van woonhuis daterend van omstreeks 1955. Bakstenen achthoekig gebouwtje onder leien tentdak volgens het kadasterarchief opgericht in 1867 door brouwer J. Lalemant op het erf van de in 1955 grotendeels gesloopte brouwerij "Het Veir". Gevels met rechthoekige spaarvelden tussen lisenen. Rechthoekige deur en rondbogig venstertje met luik.
Op 11 januari 2012 werd het gaaf bewaard rosmolengebouw beschermd als monument door Vlaams minister Geert Bourgeois van Onroerend Erfgoed.
---------------------------------------
Parochiehuis "'t Veer", voorheen een hofstede met brouwerij en herberg genaamd "De Paele", later herberg "Het Veirhuis" met vierschaar en herberg "Het Veir", sinds 1956 parochiehuis. Gelegen naast het vanouds bestaande Scheldeveer achter de noordoostelijke hoek van de dorpsplaats van Schellebelle (zie ook Dorp en Aard). Achteraan palend aan de rechter Scheldeoever en ten noordwesten aan de vroegere Pontweg of veerdam van het publieke Scheldeveer.

Teruggaand op een hoeve die al opgetekend werd in het landboek van 1658. In 1668 zou op het erf een nieuw huis, het huidige parochiehuis, gebouwd zijn. In 1690 werd de hofstede met bijhorende brouwerij met de huisnaam "De Paele" vermeld. Volgens een huurcontract van 1739 werd toen de hofstede met brouwerij en "heirberghe de Paele" samen met de overzet, de pont en "de schuyte" verhuurd. Na de verkoop van het goed aan Emmanuël Bette, markies van Lede en heer van Schellebelle, zou de herberg omstreeks 1750 of later in de 18de eeuw, aan de straat uitgebreid zijn. Het nog bestaande hoge volume, lijkend op een toren zou dan opgericht zijn. In een document van 1788 werd voor het eerst de benaming "veirhuis' gebruikt voor de herberg met brouwerij en vierschaar. Bij de verkoop in 1802 aan de familie Lalemant werd het goed omschreven als "notabele herberge ende brauwerije ... eene schone behuysde hofste wesende herberge voortijds genaemd De paele, alsnu het veir en vierschaer huys van Schellebelle". De familie Lalemant bleef eigenaar tot 1886. Herberg "Het Veir" bleef zijn functie als "vierschaar" of gemeentehuis behouden tot de bouw van het nieuwe gemeentehuis in 1897. Na het overlijden van de laatste brouwer in 1937 werd de brouwerij stop gezet. Rond 1955 werd de schuur van de brouwerij afgebroken voor de bouw van twee woningen. De overige van de herberg afgesplitste brouwerijgebouwen zijn intussen eveneens merendeels verdwenen. In 1956 werd de herberg aangekocht door onderpastoor G. Nolle als parochiehuis. In 1959 vonden de renovatiewerken plaats. In 1980 achteraan toegevoegde nieuwe feestzaal. Haaks op de straat ingeplant parochiehuis met verhoogde begane grond en zuidoostelijk gerichte voorgevel. Oudste gedeelte van één bouwlaag met een voorkomen verwant aan grote landelijke herbergen. Langgerekt volume van negen traveeën breed onder zadeldak (vroeger pannen, nu leien) met toegevoegde dakkapellen; aan de achterzijde vergroot onder opgetrokken dakschild. Bij de renovatie nieuw gepleisterde lijstgevel, voorheen beraapt; gevelbreed toegevoegd terras met toegangstrap. Beluikte rechthoekige vensters. Twee deuren in een nieuwe zandstenen omlijsting, op de tussendorpel gedateerd 1686 en 1710. Links aanleunende voorbouw van twee bouwlagen met hoge onderbouw op quasi vierkante plattegrond, afgedekt door leien tentdak met centrale schoorsteen, zou opklimmen tot midden 18de eeuw. Gevelhoeken gemarkeerd door geblokte pilasters. Voorzien van rechthoekige vensters gevat in geprofileerde hardstenen omlijstingen. Plint bekleed met breukstenen sinds de renovatie, volgens plintsteen in gevelhoek naar ontwerp van architect V. Raman (Schellebelle). Vernieuwd interieur.

Chris Bogaert, Helena Duchêne, Kathleen Lanclus & Mieke Verbeeck (Agentschap Vlaams Erfgoed)

Aanvullende informatie

Beschermingsbesluit (Belgisch Staatsblad, 18.11.2010).
Bij ministerieel besluit van 20 oktober 2010 wordt vastgesteld het ontwerp van lijst van volgend voor
bescherming vatbare monumenten, stads- en dorpsgezichten, overeenkomstig de bepalingen van het decreet van 3 maart 1976, gewijzigd bij decreten van 18 december 1992, 22 februari 1995, 22 december 1995, 8 december 1998, 18 mei 1999, 7 december 2001, 21 november 2003, 30 april 2004, 10 maart 2006 en 27 maart 2009:
1° Wegens de historische en industrieel-archeologische waarde :
- als monument :
rosmolen, gelegen te Wichelen (Schellebelle), Hoogstraat 6;
bekend ten kadaster: Wichelen, 3e afdeling, sectie A, perceelnummer 287S (DEEL).
Met het oog op de bescherming zijn van toepassing:
De beschikkingen van het besluit van de Vlaamse Regering van 17 november 1993 tot bepaling van de algemene voorschriften inzake instandhouding en onderhoud van monumenten en stads- en dorpsgezichten, gewijzigd bij de besluiten van de Vlaamse Regering van 23 juni 2006, 5 juni 2009 en 4 december 2009
(Belgisch Staatsblad 10 maart 1994, 22 augustus  006 en 18 september 2009 en 11 januari 2010).

F. Duquet, Zo was Schellebelle, Schellebelle, 1984, p. 62-64, 95-99.
A. Temmerman & G. Van der Eecken, Uit het archief van "'t Veer", "Rond de Stenen Linde", XXV, 2, 2000, p. 37-17.
A. Uyttenhove, Zestig jaar parochiehuizen te Schellebelle, Oorsprong en Geschiedenis, Schellebelle, 1992, p. 21-105.
G. Van der Eecken, Het parochiehuis ‘t Veer" een merkwaardig gebouw, "Rond de Stenen Linde", XVI, 3, 1983, p. 63-79).
Chris Bogaert, Helena Duchêne, Kathleen Lanclus & Mieke Verbeeck, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Dendermonde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20N, s.d.
Frank Becuwe, "Tel orge, tel malt. Klein- en grootmouterijen in Vlaanderen (1850-1950)", Brussel, Onroerend Erfgoed - Gent, Mens & Cultuur, 2016, p. 156-157.
Persberuichten
PDX, "Wichelen straks pak monumenten rijker?", Het Nieuwsblad, 31.07.2010.
PDX, "Worden ook beschermd", in: Het Nieuwsblad, 28.10.2010.

Overige foto's

transparant

Laatst bijgewerkt: zondag 6 december 2020
Stuur uw teksten over deze molen
Stuur uw foto's van deze molen
  

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in databasezoek op provincieStuur een e-mail over molen Rosmolen van Het Veir, Schellebelle (Wichelen)homevorige paginaNaar Verdwenen Molens