De Makeveldmolen was een houten korenwindmolen aan de noordwestzijde van de Makeveldstraat (nr. 18), schuin tegenover de Revinzestraat, op 1,9 kilometer ten westen van de kerk.

Hij werd kort voor 1810 gebouwd. Het was een staakmolen op torenkot met een dubbele functie: malen van graan (houten bovenkast en van oliehoudende zaden (koolzaad, raapzaad, lijnzaad).

De molen is vernoemd naar de straat en het gehucht. Eerste vermelding van "Makeveldstraat" in ommeloper van 1660 (cf. K. De Flou). De naamgeving gaat terug op het "Makevelt" met oudste vermelding in 1388. In 1745 voor de eerste maal wijziging in "t' maeghdevelt". In de literatuur wordt volgende verklaring gegeven voor de benaming "Makevelt": een onvruchtbaar gebied of 'velt' deel uitmakend van de heerlijkheid Wijnendale dat door pachters in gebruik wordt genomen. Vanaf de late 13de en 14de eeuw worden graaslanden in het veldgebied afgebakend of 'afgemaakt' met hagen en heggen. Door de ontvolking vanaf het midden van de 16de eeuw, groeien de niet meer onderhouden hagen door naar een soort 'maquis-begroeiing'. Deze toestand blijft tot de late 18de eeuw behouden (op de Ferrariskaart is nog een stukje veldgebied aangegeven).

We zien de molen aangeduid, telkens zonder benaming, in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1842), op de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) en de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855).

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Dewachter Pieter, molenaar te Torhout
- later, erfenis: de erfgenamen: a) Dewachter François Henri, landbouwer te Torhout, b) Dewachter Barbe, landbouwster te Torhout en c) Dewachter Charles Louis, minderjarig kind van Dewachter-Derynck Charles (overlijden van Pieter Dewachter)
- 29.05.1846, verkoop: Dewachter-Boutens Franciscus, landbouwer te Torhout (notaris Lebrun)
- 25.07.1856, verkoop: Vanmaele-Boutens Josephus, herbergier te Kortemark (notaris Dieryckx)
- 13.09.1882, verkoop: Keirsbilck-Strubbe Henricus, zonder beroep te Torhout (notaris Dieryckx)
- 24.10.1883, erfenis: a) Keirsbilck Henricus (voor 1/2 volle eigendom + 1/2 vruchtgebruik), zonder beroep te Torhout en b) Ampe-Strubbe Constant (voor 1/2 naakte eigendom), landbouwer te Torhout (overlijden van vrouw Strubbe)
- 06.04.1893, deling: Keirsbilck Hendrik, molenaar te Torhout (notaris Claeys)

In 1917 werd de molen door de Duitse troepen gedynamiteerd. De stenen onderbouw of het torenkot bleef nog een tijdlang overeind. De nog bestaande hoeve en de huidige Makeveldmolenstraat in de omgeving herinneren ons nog aan zijn bestaan.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Karel De Flou, Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, deel 9, 1929, kolom 1151-1153.
Roger Haelewijn, Torhout onder het Frans bestuur, Brussel, Gemeentekrediet, 1966.
Roger Haelewijn, Torhout onder het Hollands bestuur, Torhout, 1967.
Michiel Mestdagh, Archief beelden Torhout, Gent, 2002.
Michiel Mestdagh, Torhout. De geschiedenis van een stad, Torhout, 2000. p. 131, 171.
Michiel Mestdagh, Torhout, 1750-1950. Twee eeuwen stadsgeschiedenis, Brugge, 1989.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-U, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2003.
P. Vanneste m.m.v. S. Moeykens & T. Callens, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Torhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL28, 2007.
Mailberichten

John Verpaalen, Roosendaal, 21.12.2015, 20.12.2015.